تفسیر سوره نازعات -تدیر در ایات و فرازهای سوره نازعات


بنام خدا
اگر مجموعه ایات و پارگرافهای سوره نازعات را بطور سریع مرور کنیم،میتوان اینگونه بیان کرد:

ایات 1-5 سوگند به فرشتگانی که به امور مختلفی مشغولند و هرچند خارج از تصور انسان است اما وجود دارند.

ایات 6-14 سرنوشت افرادی را بیان میکند که در دنیا نسبت به معاد و زنده شدن مجدد انسانها تردید دارند و انرا انکار میکنند.اما در اخرت ،هراسان و نگرانند.

ایات 15-26داستان فرعون بعنوان سمبلی از افراد طغیانگر و تکذیب کننده پیامهای حق و هلاکت او در نیا را بیان میکند.

ایات 27-33به بیان قدرت خدا در افرینش اسمانها ،زمین،کوهها ،شب و روز و نزول باران اشاره میکند و از انسان میپرسد که افرینش اینها سخت تر است یا افرینش مجدد شما در قیامت؟

ایات 34-39 به قیامت و بخاطر اوردن اعمال انسان در صحنه محشر می پردازد.کسانی که طغیان کردند و زندگی دنیارا ترجیح دادند جایگاهشان جهنم است.

ایات 40و 41 به تفاوت سرنوشت خداترسان اشاره میکند.و در انتهای سوره هم مردم را از پرسیدن زمان قیامت برحذر داشته و علم انرا منحصر به خدا دانسته است.

بنابراین هدف سوره نازعات این است که با بیان دلایل و مثالهای دنیوی و ارایه تصویری از زندگی اخروی منکرین معاد و دنیا پرستان،انها را به طریق هدایت رهنمون کند.

✳️ بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر .

⬅️ درب پاراگراف اول :
سوگند به فرشتگان و کارگزاران اوامر الهی که با شدت و سرعت و دقت اطاعت امر الهی می کنند .
⬅️ درب پاراگراف دوم :
روبرویی انسان با حوادث قیامت ناگهانی است و پذیرش این امر برای منکران معاد سخت و باورنکردنی است .
.
⬅️ درب پاراگراف سوم :
انسانی که در برابر عظمت خداوند خاشع است از داستان حضرت موسی (ع) و سرانجام کبر و نخوت فرعون پند و عبرت می گیرد .

⬅️ درب پاراگراف چهارم :
خلقت انسان از خلقت اسمانها وزمین پیچیده تر نیست
⬅️ درب پاراگراف پنجم :
در روز قیامت طاغیان و دنیا پرستان وارد دوزخ می شوند و مومنان که اوامر الهی را اطاعت کردند وارد بهشت می گردند .

⬅️ درب پاراگراف ششم :
قیامت خیلی زودتر از آن چه فکر می کنیم از راه می رسد .

📚درس سوره :
آمدن قیامت قطعی و ناگهانی و زود هنگام است . پس باید مراقب اعمال و رفتارمان در دنیا باشیم .

ترجمه : فاطمه شجاعت الحسینی

ترجمه،عصاره فرازها و درس سوره نازعات

فراز اول ایات ۱_۵

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

وَالنَّازِعَاتِ غَرْقًا ﴿١﴾
سوگند به کسانی که می کَنند یک نوع سخت کننده گی
وَالنَّاشِطَاتِ نَشْطًا ﴿٢﴾
وبه کسانیکه می ستانند جان به آرامی یکنوع ستاندنی
وَالسَّابِحَاتِ سَبْحًا﴿٣﴾
و کسانیکه به سرعت می روندیک نوع سرعتی
فَالسَّابِقَاتِ سَبْقًا ﴿٤﴾
پس بریکدیگر سبقت میگیرند یک نوع سبقتی
فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا ﴿٥﴾
پس کسانی که تدبیر می کنند کاری را

درب فراز اول: فرشتگان مامور خداوند هستند که هر گروهی برای انجام اموری هستند همگی سریع وبا نشاط وطایف خود را انجام می دهند

فراز دوم ایات ۶_۱۴

یَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ ﴿٦﴾
در روزیکه میلرزد آن لرزاننده
تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ ﴿٧﴾
ودنبال می کند آنرا آن از پی درآینده
قُلُوبٌ یَوْمَئِذٍ وَاجِفَةٌ ﴿٨﴾
دلهایی در چنین روزی نگرانند
أَبْصَارُهَا خَاشِعَةٌ ﴿٩﴾
دیدگانشان فروافتاده اند
یَقُولُونَ أَئِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِی الْحَافِرَةِ ﴿١٠﴾
می گویند آیا همانا ما هرآینه بازگردانده شدگان در جای اولیم
أَئِذَا کُنَّا عِظَامًا نَخِرَةً ﴿١١﴾
ایادران زمان که باشیم استخوانهایی پوسیده
قَالُوا تِلْکَ إِذًا کَرَّةٌ خَاسِرَةٌ ﴿١٢﴾
گویند آن درآنصورت بازگشتی زیانبار است
فَإِنَّمَا هِیَ زَجْرَةٌ وَاحِدَةٌ ﴿١٣﴾
پس همانا فقط آن نهیبی یکباره است
فَإِذَا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ ﴿١٤﴾
پس به ناگاه ایشان در بیابانی صافند

درب فراز دوم: در روز قیامت که در پی لرزش شدید وبا نهیبی یکبار ایجاد میشود منکران قیامت قلبهایی نگران وچشمهایی فروافتاده از شرم دارند

