تفسير قران -تفسير خلاصه سوره صف به فارسي- پيام هاي سوره صف
بنام خدا.

سوره صف از سوره های مدنی است.

پیام اصلی سوره صف چیست؟

آیات 1-7

آیه نخست،یادآوری اقتدار و حکمت خداوند است و اینکه همه موجودات آفرینش،تسبیح او را می گویند.

آیات دو و سه مسلمانان را از عمل نکردن به حرفها و قولهای خود نهی کرده و این کار را موجب خشم خدا معرفی کرده است.

آیه ۴ سوره صف در مقابل آیه ۳که به خشم الهی اشاره کرده بود،به محبوب بودن مجاهدین و نبردکنندگان در راه خدا پرداخته است.

از مقایسه این سه آیه،می توان نتیجه گرفت که مصداق نقض قول مسلمانان در آیه ۲و۳هم به جهاد مربوط بوده،هر چند که زشتی خلف وعده کلی و در همه امور است.

آیه۵به آزار عامدانه حضرت موسی توسط بنی اسراییل و در نهایت انحراف آنها و خارج شدن از شمول هدایت الهی اشاره میکند.

اما این آزار چه بوده است؟با توجه به تاکید آیه بر علم آنها به پبامبر بودن موسی،این اذیت میتواند در دو زمینه باشد:

۱-تکذیب موسی و ساحر خواندن او و ایمان نیاوردن به او(که با توجه به آیات بعدی ۶٫۷،این برداشت ،می تواند صحیح باشد)

۲-عدم تبعیت از موسی توسط همراهانش و کسانی که ایمان آورده بودند(که با توجه به آیات قبلی و همراهی نکردن مسلمانان در جهاد با پبامبر،این برداشت می تواند صحیح باشد و خدا مسلمانان را از دچارشدن به سرنوشتی مشابه بنی اسراییل بر حذر میدارد)

لکن با توجه به پیام اصلی سوره و آیات ۹-۱۳و نیز مثال حواریون در آیه آخر سوره،بعد دوم صحیح تر است.که مسلمانان،شما مانند قوم موسی با نافرمانی و عدم یاوری او،پیامبرتان را آزار ندهید.

آیه شش:ضمن اشاره به رسالت حضرت عیسی و پیام او که تصدیق کننده دین قبلی است و رسولی هم پس از او خواهد آمد،بیان شده که بني اسراييل ،عیسی و معجزاتش را هم ساحر و سحر خواندند.

(برخی مفسرین،فعل جاء و قسمت اخر ايه را به رسول اسلام نسبت داده و برخي هم انرا در ادامه ياداوري از زمان حضرت عيسي و مربوط به ايشان دانسته اند.كه باتوجه به پیام اصلی سوره و آیه ۱۴به نظر اين وجه دوم صحيح تر است .یعنی گروهی از بنی اسراییل عیسی ومعجزاتش را سحر دانستند و تکذیبش کردند و گروهی هم ایمان آوردند.درواقع نتيجه اشاره به موسي و عيسى در اين ايات اين است،كه رسولان الهي همواره مخالفيني افترا زننده و ياوراني سست داشته اند كه بخاطر این كارشان از هدايت الهي خارج شدند.و خداوند مخاطبان قران را از اين دو كار هشدار مي دهد.)

آیه۷:تکذیب کنندگان رسولان الهی و معجزاتشان و ساحر خواندن آنها را بشدت سرزنش کرده و کار آنها را افترا به خدا و ظلم بزرگ دانسته .در حالیکه این رسولان،آنها را به چیزی جز تسلیم در برابر خدا دعوت نمی کردند.

جمع بندي ايات 1-7:
در واقع اين ايات،مقدمه اي براي بيان محور اصلي سوره با صراحت بيشتر است كه در ادامه سوره بيان شده است.هم چنانکه در سوره تغابن و حدید،این پیام در وسط سوره بیان شده بود.

اما تا همین جا ،دو محور اصلی رامشاهده کردیم
۱-ایمان به رسول اله
۲-عمل و تبعیت متناسب با ایمان و اعتقاد.ایمان صرفا با زبان و قلب کافی نیست و عمل هم لازم است.

پیام آیات ۸-۱۴سوره صف چیست؟

آیات ۸و۹: خدا با ارسال پیامبر اسلام و مجهز کردن او به هدایت و دین حق،اسلام را بر همه ادیان غالب خواهد کرد و بدینوسیله نورهدایت الهی علیرغم کراهت کافرین و مشرکین تکمیل خواهد شد

آیات ۱۰-۱۳:در اینجا خدا مسلمانان را دوباره مورد خطاب قرار میدهد که باتوجه به اراده و وعده خدا که اسلام را پیروز می کند،شما هم به یاری پیامبر و جهاد مالی و جانی بپردازید.اما برای این منظور،مشوقهای دنیوی (نصرت وفتح)و اخروی(آمرزش گناهان و ورود به بهشت) را هم لحاظ می کند تا انگیزه کافی برای بذل مال وجان فراهم شود.

