#محرمات_مشترك همه #شرايع

قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿۱۵۱﴾
بگو بياييد تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده براى شما بخوانم چيزى را با او شريك قرار مدهيد و به پدر و مادر احسان كنيد و فرزندان خود را از بيم تنگدستى مكشيد ما شما و آنان را روزى مى ‏رسانيم و به كارهاى زشت چه علنى آن و چه پوشيده[اش] نزديك مشويد و نفسى را كه خدا حرام گردانيده جز بحق مكشيد اينهاست كه [خدا] شما را به [انجام دادن] آن سفارش كرده است باشد كه بينديشد (۱۵۱)
وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿۱۵۲﴾
و به مال يتيم جز به نحوى [هر چه نيكوتر] نزديك مشويد تا به حد رشد خود برسد و پيمانه و ترازو را به عدالت تمام بپيماييد هيچ كس را جز به قدر توانش تكليف نمى ‏كنيم و چون [به داورى يا شهادت] سخن گوييد دادگرى كنيد هر چند [در باره] خويشاوند [شما] باشد و به پيمان خدا وفا كنيد اينهاست كه [خدا] شما را به آن سفارش كرده است باشد كه پند گيريد (۱۵۲)
وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۵۳﴾و [بدانيد] اين است راه راست من پس از آن پيروى كنيد و از راه ‏ها[ى ديگر] كه شما را از راه وى پراكنده مى‏ سازد پيروى مكنيد اينهاست كه [خدا] شما را به آن سفارش كرده است باشد كه به تقوا گراييد (۱۵۳)

🛑🛑بخش اول :
باور مبنایی نفی هر گونه #شرک در همه زمینه ها

💢بجاي منازعه در احكام جعلي غيرخدايي، پايبند خطوط قرمز خدا كه مشترك در همه شرايع و منطبق با عقل و فطرت است، باشيد

👈اين آيات محرماتى را بيان مى‌كند كه اختصاص به شريعت معينى از شرايع الهى ندارد، و آن #محرمات عبارت است از:
⭕️شرك به خدا، ترك احسان به پدر و مادر، ارتكاب فواحش و كشتن نفس محترمه بدون حق كه از آن جمله است كشتن فرزندان از ترس روزى، نزديك شدن به مال يتيم مگر به طريق نيكوتر، كم‌فروشى، ظلم در گفتار، وفا نكردن به عهد خدا و پيروى كردن از غير راه خدا و بدين وسيله در دين خدا اختلاف انداختن.
شاهد اينكه محرمات مذكور #عمومى است و اختصاصى به يك شريعت ندارد اين است كه مى‌بينيم قرآن كريم همانها را از انبيا (ع) نقل مى‌كند كه در خطاب‌هايى كه به امت‌هاى خود مى‌كرده‌اند از آن نهى مى‌نموده‌اند،
تفسير الميزان

❇« تَعَالَوْا» با عُلو و عالي و اعلي هم ريشه است. اين خطابي معمولي و فرمانِ ساده «بيائيد» نيست، خطابي است براي برتر و بالاتر آمدن از سطح خوردني‌هاي حلال و حرام و نگاهي عميق‌تر به محرمات رفتاري در افق معنويات، كه تا آية 153 در 10 بند بيان شده است. بسياري از دينداران سطحي به ظواهر نجس و پاكي و امور تشريفاتي شرعي مشغول مي‌شوند و از اصل و اساس كه توحيد است غافل مي‌مانند.
💫تفسير بازرگان

🔻 خداوند در ابتدا اصل اوّل عقيده را بيان مى‌كند كه عبارت است از: نفى #شرك، كه مساوى است با ثبوت توحيد، و تمام اصول و فروع دين به همين اصل برمى‌گردند و تمام حقوق و واجبات از آن سرچشمه مى‌گيرند و همۀ طاعت‌ها و كارهاى نيك با آن پذيرفته مى‌شوند.
معناى #توحيد در اين سخن خدا خلاصه مى‌شود: «نيست همانند او چيزى» نه در ذات، نه در صفات و نه در افعال.
📚تفسير كاشف -مغنيه

🔻نظر به اهميت اعتقاد به توحيد و دورى از شرك به خدا، آن را به‌عنوان اولين حرام الهى مطرح مى‌كند.
« شَيئاً » مفعول به و مراد، نفى هرگونه #شريك براى خدا در #ربوبيت، #عبوديت، #استعانت و ديگر اقسام شرك است.