فراز سوم ایات۱۵_۲۶

هَلْ أتَاکَ حَدِیثُ مُوسَى ﴿١٥﴾
آیا رسید تو را سخن موسی
إِذْ نَادَاهُ رَبُّهُ بِالْوَادِی الْمُقَدَّسِ طُوًى ﴿١٦﴾
آنزمانکه ندا داد او را پروردگارش در دره مقدس طوی(در کوه طور)
اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى ﴿١٧﴾
برو به سوی فرعون همانه او طغیان کرد
فَقُلْ هَلْ لَکَ إِلَى أَنْ تَزَکَّى ﴿١٨﴾
پس بگو آیا برای تو هست (راهی) به سوی اینکه تزکیه شوی
وَأَهْدِیَکَ إِلَى رَبِّکَ فَتَخْشَى ﴿١٩﴾
واینکه هدایت کنم تورا به سوی پروردگارت پس تا پرواکنی
فَأَرَاهُ الآیَةَ الْکُبْرَى ﴿٢٠﴾
پس نشان دادش این نشانه بزرگتر را
فَکَذَّبَ وَعَصَى﴿٢١﴾
پس تکذیب کرد ونافرمانی کرد
ثُمَّ أَدْبَرَ یَسْعَى ﴿٢٢﴾
سپس پشت کردبه حالت شتابان
فَحَشَرَ فَنَادَى ﴿٢٣﴾
پس گرداورد پس ندا داد (با صدای بلند گفت)
فَقَالَ أَنَا رَبُّکُمُ الأعْلَى ﴿٢٤﴾
پس گفت منم پروردگار بلند مرتبه شما
فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَکَالَ الآخِرَةِ وَالأولَى ﴿٢٥﴾
پس گرفت اورا خدا به یک نوع عقوبت اخرت ودنیا
إِنَّ فِی ذَلِکَ لَعِبْرَةً لِمَنْ یَخْشَى ﴿٢٦﴾
همانا هست در آن هرآینه عبرتی برای کسی که بترسد

درب فراز سوم: حضرت موسی با معجزاتی مامور به سوی هدایت فرعون وآلش می شود تکبر انها مانع پذیرش هدایت میگردد که نتیجه اش عقبوت سخت خداوند است دردنیا واخرت باشد که عبرتی گردد

فراز چهارم ایات ۲۷_ ۳۳
أَأَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاءُ بَنَاهَا ﴿٢٧﴾
ایا شما سخترید از حیث آفرینش یا آسمان در حالیکه بناکردن آنرا
رَفَعَ سَمْکَهَا فَسَوَّاهَا ﴿٢٨﴾
بالابرد سقفش را وپرداخت آنرا
وَأَغْطَشَ لَیْلَهَا وَأَخْرَجَ ضُحَاهَا ﴿٢٩﴾
وتاریک کرد شبش را وبیرون آورد روزش را
وَالأرْضَ بَعْدَ ذَلِکَ دَحَاهَا ﴿٣٠﴾
وزمین را بعد ان گسترانیدش
أَخْرَجَ مِنْهَا مَاءَهَا وَمَرْعَاهَا ﴿٣١﴾
خارج کرداز آن آبش را وچراگاهش را
وَالْجِبَالَ أَرْسَاهَا ﴿٣٢﴾
وکوهها محکم کرد آنرا
مَتَاعًا لَکُمْ وَلأنْعَامِکُمْ ﴿٣٣﴾
بهره برای شما وبرای چهارپایانتان

درب فراز چهارم: دقت در افرینش اسمانها وزمین زمینه ساز پذیرش معاد

فراز پنجم ایات ۳۴_۴۶

فَإِذَا جَاءَتِ الطَّامَّةُ الْکُبْرَى ﴿٣٤﴾
پس زمانیکه بیاید حادثه هول انگیز بزرگتر
یَوْمَ یَتَذَکَّرُ الإنْسَانُ مَا سَعَى ﴿٣٥﴾
درروزیکه متذکر می شود انسان آنچه را که تلاش کرده
وَبُرِّزَتِ الْجَحِیمُ لِمَنْ یَرَى ﴿٣٦﴾
وآشکارگردانده شود جهنم برای کسی که می بیند
فَأَمَّا مَنْ طَغَى ﴿٣٧﴾
پس اما هرکس طغیان کند

وَآثَرَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا﴿٣٨﴾
وبرگزیند زندگانی دنیا را
فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوَى ﴿٣٩﴾
پس همانه جهنم آن جایگاه است
وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى ﴿٤٠﴾
واما هرکس بترسد مقام پروردگارش را وبازدارد خودش را از هوای نفس

فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِیَ الْمَأْوَى ﴿٤١﴾
پس همانا بهشت آن جایگاه است
یَسْأَلُونَکَ عَنِ السَّاعَةِ أَیَّانَ مُرْسَاهَا ﴿٤٢﴾
می پرسند تورا از قیامت چه زمان است زمان وقوعش
فِیمَ أَنْتَ مِنْ ذِکْرَاهَا﴿٤٣﴾

پس در چه هستی تو از یاداوری آن
إِلَى رَبِّکَ مُنْتَهَاهَا ﴿٤٤﴾
به سوی پروردگارت هست سرانجامش
إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ یَخْشَاهَا ﴿٤٥﴾
همانا فقط تو بیم دهنده ای کسی را که بترسد آنرا(قیامت را)
کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَهَا لَمْ یَلْبَثُوا إِلا عَشِیَّةً أَوْ ضُحَاهَا ﴿٤٦﴾
گویی ایشان در روزیکه می بینند آنرا درنگ نکرده اند مگر نیمه آخر روز یا بامدادش را

درب فراز پنجم: قیامت حادثه ای هول انگیز وباقی در مقابل دنیای فانی وزودگذر مکانی برای آشکارشدن حقیقتها ودیدن نتیجه اعمال دنیایی انسانها به نسبت پذیدش هدایت پیامبران ومعاد

درس سوره: زندگی اخرتی از پس حوادث قیامت است و زندگی دنیایی زودگذر، عبرت از زندگی متکبران ومنکران معاد در دنیا واخرت سودمند برای زندگی بهتر است



خانم انصاری،قرآن آموخته دوره روش فهم بهتر قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم
به نام خداوند بخشنده مهربان

💠فراز اول، آیات (۱ _ ۹)
🏳‍🌈درس فراز:
سوگند به فرشتگان مطیع امر الهی که زلزله قیامت رخ دادنی است و سبب وحشت در دل انسانها خواهد شد.