در واقع محور وپیام اصلی سوره صف در آیه ۱۰جا گرفته است:
ایمان به خدا و رسولش،تلاش و جهاد در راه خدا با مال وجان

بقیه آیات سوره در واقع توضیح این آیه و بیان منافع و ضرورت این حکم و تبعات و سرزنش های عدم اجرای این حکم می باشد.

آیه۱۴:مسلمانان را تشویق می کند که شما هم مانند حواریون که عیسی و درواقع خدا را یاری کردند،با اطاعت از پیامبرتان و جهاد در کنار او،خدا را یاری کنید و انصار اله باشید.تا خدا هم شما را یاری و بر دشمنانتان پیروز گرداند.

جمع بندی سوره صف:
همانطور که ملاحظه شد آیات ۲٫۳٫۴و۱۰-۱۴بصراحت برای تشویق مسلمانان به بروز ایمان در عمل و تلاش ومجاهده به امر رسول در راه خداست.

آیات۵-۷، هم افرادیکه پیامبران را تکذیب می کنند و ایمان نمی اورند و هم افرادیکه زبانا ایمان آورده اما با نافرمانی از پیامبرشان او را آزار میدهند،خارج از هدایت الهی دانسته و با صفات ظالمین و فاسقین انها را خطاب کرده و مخاطبان قران را از قرارگیری در هر دو گروه هشدار میدهد.

آیات ۸و۹نیز وعده و اراده خدا در غلبه اسلام بر همه ادیان را بیان کرد. تا امیدواری بیشتری در مسلمانان ایجاد کند.

پس پیام سوره صف همانا دعوت به ایمان قبلی و عملی است که در پیروی از رسول اله و از جمله جهاد مالی و جانی جلوه میکند.

اگر خاطرتون باشه،پیام اصلی سوره های تغابن،وحدید هم که در آیات ۷و۸آنها بود همین ایمان به خدا و رسول و اطاعت از رسول بود که در آن دو سوره تاکید بیشتری بر انفاق و بذل مال بود.اما در سوره صف بذل جان نیز مورد تاکید است.

کلمات کلیدی:صف ایمان پیامبر جهاد حواریون اسلام دین

صف:1
*سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ*

آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است [با ايفاي نقش تكويني مثبت خود]، براي خدا تسبيح مي‌كند2 و اوست فرادست فرزانه.



2 - اين سوره همچون سورة بعد [جمعه] با تسبيح آنچه در آسمانها و زمين است براي خداوند عزيز و حكيم آغاز مي‌شود. اشاره به تسبيح تمامي موجودات عالم در سرآغاز آياتي كه تماماً از جنگ و جهاد [دفاعي] پيامبر اسلام و آمادگي حضرت عيسي براي اين كار سخن مي‌گويد، به نظر مي‌رسد رسانندة اين پيام باشد كه دفع دشمنان دين خدا نيز عملي تسبيحي است كه جامعه بشري را از ظلم و ستم مستبدان منزه و پاك مي‌سازد.
سه سوره 57، 59 و 61 قرآن كه يك در ميان به دنبال هم قرار گرفته‌اند، دقيقاً با آيه واحدي كه در تسبيح موجودات آسمان‌ها و زمين و عزيز و حكيم بودن خدا حكايت مي‌كند آغاز مي‌گردد. نام اين سه سوره نيز مفهوم نظامي دارد؛ «حديد» همان آهن است كه از آن شمشير و ساير ادوات جنگي مي‌سازند و نماد تيزي و سطوت است [حديد 25- «...وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ...»]، «حشر» گِرد هم آمدن و بسيج سپاه براي اعزام به جبهه است [حشر آيه 2]، و بالاخره «صف» دلالت بر آرايش جنگي مي‌كند.
ختم اولين آيه هر سه سوره با صفت عزيز و حكيم، حاوي اين پيام است كه سربلندي و «عزّت» هر جامعه‌اي با دفاع در برابر متجاوزان ستمگر تأمين مي‌شود، و حكمت، كه دلالت بر اخلاق و رفتار پسنديده مي‌كند، در ساية همين سربلند و آزاد و مستقل زيستن است. نزول سه سوره فوق در ساليان دوم تا پنجم هجرت، كه مسلمانان مواجه با تجاوزات نظامي گستردة مشركين بودند، اين معنا را آشكار مي‌سازد.