📚تفسير همگام با وحي

👈چون #شرك، ريشه‌ى مفاسد است، در رأس محرّمات آمده است
📚تفسیر نور


🔴بخش دوم:
#احسان به پدر و مادر

عقوق #والدين، بعد از شرك به خدا، در شمار بزرگترين، يا بزرگترين گناهان است
خداى تعالى در قرآن كريمش در چند جا احسان به پدر و مادر را تالى توحيد و ترك شرك دانسته و هر جا به آن امر كرده قبلا به توحيد و ترك شرك امر كرده است، مانند آيه.
🔻وَ قَضىٰ رَبُّكَ أَلاّٰ تَعْبُدُوا إِلاّٰ إِيّٰاهُ وَ بِالْوٰالِدَيْنِ إِحْسٰاناً" و آيه "
🔻وَ إِذْ قٰالَ لُقْمٰانُ لاِبْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ يٰا بُنَيَّ لاٰ تُشْرِكْ بِاللّٰهِ إِنَّ اَلشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ وَ وَصَّيْنَا اَلْإِنْسٰانَ بِوٰالِدَيْهِ " و آياتى ديگر. و اين خود بهترين دليل است بر اينكه #عقوق_والدين بعد از شرك به خداى بزرگ در شمار بزرگترين گناهان، و يا خود، بزرگترين آنها است،
↩️اعتبار عقلى هم مؤيد اين معنا است، براى اينكه جامعه انسانى كه هرگز انسان نمى‌تواند بدون آن زندگى و دين داشته باشد امرى است اعتبارى و قراردادى كه در حدوث و بقاى خود بستگى به محبت نسل دارد، و محبت نسل نيز سرچشمه‌اى آن رابطه و علاقه‌اى است كه در بين ارحام رد و بدل مى‌شود، و معلوم است كه مركز اين رابطه خانواده است و قوام خانواده از يك طرف به پدر و مادر است و از طرفى ديگر به فرزندان، و فرزندان موقعى احتياج به رحمت و رأفت پدر و مادر دارند كه پدر و مادر طبعا مشتاق اولاد و شيفته پرورش آنانند، به خلاف پدر و مادر كه احتياجشان به فرزندان موقعى است كه پيرى عاجز و زبونشان ساخته و از اينكه مستقلا به ضروريات زندگى خود قيام كنند بازشان داشته. بر عكس، فرزندان به عنفوان جوانى رسيده و مى‌توانند حوايج پدر و مادر را برآورده كنند.
👈و معلوم است كه در چنين روزهايى جفاى اولاد نسبت به آنان و متعارف شدن اين جفا كارى در ميان همه فرزندان نسبت به همه #پدران و #مادران باعث مى‌شود عواطف توليد و تربيت به كلى از جامعه رخت بربسته و كسى رغبت به تناسل و تربيت فرزند نكند، و افراد از تشكيل جامعه كوچك كه همان خانواده است استنكاف ورزيده، در نتيجه از نسل بشر تنها طبقه‌اى باقى بماند كه در بينشان قرابت رحم و رابطه خويشاوندى وجود نداشته باشد. و پر واضح است كه چنين جامعه‌اى به سرعت رو به انقراض گذاشته ديگر هيچ قانون و سنتى فساد روى آورده را جبران نمى‌كند، و سعادت دنيا و آخرت از آنان سلب مى‌شود.

📚تفسیر المیزان

نيكى و #احسان، يعنى انسان بدون هرگونه چشم‌داشتى، به ديگران خدمت كند.

📖قرآن در چهار آيه نسبت به پدر و مادر سفارش كرده است و در هر چهار مورد همراه با مسأله‌ى توحيد و نهى از شرك است. ضمناً اين آيه چون محرّمات را مى‌شمرد، پس ترك احسان به والدين هم حرام است.

🌹امام صادق عليه السلام فرمود: #احسان به #والدين، يعنى كارى نكنيم كه آنان وادار به درخواست و سؤالى از ما شوند.