💠فراز دوم،آیات (۱۰ _ ۱۴)
🏳‍🌈درس فراز:
تمایل انسان به انکار بازگشت دوباره و تاکید مجدد الهی بر وقوع این رخداد


💠فراز سوم، آیات (۱۵ _ ۲۶)
🏳‍🌈درس فراز:
اشاره به داستان تکبر فرعون در برابر خداوند و نزول عذاب الهی که عبرتی است‌ برای انسان عاقل

💠فراز چهارم، آیات (۲۷ _ ۳۳)

🏳‍🌈درس فراز:
تاکید بر قدرت خداوند در بازسازی واقعه قیامت با اشاره به آیات آفاقی خلقت

💠فراز پنجم،آیات(۳۴ _ ۴۱)
🏳‍🌈درس فراز:

توصیف واقعه قیامت و جزای موافق اعمال


💠فراز آخر، آیات (۴۲ _۴۶)
🏳‍🌈درس فراز:
پیامبر( ص) بیم دهنده است و بازگشت همه به سوی خداوند است.



📚درس سوره مبارکه النازعات:
بدون شک قیامت رخ خواهد داد،و خداوند بر این امرقادر است،
گرچه انسان در پی انکار آن است
ولی جزای موافق اعمال خواهد دید
و بازگشت همه به سوی اوست.

خانم زهرا موبدی

تدبر در سوره نازعات،بررسي لغات سوره نازعات،ترجمه اي متفاوت از ايات ابتداي سوره نازعات،منظور از والنازعات غرقا والناشطات نشطا چيست؟كدام فرشتگان هستند؟

بررسی لغات خاص سوره نازعات :

نازعات: اسم فاعل از نزع ،در قران به معنای ازجاکندن،برکندن،بیرون کشیدن،بازستاندن امده است که هم معنای لازم میگیرد هم متعدی.
نزع:مقاییس اللغه:قلع شیء،نزعت الشیء من مکانه نزعا،

وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ ..{47}و آنچه كينه [و شائبههاى نفسانى] در سينههاى آنان است بركنيم {47}
تَنزِعُ النَّاسَ كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ مُّنقَعِرٍ {20}[كه] مردم را از جا مىكند گويى تنههاى نخلى بودند كه ريشهكن شده بودند {20}
وَنَزَعَ يَدَهُ فَإِذَا هِيَ بَيْضَاء لِلنَّاظِرِينَ {33}و دستش را بيرون كشيد و بناگاه آن براى تماشاگران سپيد مىنمود {33}
وَنَزَعْنَا مِن كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا ..{75}و از میان هر امتی گواهی بیرون می کشیم ..{75}
قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاء وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاء {26}
بگو بار خدايا تويى كه فرمانفرمايى هر آن كس را كه خواهى فرمانروايى بخشى و از هر كه خواهى فرمانروايى را باز ستانى

غرق:احسن الحدیث:غرق بروزن شرف :فرورفتن در آب یا نعمت (که در قران زیاد بکاررفته است) غرق بر وزن عقل :شدت

نشط:مقاییس اللغه نشط:اهتزاز و حرکه،
نشط : بفعاليت پرداختن , بکارانداختن - نَشْطاً من المكانِ : از آنجا خارج شد
ناشط فی عمله:ذونشاط و حرکه،پر تحرک،با نشاط،

سبح: سَبَحَ : سَبْحاً : به راهى دور رفت،سَبْحاً و سِبَاحَةً في الْمَاءِ و بِالْمَاءِ : در آب شنا كرد . از اين تعبير در حركت ستارگان و دويدن اسب و مانند آنها استعاره مى شود سرعت در تلاش،شنا در آب یا هوا
إِنَّ لَكَ فِي اَلنَّهَارِ سَبْحًا طَوِيلًا {7}[و] تو را در روز آمد و شدى طولانی است {7}
وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ {40}و هر كدام در سپهرى شناورند {40}

مدبر:اسم فاعل از مصدر تدبير،تدبير :پشت سرهم چيدن حكيمانه

ترجف:لرزيدن شديد،

يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَكَانَتِ الْجِبَالُ كَثِيبًا مَّهِيلًا {14}
روزى كه زمين و كوهها به لرزه درآيند و كوهها به سان ريگ روان گردند {14}
فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ 78
آنگاه زمينلرزه آنان را فرو گرفت و در خانه هايشان از پا درآمدند 78

رادفه:اسم فاعل از ردف،تبعيت كردن،پشت سرامدن،
قُلْ عَسَى أَن يَكُونَ رَدِفَ لَكُم بَعْضُ الَّذِي تَسْتَعْجِلُونَ {72}
بگو شايد برخى از آنچه را به شتاب مىخواهيد در پى شما باشد {72}
أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُرْدِفِينَ ﴿۹﴾
من شما را با يك هزار از فرشتگان كه پشت سر هم فرود ميآيند ياري ميكنم.