┄═❁🍃❈🌸❈🍃❁═┄

صف:14
يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا أَنصَارَ اللَّهِ كَمَا قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ لِلْحَوَارِيِّينَ مَنْ أَنصَارِي إِلَى اللَّهِ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللَّهِ فَآمَنَت طَّائِفَةٌ مِّن بَنِي إِسْرَائِيلَ وَكَفَرَت طَّائِفَةٌ فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِينَ
اي كساني كه ايمان آورده‌ايد، ياوران خدا باشيد،21 همان گونه كه عيسي فرزند مريم به حواريون22 گفت: چه كساني ياور من در راه خدايند؟ حواريون گفتند: ما ياران خداييم.23 [به اين ترتيب] گروهي از بني اسرائيل [=دودمان يعقوب] ايمان آوردند و گروهي انكار كردند؛ ما هم كساني را كه ايمان آورده بودند در برابر دشمنان‌شان [به مدد روح ايمان و توكل] نيرومند ساختيم،24 در نتيجه سرانجام پيروز شدند.25

______
21 - بديهي است خدا نيازي به ياري بندگان ندارد، ناصر و ياور خدا بودن حمايت از دين او و پيامبر و پيروانش است. در آية 25 سوره آ‌ل‌عمران (3:25) نيز دعوت حواريون به همياري حضرت عيسي(ع) در مقابله با كافران آمده است. گرچه امروز برخي مسيحيان اسلام را دين شمشير مي‌نامند و افتخار مي‌كنند كه عيسي(ع) فقط از عشق و ايثار سخن مي‌گفت و دست به شمشير نبُرد، اما در انجيل لوقا [23:27] از زبان عيسي به پيروانش آمده است: «اگر شمشير نداريد بهتر است لباس خود را بفروشيد و شمشير بخريد»! و در انجيل متي [باب 10 بند 40] مي‌خوانيم: «گمان مبريد كه آمده‌ام صلح و آرامش را در زمين برقرار سازم، خير! آمده‌ام تا شمشير را برقرار نمايم...».

22 - «حَوَارِيُّون» جمع حواري، از ريشة «حُور»، مفهوم سپيدي و روشني دارد. آنان را سپيد جامگان نيز گفته‌اند. اين واژه دلالت بر پاكدلي، پاكدامني و صفاي باطن ياران نخستين عيسي(ع) مي‌كند. تعداد حواريون كه ياران ويژة عيسي مسيح بودند 12 نفر بوده كه در چهار آية قرآن به آنها اشاره شده است [آل‌عمران 52 (3:52) ، مائده 111 (5:111) و 112، صف 14 (61:14) ].

23 - حضرت عيسي(ع) از حواريون پرسيده بود: «چه كساني ياران من به سوي خدايند؟»و آنها به جاي پاسخ ما ياران تو هستيم، مستقيم و بدون واسطه گفتند: «ما ياران خداييم»! و اين درس توحيدي بزرگي است كه به جاي نگاه به رهبر، به مقصد و مقصود نگاه كردند. درحقيقت نصرت خدا، نصرت دادن به نفس خود و نجات آن از خودخواهي و ريختن خوف و حزن از آن و ثابت قدم و قوي دل شدن است: محمد 7 (47:7) - «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ».

24 - دشمنان عيسي مسيح و يارانش، در وهلة نخست متوليان متعصّب و منحرف قود يهود بودند كه رسالت او را تكذيب مي‌كردند و پس از آن حكومت روم كه به تحريك و سعايت آن متوليان متكبر، عليه عيسي [به جرم آشوبگري علية امپراطوري روم] به دستگيري عيسي و يارانش و آزار و شكنجه و كشتار مسيحيان مي‌پرداختند.

25 - به رغم اتحاد ارتجاع مذهبي يهود با استبداد سياسي حاكم بر آن سرزمين، در سال 64 ميلادي پطرس، كه از حواريون عيسي بود، اولين جمعيت مسيحي را در روم پايه‌گزاري و در سال 70 حكومت روم، پس از تخريب بيت‌المقدس، بسياري از يهوديان را از اورشليم اخراج مي‌كند. با خروج يهوديان مخالف عيسي، روم مركز حركت‌هاي رو به رشد مسيحيت مي‌شود و تا اوايل قرن سوم جوامع اطراف مديترانه همچنين بريتانيا و دره نيل را در برمي‌گيرد. سرانجام در سال 313 ميلادي با پشتيباني كنستانتين امپراطور روم از اين آيين، مسيحيت به سرعت فراگير ترين مذهب امپراطوري مي‌شود. به اين ترتيب جملة: «فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِينَ»، در مدت كوتاهي تحقّق يافت.

┄═❁🍃❈🌸❈🍃❁═┄


📚تفسیر آقاے بازرگان