📚تفسیر نور

🔴بخش سوم
❌نهى از #كشتن_فرزندان از ترس #فقر و گرسنگى

🔸 " وَ لاٰ تَقْتُلُوا أَوْلاٰدَكُمْ مِنْ إِمْلاٰقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيّٰاهُمْ‌" كلمه "املاق" به معناى افلاس و نداشتن مال و هزينه زندگى است، "تملق" هم مشتق از همين ماده است،
🔻و اين مطلب يعنى كشتن فرزندان از ترس هزينه زندگى آنان در ميان عرب جاهليت سنتى جارى بوده، چون بلاد عرب غالب سالها دستخوش قحطى و گرانى مى‌شده، و مردم وقتى مى‌ديدند كه قحط سالى و افلاس آنان را تهديد مى‌كند فرزندان خود را مى‌كشتند تا ناظر ذلت فقر و گرسنگى آنان نباشند.
لذا در آيه مورد بحث كه ايشان را از اين عمل ناستوده نهى كرده نهى را با جمله " نَحْنُ‌ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيّٰاهُمْ " تعليل كرده و فرموده:
منطق شما در فرزندكشى جز اين نيست كه نمى‌توانيد روزى و هزينه زندگى آنان را فراهم نماييد، و اين خود منطقى است غلط، براى اينكه اين شما نيستيد كه #روزى_فرزندانتان را فراهم مى‌كنيد، بلكه خداى تعالى است كه روزى ايشان و خود شما را مى‌دهد، پس شما چرا مى‌ترسيد و از ترس، آنان را به دست خود از بين مى‌بريد؟

📚تفسير الميزان

⭕️ فرزندكشى و #سقط_جنين از ترس فقر، عملى جاهلانه است، اگر خدا ضامن روزى است، چه ترسى از فقر؟ «نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ‌»

📚تفسير نور

🔻« #اِمْلَاق » يعنى فقر و حاجت.اين تعبير، در سوره‌ى اسراء نيز آمد؛ اما با دو تفاوت: به‌جاى « مِنْ » كلمه‌ى « خَشْية » آمده، و نيز ضمير « هُمْ » مقدم بر ضمير « كُمْ‌ » شده بود: « نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ »
👈.برخى دليل اين تفاوت را اين مى‌دانند كه در اين‌جا سخن از #فقر_موجود است: « مِنْ اِمْلَاق » ، لذا كسانى كه الان با فقر دست به گريبانند، در عبارت مقدّمند؛ يعنى رزق شما كه مبتلا به فقر هستيد، و سپس رزق فرزندانى كه خواهند آمد، را خواهيم داد.
اما در سوره‌ى اسراء، سخن از فقرى است كه درصورت تولّد فرزندان جديد، به‌وجود مى‌آيد؛ چون خداى متعال فرمود: « خَشْيةَ اِمْلَاق » ؛
📚تفسير همگام با وحي

🔴بخش چهارم :

⭕️به #كارهاي_زشت، نزديك نشويد چه در #ظاهر و چه در #خفا

⭕هر چيزى كه در زشتى از حدّ فراتر رود، #فحش به شمار مى‌رود و از اين قبيل است: زنا، لواط، ستم، هتك حرمت، دروغ، غيبت، سخن‌چينى، بخل و حسد.
#بزرگ‌ترين_فواحش عبارتند از: كفر و شرك ورزيدن به خدا، عاق كردن پدر و مادر، كشتن نفس محترمه و خوردن مال يتيم.
📚تفسير كاشف

👈 مراد از " #فاحشه_ظاهرى" گناه علنى و مقصود از " #فاحشه_باطنى" گناه سرى و روابط نامشروع برقرار كردن در پنهانى است.
از اينگونه امور از اين جهت نهى فرموده كه اگر مباح مى‌بود و تحريم نمى‌شد شناعت و زشتيش از ميان مى‌رفت و شايع مى‌گرديد،
📚تفسير الميزان