حافره:
مفردات القران: بازگشت به نقطه اول،زمینی که قبور در ان قرار دارد. ائنا لمردودن(و نحن )فی الحافره :و نحن محذوف است است و فی الخافره ،حال است برای مردودون .یعنی برمیگردیم(زنده میشویم) در حالیکه در قبرها هستیم؟

زجْرَة واحدة:صيحة واحدة " نـَفخة البَعث " سورة : الصافات ، آية رقم : 19المعجم: كلمات القران

لبث:لبث الشّخْص بالمكان / لبث الشّخْص في المكان
مكَث فيه وأقام :- { فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ } - { وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ ثَلاَثَ مِائَةٍ سِنِينَ وَازْدَادُوا تِسْعًا } :- ° ما لبِث أن فعَل كذا
المعجم: عربي عامة

سيدكاظم فرهنگ:

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان
وَالنَّازِعَاتِ غَرْقًا {1}سوگند به ازجا کنده شوندگان (خارج شوندگان از مکان خود جهت انجام ماموریت) باشدت {1}
وَالنَّاشِطَاتِ نَشْطًا {2}و به خارج شوندگان پرتحرک و بانشاط {2}

وَالسَّابِحَاتِ سَبْحًا {3}و به روندگان راه دور (شناوران) باسرعت {3}
فَالسَّابِقَاتِ سَبْقًا {4}پس در پيشى گرفتن [در فرمان خدا] سبقتگيرنده اند {4}
فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا {5}پس کارها را پشت سرهم بدرستی انجام میدهند. {5}

يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ {6}درآن روز كه لرزنده بلرزد {6}
{تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ {7}و از پى آن ، واقعه بعديِ (برنامه ریزی شده) (صیحه دوم) رخ دهد {7}}

قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ وَاجِفَةٌ {8}در آن روز دلهايى سخت هراسانند {8}

أَبْصَارُهَا خَاشِعَةٌ {9}ديدگان آنها فرو افتاده {9}

يَقُولُونَ أَئِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِي الْحَافِرَةِ {10}(اینها کسانی اند که در دنیا)می گويند آيا [باز] ما به حالت اول برمىگرديم (و زنده میشویم)؟ {10}

أَئِذَا كُنَّا عِظَامًا نَّخِرَةً {11} (بعد از انکه )استخوانريزههاى پوسيده شديم {11}
قَالُوا تِلْكَ إِذًا كَرَّةٌ خَاسِرَةٌ {12}[ولی با خود] گفتند در اين صورت (اگر باز گشتی در کار باشد)اين برگشتى زيانآور است {12}

فَإِنَّمَا هِيَ زَجْرَةٌ وَاحِدَةٌ {13}پس منحصرا آن [بازگشت بوسیله] يك صیحه است [و بس] {13}
فَإِذَا هُم بِالسَّاهِرَةِ {14}و بناگاه آنان در زمين هموار خواهند بود {14}

بررسي و تدبر در اجزاي فراز:

1-در ترجمه و تفسیر پنج آیه نخست سوره نازعات (قسم ها) نظرات بسیار متفاوتی ابراز شده است .اکثریت صاحب نظران، در اینکه مصداق آیات فرشتگان هستند،متفق القولند اما در چگونگی ترجمه و وصف این افعال فرشتگان،اختلاف نظر دارند.

با توجه به معانی ارایه شده برای لغات موجود و نیز سیاق آیات بعدی سوره ،این فرشتگان مامور به انجام تحولات عظیم قیامت و اماده سازی صحنه حشر انسانها برای حسابرسی هستند و لذا از نظر این نگارنده،ترجمه مناسب سوگندهای ابتدای سوره ،آن است که در بالا ارایه شد.

2-در پنج ایه اول به موجوداتی قسم خورده که کارخود را با نشاط و باسرعت و با برنامه انجام میدهند.در واقع سرعت و جنب و جوش و جدیت در انجام دهندگان این اقدامات مشهود است.
سپس به وضعیت قیامتی و باور دنیوی منکران معاد اشاره میکند و مجددا در آیات 13 و14 مجددا به سرعت عمل و سهولت در آماده شدن صحنه حسابرسی قیامت اشاره میکند.

به نظر میرسد پیرو سوره های قبلی که به متلاشی شدن زمین و شکافته شدن آسمان و کل نظام طبیعت و سپس بعث و حشر مجدد همه انسانها برای حسابرسی اشاره کرده بود،منکران معاد با حسابهای مادی معمول، زمان طولانی مورد نیاز برای ازهم پاشیدن نظم موجود کره زمین و برقراری نظم جدید و برپایی صحنه قیامت و حشر همه انسانها را ،عاملی برای بعید بودن قیامت معرفی میکرده اند.

در سوره فجر که پیش از نازعات نازل شده بود خواندیم که:"کلا اذا دکت الارض دکا دکا و جاء ربک و الملک صفا صفا و جیء یومئذ بجهنم" یعنی متلاشی وخرد شدن زمین و نزول فرشتگان و مهیا شدن جهنم پشت سرهم بیان شده است در واقع ایات ابتدایی و انتهای سوره نازعات توضیح بیشتری از کیفیت آن وقایع مذکور و نحوه عمل خارق العاده عاملان ایجاد قیامت است.

در انتهای سوره نیز که بحث سئوال از زمان قیامت بیان شده ،خداوند تاکید میکند که زمانیکه قیامت را درک کنند،بیش از یک روز یا یک شب را سپری نکرده اند.

3-جواب سوگند های ابتدای سوره چیست؟برخی بعد از ایه 5 ،جمله محذوف "لتبعثن" را جواب سوگند دانسته اند(یعنی قسم به این فرشتگان ،که حتما مبعوث میشوید)
اما به نظر میرسد آیه 8 جواب سوگند است یعنی سوگند به این عاملان باکیفیت برپایی قیامت ،که در انروز که زمین بلرزد،افرادی هراسان هستند و در ایات بعد توصیف انها ذکر شده است.

4- آیه 11 مبین ان است که این منکران معاد، در دنیا هم پیش خود حساب میکردند که اگر بازگشت و قیامتی باشد،انها ضرر میکنند اما برای فرار از این واقعیت،به انکار و استبعاد ان روی میاوردند.در سوره قیامت هم اشاره شد که انسان برای راحت بودن وجدانش در فجور و گناه ،قیامت را بعید می پندارد.بل یرید الانسان لیفجر امامه یسال ایان یوم القیامه

5-در آیه 13 ،مرجع ضمیر هی چیست؟غالبا آنرا به "کره"در ایه قبل برگردانده اند.یعنی آن بازگشت بعید از نظر منکران معاد، تنها با یک صیحه (نفخه دوم) ایجاد میشود. همانگونه که این جمله در سوره صافات نیز در پاسخ به استبعاد منکران معاد بیان شده است:ائذا متنا و کنا ترابا و عظاما ائنا لمبعوثون قل نعم و انتم داخرون فانماهی زجره واحده فاذاهم ینظرون. جالب انکه در ابتدای سوره صافات هم قسم به فرشتگان آمده است والصافات صفا

عصاره فراز آيات 1-14 سوره نازعات:
سوگند به این عاملان فرمانبردار و پرتحرک که در صحنه حسابرسی قیامت،منکران معاد در خسران هستند.

هَلْ أتَاكَ حَدِيثُ مُوسَى {15}آيا سرگذشت موسى بر تو آمد {15}

إِذْ نَادَاهُ رَبُّهُ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى {16}آنگاه كه پروردگارش او را در وادى مقدس طوى ندا درداد {16}

اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى {17}به سوى فرعون برو كه وى سر برداشته است {17}

فَقُلْ هَل لَّكَ إِلَى أَن تَزَكَّى {18}و بگو آيا سر آن دارى كه به پاكيزگى گرايى {18}

وَأَهْدِيَكَ إِلَى رَبِّكَ فَتَخْشَى {19}و تو را به سوى پروردگارت راه نمايم تا پروا بدارى {19}

فَأَرَاهُ الْآيَةَ الْكُبْرَى {20}پس معجزه بزرگ [خود] را بدو نمود {20}

فَكَذَّبَ وَعَصَى {21}و[لى فرعون] تكذيب نمود و عصيان كرد {21}

ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعَى {22}سپس پشت كرد [و] به كوشش برخاست {22}

فَحَشَرَ فَنَادَى {23}و گروهى را فراهم آورد [و] ندا درداد {23}

فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَى {24}و گفت پروردگار بزرگتر شما منم {24}

فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَكَالَ الْآخِرَةِ وَالْأُولَى {25}و خدا [هم] او را به كيفر دنيا و آخرت گرفتار كرد {25}

إِنَّ فِي ذَلِكَ لَعِبْرَةً لِّمَن يَخْشَى {26}در حقيقت براى هر كس كه [از خدا] بترسد در اين [ماجرا] عبرتى است {26}

عصاره فراز آيات 15-26:از سرنوشت تکذیب و عصیان فرعون عبرت بگیرید.
نکات:
-در سوره فجر به فرعون اشاره کوچکی شد که طغیان و فساد کرد.(الذین طغوا فی البلاد فاکثروا فیها الفساد)در این سوره توضیح بیشتری میدهد که حضرت موسی مامور به تذکر و تزکیه فرعون شد اما او نه تنها نپذیرفت بلکه به مقابله باموسی و خدای موسی پرداخت و ادعای ربوبیت برای مردم تحت حاکمیتش کرد.ولی خدا او را در دنیا و اخرت گرفتار کرد که کیفیت و جزییات ان در سوره های بعدی خواهد امد.

-اولین ذکر از موسی و آغاز نقل ماجراهای موسی و فرعون در قرآن با جمله هل اتیک حدیث موسی
-ارتباط فراز اول با فراز دوم سوره:در فراز اول به خسران منکران معاد که تذکرات پیامبر اسلام پیرامون حیات اخروی و حشر وحسابرسی انسانها در قیامت را تکذیب میکردند،اشاره شد.
در فراز دوم به خسران دنیوی و اخروی فرعون به عنوان نماد اعلای تکذیب و طغیان در برابر یک رسول الهی اشاره و مایه عبرت بیان شده است. لذا هشداری است به مکذبان معاصر پیامبر که سرانجام فرعون که نه تنها تکذیب معاد، بلکه ادعای خدایی میکرد،چنین بود.شما دست از انکار بردارید.

أَأَنتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاء بَنَاهَا {27}آيا آفرينش شما دشوارتر استيا آسمانى كه [او] آن را برپا كرده است {27}
رَفَعَ سَمْكَهَا فَسَوَّاهَا {28}سقفش را برافراشت و آن را [به اندازه معين] درست كرد {28}

وَأَغْطَشَ لَيْلَهَا وَأَخْرَجَ ضُحَاهَا {29}و شبش را تيره و روزش را آشكار گردانيد {29}

وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِكَ دَحَاهَا {30}و پس از آن زمين را با غلتانيدن گسترد {30}

أَخْرَجَ مِنْهَا مَاءهَا وَمَرْعَاهَا {31}آبش و چراگاهش را از آن بيرون آورد {31}

وَالْجِبَالَ أَرْسَاهَا {32}و كوهها را لنگر آن گردانيد {32}

مَتَاعًا لَّكُمْ وَلِأَنْعَامِكُمْ {33}[تا وسيله] استفاده براى شما و دامهايتان باشد {33}

عصاره فراز آيات 27-33:خداوند خالق اسمانها و زمین و..(که خلق انها دشوارتر از خلق شماست) قادر به بعث مجدد شماست.
نكات:
-جمله "متاعا لکم و لانعامکم"تنها در سوره عبس و نازعات ذکر شده.در سوره عبس نیز پس از توجه دادن انسان به طعام و رویش گیاهان و باغها ،بیان شده بود.