⭕ تحريم «فواحش» كه به‌معنى گناهان فوق‌العاده زشت است و به‌طور عمده، به گناهان جنسى گفته مى‌شود، اين‌جا از تعبير « لَا تَقْرَبُوا » استفاده شد كه خود نوعى بيان و تفسير براى «حَرَام» است.
تعبير « لَا تَقْرَبُوا » مى‌تواند اشاره به اهميت ترك گناه، حتى با #ترك_مقدمات آن باشد.
🔻« مَا ظَهَرَ » از گناهان آن‌هاست كه صورت ظاهر آن، براى همه‌ى مردم گناه شمرده مى‌شود، مانند انحرافات جنسى و گناهانى كه نزد همه‌ى مردم، به گناه شناخته شده است.
🔻#گناهان_باطنى (مَا بَطَنَ‌) آن‌هاست كه گاه حتى صورت دينى و الهى دارد، مانند تحريم برخى از گوشت‌ها به‌خاطر رضايت خدا، ستمگرى به‌نام دفاع از دين، ايجاد اختلاف و نزاع و قتل به‌نام خلوص دين.

📚تفسير همگام با وحي

🔴بخش پنجم :

#حرمت_قتل_نفس

⭕" وَ لاٰ تَقْتُلُوا اَلنَّفْسَ اَلَّتِي حَرَّمَ اَللّٰهُ إِلاّٰ بِالْحَقِّ‌... "
در اينجا دو احتمال هست: يكى اينكه معناى " حَرَّمَ اَللّٰهُ‌" ،" حرام كرده است خداوند كشتنش را" باشد،
ديگر اين كه معنايش "محترم كرده است آن را به احترام قانونى و بدين وسيله او را و يا حقى از حقوق او را از ضايع شدن حفظ كرده" باشد.
و اينكه فرمود: " إِلاّٰ بِالْحَقِّ " مقصود استثناى قتل بعضى از نفوسى است كه در اثر پاره‌اى از گناهان احترامى را كه خداوند براى مسلمانان و يا كفار همپيمان با مسلمين جعل كرده، از خود سلب نموده‌اند، مانند #قتل به #قصاص و حد شرعى

📚تفسیر المیزان

⭕(ذٰلِكُمْ وَصّٰاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ‌) از اين تعبير معلوم مى‌شود كسى كه به‌مقتضاى #عقل خود زندگى كند، مرتكب اين كارهاى حرام نمى‌شود.به تعبيرى ديگر، عقل و فطرت انسان، به‌وضوح زشتى و حرمت اين كارها را مى‌فهمد؛ لذا اين توصيه‌ها در واقع بازگرداندن مشركان به حكم عقل است، و به بيان فخر رازى، احكام پنج‌گانه‌ى اين آيه، براى هر كسى واضح و روشن است؛ لذا بايد در آن‌ها تعقل كرد.

📚تفسیر همگام با وحی

🔴بخش ششم:

#اموال_يتيمان و افراد دراختيارتان را به #بهترين_وجه مديريت كنيد. حقوق ساير مردم را در #خريد و #فروش اداكنيد🌹

🔸وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ انعام:152
و [ششم] به مال يتيم نزديك مشويد، مگر به شيوه‌اي كه [براي حفظ حقوق او] بهترين باشد تا به [سن] رشد و بلوغ برسد،
و [هفتم] پيمانه را به تمام، و ترازو را به عدالت بگيريد،

↩️ فرمان «لا تَقْرَبُوا» (نزديك نشويد) 5 بار در قرآن تكرار شده است؛ 2 بار به مال يتيم و 3 مورد ديگر به: نماز در حالت مستي ، فواحش ، و زنا
#نزديك_نشدن هشدار بسيار جدّي‌تري از توصيه به انجام ندادن است. جاذبه‌هاي مال مردم خوري، غرائز جنسي و ميگساري آنقدر نيرومند است كه مقاومت در برابر آنها كار هر كسي نيست، پس به مصلحت است كه به آن نزديك هم نشويم تا همچون پدر نخستين‌مان #آدم، فرمان «لا تقربا هذه الشجره» را نقض نكنيم. آيا ميان آن شجرة نمادين و اين زشتي‌هاي حقيقي نسبتي نيست!؟

-↩️ #کيل يا پيمانه، «حجم» محصولات را تعيين مي‌کند، و ترازو، «وزن» آن را، و اين دو وسيله سنجش، برحسب نوع توليدات، مستقلا به کار مي‌روند.
تفسير بازرگان