-این فراز نیز در ارتباط با فراز یک بوده و با توجه دادن انسانها به مظاهر قدرت خدا در خلقت،حشر و بعث مجدد انسانها در قیامت را ممکن میداند


فَإِذَا جَاءتِ الطَّامَّةُ الْكُبْرَى {34}پس آنگاه كه آن هنگامه بزرگ دررسد {34}

يَوْمَ يَتَذَكَّرُ الْإِنسَانُ مَا سَعَى {35}[آن] روز است كه انسان آنچه را كه در پى آن كوشيده است به ياد آورد {35}

وَبُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِمَن يَرَى {36}و جهنم براى هر كه بيند آشكار گردد {36}

فَأَمَّا مَن طَغَى {37}اما هر كه طغيان كرد {37}

وَآثَرَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا {38}و زندگى پست دنيا را برگزيد {38}

فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأْوَى {39}پس جايگاه او همان آتش است {39}

وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى {40}و اما كسى كه از ايستادن در برابر پروردگارش هراسيد و نفس خود را از هوس باز داشت {40}

فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَى {41}پس جايگاه او همان بهشت است {41}

عصاره فراز آيات 34-40:سرنوشت اخروی افراد طغیانگر و دنیاپرست،آتش است

نكات:
-در سوره عبس نیز فَإِذَا جَاءتِ الصَّاخَّةُ آمده که این نحو بیان فقط در همین دو سوره است.

-در سوره فجر هم عبارات مشابه آیات 35 و36سوره نازعات داشتیم که" وَجِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنسَانُ

-عبارت يَوْمَئِذٍ(يَوْمَ )يَتَذَكَّرُ الْإِنسَانُ تنها در سوره فجر و نازعات آمده است.اما مفهوم ارایه اعمال و اگاه شدن انسان به رفتارهایی که در دنیا انجام داده در سوره های مختلف با عبارات مختلف بیان شده است:
لیروا اعمالهم (زلزال) عَلِمَتْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ وَأَخَّرَتْ(انفطار)يُنَبَّأُ الْإِنسَانُ يَوْمَئِذٍ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ (قیامت)

-ارتباط این فراز با فراز اول و دوم ،موید این نکته است که انکار معاد و ظغیان،ریشه در ترجیح دنیا بر آخرت و دنیاپرستی دارد.

يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا {42}در باره رستاخيز از تو مىپرسند كه فرارسيدنش چه وقت است {42}
فِيمَ أَنتَ مِن ذِكْرَاهَا {43}تو را چه به گفتگو در آن {43}

إِلَى رَبِّكَ مُنتَهَاهَا {44}علم آن با پروردگار تو است {44}

إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخْشَاهَا {45}تو فقط كسى را كه از آن مىترسد بیم مىدهى {45}

كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَهَا لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحَاهَا {46}روزى كه آن را مىبينند گويى كه آنان جز شبى يا روزى درنگ نكرده اند {46}

عصاره فراز آيات 42 -46:سئوال از زمان قیامت بهانه است.بزودی می اید.انها رابیم ده.

نكات:
-اضافه شدن وظیفه انذار افراد مستعد بر پیامبر (علاوه بر تذکر)

-در سوره قیامت نیز پرسش از زمان قیامت،بهانه و نشانه ای از تمایل انسان به انکار معاد برای آزادی در فجور بیان شده بود.بَلْ يُرِيدُ الْإِنسَانُ لِيَفْجُرَ أَمَامَهُ {5} يَسْأَلُ أَيَّانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ {6}از اينرو مىپرسد قيامت كى خواهد بود {6}
در اینجا خداوند در آیه 46 به انها پاسخ میدهد که فاصله بین مرگ شما تا قیامت،تنها یک شب یا روز است(بسیار کوتاه)
برخي ،احساس لبث و توقف به مدت يك نيمروز را به زندگي دنيا مربوط ميدانند كه در نظر افراد در قيامت،زندگي دنيا يك نصفه روز بوده است اما به دو دليل ،نميتواند درست باشد بلكه به توقف و خواب در عالم برزخ (فاصله بين مرگ تا حشر در محشر)اشاره دارد
اولا اين ايه و اين سوره به آغاز صحنه محشر و لحظه زنده شدن انسانها اشاره دارد و لذا انها هنوز زندگي اخروي را تجربه نكرده اند كه در مقام مقايسه با زندگي دنيا باشند.

ثانيا سئوال آيه 42 به زمان وقوع قيامت برميگردد .منطقي است در پاسخ هم به زمان كوتاه وقوع ان پس از مرگ افراد اشاره كند.اينكه زندگي دنيا ،نصف روز بوده است،كمكي به پاسخ سئوال زمان قيامت نميكند اما با ارتباط دادن آيه به فاصله زماني بين موت فرد تا محشر،پاسخي مشخص و در عين حال بدون تعيين زمان قطعي قيامت،داده شده است.