🔻اى مشركان، به مال و ثروت فرزند پدر ازدست داده، جز با نيكوترين روش نزديك نشويد تا آن‌كه به سنّ بلوغ و مرز رشدش برسد.
و در مورد ديگران، حقوقشان را رعايت، و با معيارهاى #عادلانه، حقوق آن‌ها را وزن‌كشى، و كاملاً ادا كنيد
📚تفسير همگام با وحي

⭕️ #نهى از نزديك شدن به #مال_يتيم به مراتب از نهى از خود آن رساتر است؛ چرا كه انواع تصرّف را دربر مى‌گيرد. چنان‌كه عبارت «التى هى أحسن» از عبارت «هى حسنة»، بليغ‌تر است.
👈👈مقصود از اين آيه تأكيد بر شأن و منزلت اموال هر فردى است كه حق تصرّف در اموال خود را ندارد، مگر به صورتى كه معمول و معروف است و تفاوت نمى‌كند كه اين فرد يتيم باشد، يا ديوانه، يا سفيه، يا غايب و يا كودكى كه پدرش ادارۀ امور مالى او را به عهده دارد.
👈بر اولياى اين اشخاص لازم است كه اموال آنها را نگه‌دارى كنند و اين اموال را به گونه‌اى كه به نفع آنان باشد به كار اندازند. ازاين‌رو، گروهى از بزرگان فقها عقيده دارند كه تصرّفات وليّ در مال شخصى كه نمى‌تواند در مال خود تصرف كند نافذ نيست، مگر اينكه با غبطه و مصلحت‌انديشى توأم باشد. ما نيز همين نظريه را انتخاب مى‌كنيم، حتى اگر وليّ‌، پدر و يا جد پدرى باشد.

🔸وَ أَوْفُوا اَلْكَيْلَ وَ اَلْمِيزٰانَ بِالْقِسْطِ؛ يعنى در مورد پيمانه و وزن به عدالت رفتار كنيد، چه در حال خريدن و چه در حال فروختن

📚تفسير كاشف

🔴بخش هفتم :

#تکلیف_خدا باندازه #وسع و #توانایی شماست

🔸 ...لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا... سوره انعام 152
ما هيچ كس را جز به اندازة توانش #تكليف نمي‌كنيم

💢در قرآن 4 بار متناسب بودن #تکليف با وُسْع (توانايي‌ها و امکانات هر شخص) آمده است (انعام 152 (6:152) ، اعراف 42 (7:42) ، مؤمنون 62 (23:62) ، و بقره 233 (2:233) ) و يکبار نيز متناسب بودن تکليف با دارايي (لا يُكَلِّفُ اللهُ نَفْسًا إِلاَّ مَا آتَاهَا- طلاق 7 (65:7) ).
خدا هر تکليفي کرده، قبلا وُسع و #توانايي‌اش را هم داده است، بنابراين به بهانة نداشتن وُسع، نبايد شانه از بار مسئوليت خالي کرد.
💫تفسیر بازرگان

🔸لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا اين يك قاعدۀ كلى است گويى كسى مى‌گويد: چطور مى‌توان عدالت واقعى را در پيمانه و ترازو مراعات كرد؟ جواب آن است كه بقدر امكان اين كار را بكنيد چون خارج از قدرت تكليف نمى‌كنم
تفسیر احسن الحدیث

💢 اگر اجراى #عدالت در حدّ اعلى ممكن نيست، لااقل در حدّ توان و امكان مراعات كنيد. «لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا»

↩️- هيچ‌يك از دستورات و اوامر و نواهى الهى، فوق طاقت انسان نيست. «لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا»

↩️ - بدون #قدرت، تكليفى نيست. «لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا»
📚تفسیر نور

بخش هشتم
#وفای_به_عهد و #پیمان. 🌹

👈معناي #عهد، پايبندي پيوسته به پيماني است که با کسي بسته مي‌شود. آنچه در عهد، تعهد و معاهده اهميت دارد، همين مراعات مستمري است که بايد حفظ شود.
دربارۀ معناى « #عهد_خدا» دو قول است.
↩️1 - هر چه خداوند بر بندگان واجب كرده، عهد اوست كه بايد به آن وفا كرد و دستورات او را بكار برد
↩️ 2 - مقصود نذر و عهد است كه هرگاه در غير معصيت خدا باشد، بايد وفا كرد
↩️تفسیر مجمع البیان

🔰(وَ بِعَهْدِ اَللّٰهِ أَوْفُوا) مراد از #عهد_الهى كه مشركان نيز در آن شريكند، مى‌تواند عهدى باشد كه با تمام انسان‌ها پس از اخراج آدم و حوا از بهشت، بسته، و يا عهد فطرى بر توحيد ربوبى كه در عالم «ذَر»، منعقد شد.(ر.ك: اعراف 39/ 27 و 172) ازاين‌رو،
👈 عهد الهى شامل تمام دستورات الهى مى‌شود كه در چهارچوب ميثاق #بندگى_انسان و #خدا قرار دارد و شامل مشركان نيز مى‌شود.در سوره‌ى يس 60/41 و 61، از عهد گرفتن خدا از انسان‌ها، مبنى بر اطاعت نكردن از شيطان و عبادت خدا سخن به‌ميان آمد.
در سوره‌ى اسراء 34/50 نيز به وفاى به‌عهد دستور داد.البته در آن‌جا از كلمه‌ى « اَلعَهد » استفاده شد كه اعم از ميثاق‌هاى مردم با مردم و مردم با خدا بود.
📚تفسیر همگام با وحی

🔰گر چه ممكن است مراد از « #عهد_اللّٰه» تمام فرمانهاى خدا و تكاليف دينى باشد ولى به نظر مى‌آيد مراد هر پيمانى است كه با شخصى بسته شود، اضافه به «اللّٰه» نمايانگر شرعى بودن آن پيمان است

📚تفسیر احسن الحدیث

⭕نکته: پیامبر اسلام هم در قراردادهایی که با اقوام مختلف مدینه می بستند، جمله ای داشتند که هر که این #پیمان را نقض کند #عهدالهی را شکسته است که ناظر به اهمیت و تاکیدخدا بر رعایت پیمانهاست.
📚( پیامبری و قرارداد. مرحوم داود فیرحی)


🔴بخش نهم :

#تکلیف_خدا باندازه #وسع و #توانایی شماست

.🔸..لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا... سوره انعام 152
ما هيچ كس را جز به اندازة توانش #تكليف نمي‌كنيم

💢در قرآن 4 بار متناسب بودن تکليف با وُسْع (توانايي‌ها و امکانات هر شخص) آمده است (انعام 152 (6:152) ، اعراف 42 (7:42) ، مؤمنون 62 (23:62) ، و بقره 233 (2:233) ) و يکبار نيز متناسب بودن تکليف با دارايي (لا يُكَلِّفُ اللهُ نَفْسًا إِلاَّ مَا آتَاهَا- طلاق 7 (65:7) ).
خدا هر تکليفي کرده، قبلا وُسع و #توانايي‌اش را هم داده است، بنابراين به بهانة نداشتن وُسع، نبايد شانه از بار مسئوليت خالي کرد.
تفسیر بازرگان

🔰لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا اين يك قاعدۀ كلى است گويى كسى مى‌گويد: چطور مى‌توان عدالت واقعى را در پيمانه و ترازو مراعات كرد؟ جواب آن است كه بقدر امكان اين كار را بكنيد چون خارج از قدرت تكليف نمى‌كنم
📚تفسیر احسن الحدیث

💢 اگر اجراى #عدالت در حدّ اعلى ممكن نيست، لااقل در حدّ توان و امكان مراعات كنيد. «لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا»

↩️ هيچ‌يك از دستورات و اوامر و نواهى الهى، فوق طاقت انسان نيست. «لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا»

↩️ بدون قدرت، تكليفى نيست. «لاٰ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّٰ وُسْعَهٰا»

📚تفسیر نور

🔴بخش دهم :

#تبعيت از #صراط_مستقيم توحيدي و متفرق نشدن.