- در ترجمه و تفاسیر،غالبا آیات ۴۳و۴۴را پاسخ خدا به پیامبر ،قمداد کرده اند اما به نظر نگارنده،منطقی تر است که در ادامه آیه ۴۲ و حرف مشرکان ،خطاب به پیامبر دانست.یعنی ضمن سوال از زمان قیامتی که در آینده نامعلوم دور بوقوع می پیوندد،
از تذکرات و صحبتهای پیاپی پیامبر پیرامون قیامت،انتقاد میکنند و او را برحذر میدارند که تو چرا مرتبا قیامت را یادآوری میکنی؟
این مربوط به خدای توست و خداوند هم در دو آیه بعد پاسخ میدهد که پیامبر،وظیفه انذار را برعهده دارد و زمان قیامت،هم نسبت به دنیا،یک نیمروز است

عصاره فراز 1:خسران قطعی معاد ناباوران در قیامت
سوگند به این عاملان فرمانبردار و پرتحرک که در صحنه حسابرسی قیامت،منکران معاد در خسران هستند.
عصاره فراز2:از سرنوشت تکذیب و عصیان فرعون عبرت بگیرید.
عصاره فراز3:خداوند خالق اسمانها و زمین و..(که خلق انها دشوارتر از خلق شماست) قادر به بعث مجدد شماست.
عصاره فراز4:سرنوشت اخروی افراد طغیانگر و دنیاپرست،آتش است
عصاره فراز5:سئوال از زمان قیامت بهانه است.بزودی می اید.انها رابیم ده.

درس سوره نازعات:خسران منكران معاد، قطعی است.با کنترل نفس و پرهيز از دنیا طلبی از انکار معاد دست برداريد.


ارسال شده توسط اقاي سيدكاظم فرهنگ (مبناي ترجمه ،ترجمه استاد فولادوند است كه اصلاحاتي در آن انجام شده است)

نکات سوره نازعات از تفسیر نور

🍃🌻🍃🌻🍃🌻🍃🌻🍃🌻🍃

◀️ نشاط داشتن در انجام مأموریّت یک ارزش است. «وَ النّٰاشِطٰاتِ نَشْطاً»

◀️ فرشتگان در انجام مأموریّت الهی بر یکدیگر سبقت می‌گیرند. «فَالسّٰابِقٰاتِ»

◀️با اینکه تدبیر هستی با خداست: «یُدَبِّرُ الْأَمْرَ» ولی خداوند به فرشتگان نیز اجازه تدبیر داده است. «فَالْمُدَبِّرٰاتِ أَمْراً»

◀️ تدبیر و مدیریّت امور، نیازمند نشاط و سبقت و چابکی است. «النّٰاشِطٰاتِ، اَلسّٰابِحٰاتِ، فَالسّٰابِقٰاتِ، فَالْمُدَبِّرٰاتِ»

◀️ تدبیر ارزشی است که به خاطر آن می‌توان سوگند یاد کرد. «فَالْمُدَبِّرٰاتِ أَمْراً»

◀️دگرگونی نظام طبیعت از مقدّمات رستاخیز است. تَرْجُفُ الرّٰاجِفَةُ...

◀️ زلزله‌های قیامت در یک مرحله نیست، پی درپی هستند. اَلرّٰاجِفَةُ... اَلرّٰادِفَةُ

◀️ نقل سرگذشت پیامبران پیشین برای پیامبران بعدی، عامل تقویت روحیه است. «هَلْ أَتٰاکَ حَدِیثُ مُوسیٰ»

◀️ رهبران الهی قبل از مبارزه با طاغوت ها، ارتباط خود را با خداوند محکم می‌کردند. إِذْ نٰادٰاهُ رَبُّهُ... اِذْهَبْ إِلیٰ فِرْعَوْنَ
◀️در نهی از منکر به سراغ ریشه‌ها بروید. «اذْهَبْ إِلیٰ فِرْعَوْنَ»

◀️ از هدایت هیچ کس حتی فرعون مأیوس نباشید و لااقل، سخن حق را به او ابلاغ کنید تا اتمام حجّت شده باشد. اِذْهَبْ إِلیٰ فِرْعَوْنَ... فَقُلْ هَلْ لَکَ إِلیٰ أَنْ تَزَکّٰی

◀️در نهی از منکر، حتی با طاغوت‌ها به نرمی سخن بگویید. إِنَّهُ طَغیٰ فَقُلْ هَلْ لَکَ...

◀️ با سؤال، فطرت‌ها را بیدار کنید. «هَلْ لَکَ إِلیٰ أَنْ تَزَکّٰی»

◀️ در شیوه تبلیغ، لحن عاطفی و نرمش در گفتار را فراموش نکنید. «هَلْ لَکَ»

◀️ جهت دعوت انبیا، تزکیه انسان هاست. «هَلْ لَکَ إِلیٰ أَنْ تَزَکّٰی»

◀️ اگر به تزکیه تمایلی نباشد، تلاش انبیا بی ثمر است. «تَزَکّٰی وَ أَهْدِیَکَ إِلیٰ رَبِّکَ»

◀️در مکتب انبیا، برای مبارزه با طاغوت ها، ابتدا آنها را موعظه می‌کنند. إِنَّهُ طَغیٰ... تَزَکّٰی وَ أَهْدِیَکَ إِلیٰ رَبِّکَ

◀️ نشانه هدایت پذیری، خوف و خشیت است. أَهْدِیَکَ... فَتَخْشیٰ

◀️ پیامبران مردم را به سوی خدا دعوت می‌کردند نه خود. «إِلیٰ رَبِّکَ»


◀️اصلاح افراد، بستگی به اراده و اختیار خود آنان دارد. «هَلْ لَکَ إِلیٰ أَنْ تَزَکّٰی»


◀️برای امثال فرعون باید بزرگترین معجزه‌ها را آورد. «الْآیَةَ الْکُبْریٰ»

◀️ در برخی متکبران، حتی بزرگ ترین معجزات کارساز نیست. «الْآیَةَ الْکُبْریٰ فَکَذَّبَ»

◀️جوّ سازی و شعار و هیاهو، از ابزار فرعون هاست. «فَحَشَرَ فَنٰادیٰ»

◀️مردم دارای فطرت خداجویی هستند. طاغوت‌ها مسیر آن را متوجه خود می‌کنند. «أَنَا رَبُّکُمُ»

◀️تاریخ وسیله عبرت است، نه سرگرمی و پرکردن ایام فراغت. «لَعِبْرَةً»

◀️بهترین راه خداشناسی، توجّه به نعمت‌های اوست. باید از محسوسات برای پی بردن به معقولات استفاده کرد. «رَفَعَ سَمْکَهٰا فَسَوّٰاهٰا»

◀️ دنیا برای ماست، نه ما برای دنیا. «مَتٰاعاً لَکُمْ»

◀️ در کامیابی‌های مادی، انسان و چهارپا در کنار هم هستند. (آنچه مایه امتیاز انسان است کمالات معنوی است. ) «مَتٰاعاً لَکُمْ وَ لِأَنْعٰامِکُمْ»

◀️نعمت‌ها برای بهره گیری انسان است، تحریم‌ها و ریاضت‌های نابجا بی معنا است. «مَتٰاعاً لَکُمْ وَ لِأَنْعٰامِکُمْ»

◀️قیامت، بزرگترین و فراگیرترین حادثه است که تمام حوادث دیگر را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد. «الطَّامَّةُ الْکُبْریٰ»

◀️انسان در قیامت، دائماً متذکّر کارهایش در دنیا می‌شود. «یَتَذَکَّرُ الْإِنْسٰانُ مٰا سَعیٰ»

◀️ ریشه طغیان، دنیاپرستی است. «طَغیٰ وَ آثَرَ الْحَیٰاةَ الدُّنْیٰا»

◀️ دنیا بد نیست، ترجیح آن بر آخرت بد است. «آثَرَ الْحَیٰاةَ الدُّنْیٰا»

◀️خداوند که ترس ندارد، مقام اوست که مایه ترس انسان می‌شود. مثل اینکه انسان از قاضی می‌ترسد، زیرا می‌داند اگر جرمی مرتکب شود، با او سر و کار دارد. «خٰافَ مَقٰامَ رَبِّهِ»

◀️ ریشه مبارزه با نفس، خوف الهی است. «خٰافَ مَقٰامَ رَبِّهِ وَ نَهَی النَّفْسَ عَنِ الْهَویٰ»

◀️ علم بشر محدود است و نمی تواند به انتهای علم که مخصوص خداوند است دست یابد. «إِلیٰ رَبِّکَ مُنْتَهٰاهٰا»

◀️وظیفه پیامبر، انذار مردم است، نه الزام و اجبار به پذیرش. «إِنَّمٰا أَنْتَ مُنْذِرُ»

◀️ آخرت به قدری بزرگ است که تمام عمر دنیا و برزخ در کنار آن، به مقدار شبی یا روزی بیش نیست. «لَمْ یَلْبَثُوا إِلاّٰ عَشِیَّةً أَوْ ضُحٰاهٰا

🍃🌻🍃🌻🍃🌻🍃🌻🍃🌻🍃

سيماي كلي سوره نازعات

نام اين سوره اشاره به عوامل، انرژي‌ها و حركات بركَنَنده و جدا سازندة سخت و شديدي، با مصاديق متعدّد، در طبيعت است كه با توجه به آيات ابتدايي سوره مي‌توان به آثار و نتايج آن پي برد.
اين سوره تماماً جنبة انذار و عبرت دارد و از وقوع قيامت و حال و روز محشور شدگان در آن روز خبر مي‌دهد.

سورة نازعات را مي‌توان از نظر محتوايي به شش بخش، كه آيات هركدام با آهنگ و حرف مستقلي ختم مي‌شود، براي فهم بهتر تجزيه كرد:

بخش اول [آيات 1 تا 5] سوگندهاي سه‌‌گانه و دو نتيجه‌گيري.

بخش دوم [آيات 6 تا 14]حدوث قيامت و حالات، واكنش‌ها و گفتار محشور شدگان.

بخش سوم [آيات 15 تا 26] رسالت حضرت موسي در برابر فرعون و عبرت‌گيري از تاريخ گذشتگان.

بخش چهارم [آيات 27 تا 33] آيات تكويني در طبيعت و نعمت‌هاي خدا براي انسان.

بخش پنجم [آيات 34 تا 41] تعيين سرنوشت آدميان و تحقّق بهشت و دوزخ.

بخش ششم [آيات 42 تا 46] كنجكاوي معاصرين پيامبر دربارة زمان قيامت.

سوره‌هاي قرآن معمولا از پنج بخش اصلي دربارة گذشته، حال، آينده، طبيعت و شريعت [هدايت] تشكيل مي‌شود. پنج آيه نخست «هدايتي» است به اصول و قوانين نيروها و حركت‌هاي جهان هستي، بخش دوم و پنجم دربارة سرنوشت «آينده» زمين و آسمان و انسان است، بخش سوم به تاريخ «گذشته» اشاره دارد، بخش چهارم به آيات تكويني خدا در «طبيعت»، و بالاخره بخش ششم دربارة وضع «حال» يعني معاصرين پيامبر و امروز است.

تفسير بازرگان