💫وَ أَنَّ هٰذٰا صِرٰاطِي مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لاٰ تَتَّبِعُوا اَلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ذٰلِكُمْ‌ وَصّٰاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ‌ (153) انعام
و [دهم] مسلماً اين راهِ راست من [=راه توحيدي] است، پس از آن پيروي كنيد و به راه‌هاي ديگر نرويد كه شما را از راه او پراكنده خواهد ساخت، اين است آنچه [خداوند] شما را به آن سفارش كرده است، باشد تا پروا پيشه كنيد [=نفس خود را مهار كنيد].


آخرين توصيه در اين مجموعة سه آيه‌اي كه شامل ده فرمان، مشابه آنچه بر موسي(ع) نازل شده، مي‌باشد، « #تقوا» در ارتباط با «صراط مستقيم»، مؤثرترين عامل در پيمودن راه به سوي خدا شمرده شده است.

🔶(وَ أَنَّ هٰذٰا صِرٰاطِي مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ‌) ، به‌عنوان جمع‌بندى مجموعه‌ى احكام گفته‌شده در مذاكره با مشركان است.
موافق سياق آيات، ضمير در « صِرَاطِي » به خداى متعال برمى‌گردد.تاكنون نيز در سير نزول، راه مستقيم، منسوب به خدا بوده است.(اعراف 39/ 16، يس 41/ 61 و نيز انعام 55/ 136.)
از اين‌رو بازگشت « ي » به پيامبر ص چنان‌كه برخى احتمال داده‌اند، محل تأمل است .بله؛ خداى متعال هركه را شايسته بداند، بر راه مستقيم قرار مى‌دهد: (هود 52/ 51، و انعام 55/ 39).

💫(وَ لاٰ تَتَّبِعُوا اَلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ‌) « لَا تَتَّبِعُوا السُّبُل » مقدمه است براى جمله‌ى بعد « فَتَفَرَّقَ بِكُم » ؛ درنتيجه، مقصود اصلى اين آيه، نهى از تفرق و پراكندگى از مسير الهى است.
موافق آيات بالا، #تفرقه در اتخاذ راه، از آن‌جا ناشى مى‌شود كه مشركان با تكذيب آيات و به دلخواه خود، امورى را به‌خدا نسبت دهند.
رسيدن به #تقوا، حاصل تبعيت از راه و مسير هدايتى است كه در اين آيات، به آن سفارش شده و شامل فعل واجبات و ترك محرمات مى‌شود.
📚تفسير همگام با وحي

🔶تقواى دينى با تفرقه و #اختلاف نمى‌سازد،
ولى راههاى غير راه خدا مختلف و متعددند و پيروانشان متشتت مى‌باشند خلاصه، #تقواى دينى چيزى است كه هيچ وقت با تفرقه و اختلاف نمى‌سازد، و معقول نيست كسى داراى تقواى دينى باشد و در عين حال به هر سازى برقصد و هر راهى را پيش بگيرد، چون معناى تقواى دينى التزام به صراط مستقيمى است كه اختلاف و تخلف در آن راه ندارد و لذا مى‌بينيم خداى تعالى بدنبال جمله " وَ لاٰ تَتَّبِعُوا اَلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ‌" فرموده است: " ذٰلِكُمْ وَصّٰاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ‌"
📚تفسير الميزان

💢 اين امور دهگانه از توحيد شروع شده و به #اتحاد ختم شده . بالأخره هر جا اختلافي هست منشأش #شرك است يعني #خودخواهي است و مانند آن هيچ ممكن نيست دو نفر باهم اختلاف مذموم داشته باشند مگر در اثر هوي و هوي هم كه يك بُت مرموزي است
📚تفسیر تسنیم

-↩️ اساس همه اديان الهى، پيروى از #راه_خدا و دورى از راه ديگران است. صِرٰاطِي ... فَاتَّبِعُوهُ وَ لاٰ تَتَّبِعُوا اَلسُّبُلَ‌

-↩️ شايد بتوان با توجّه به پايان سه آيه‌ى اخير، چنين نتيجه گرفت كه مراحل رشد و كمال انسان عبارت است از: تعقّل، «لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ‌» ، تذكّر، «لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ‌» و تقوا. «لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ‌»

📚 تفسير نور


کلمات کلیدی: محرمات شرایع شریعت دین فرمان دهگانه

ایا #شرايع در #حليت و #حرمت اشيا يكسان‌اند يا نه؟

اشيا دو قسم است بعضيها حرمت اينها بر اثر خباثت ذاتي آنهاست مثل خمر است، مثل خنزير است، مثل اشياي خبيث ديگر است اينها در تمام ملل و شرايط الهي تحريم شده‌اند
بعضي از اشيا هستند كه خير خباثت ذاتي ندارند، ولي عقوبتاً ذات اقدس الهي برخي از اشياي طيّب را و حلال را بر بعضيها حرام كرده است فرمود به اينكه اين يهوديهاي اين صهيونيست ﴿فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِينَ هَادُوا﴾[30] در اثر رباخواري اينها، پيامبركُشي اينها، ستمگري اينها ﴿حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ طَيِّبَاتٍ﴾ بعضي از امور طيّب را ما بر اينها حرام كرديم اين يك حرمت تأديبي است و عقوبتي است
اما حرمتي كه به حُكم اولي باشد اگر يك چيزي واقعاً خبيث باشد و زيانبار باشد در تمام شرايط حرام است اينها فرقشان با آنها از اين قبيل‌اند.

ایت اله جوادی املی تفسیر سوره نحل

❁﷽❁
#باورها_و_رفتارهای_قرآنی

سوره #اعراف #صفحه_154

⭕️ #خدا فقط این #5_چیز را #حرام کرده است
🔸قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالْإِثْمَ وَالْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَأَن تُشْرِكُوا بِاللَّهِ مَا لَمْ يُـنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَن تَقُـولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ

بگو: پروردگار من تنها زشتکاري‌ها را، چه عيان چه نهان، و [نيز] خودخواهي تنگ نظرانه و تجاوز ناحق [به حقوق مردم] را حرام کرده است، و اينکه، چيزي را که [خدا] هيچ دليل مسلطي [=موجّه و مقبولي] براي آن نازل نکرده، [در عبادت و اداي حاجات،] با خدا شريک بدانيد و اينکه چيزي را که نمي‌دانيد [در شفاعت واسطه‌ها و امثال آن] به خدا نسبت دهيد [=به عنوان حکم دين به مردم تعليم دهيد].
اعراف:33
__________
🔻- اغلب مترجمين، واژة «اثم» را معادل گناه گرفته‌اند. ذنب، جور و جرم و... را هم گناه ترجمه مي‌كنند، در حاليكه هر كدام از اين واژه‌ها معناي ويژة خود را دارند. واژة «اثم» مقابل واژة «بـِرّ» مي‌باشد. بـِرّ، دلالت بر همه جانبه بودن نيكي و تعميم آن و وسعت نظر مي‌كند و «اثم» كاملا برعكس است و دلالت بر تنگ‌نظري، خودخواهي و محدوديّت ديد آدمي دارد.
فحشاي ظاهري و باطني دلالت بر زشتکاري‌هاي علني و آشکار، و زشتکاري‌هاي نهان در باطن نفوس مي‌کند. آية 151 سورة انعام (6:151) نيز بر همين موضوع است.

📙- #تاريخ_اديان شاهد آشکار چنين #شرک و انحرافي از ناحيه #متوليان_دين و توده‌هاي متعصّب و مقلّد مي‌باشد. نقش بسياري از متوليان ديني در مذاهب مختلف، وضع قوانيني به نام خدا در مورد خوردني‌ها و احکام عبادي براي سوء استفاده از احساسات ديني مردم و سلطه يافتن بر ملت‌ها بوده است. آنها بهره بردن از زينت‌ها و نعمت‌ها را حرام مي‌شمرند و سخت‌گيري و تعصّب را تقويت مي‌کنند، اما خداوند در اين آيه حرام‌هاي اصلي را منحصر به زشتکاري‌هاي ظاهري و باطني، تجاوز به حقوق مردم، شرک و شريعت سازي کاذب مي‌شمارد.

💫تفسیر بازرگان

👈در ادامه‌ى بيان اصول تشريع الاهى از زبان پيامبر، خداى متعال در اين آيه، وى را مأمور مى‌كند تا پس از آن‌كه در آيه‌ى قبل، اصل اباحه و جواز بهره‌گيرى از زينت‌ها و ارزاق پاكيزه را ابلاغ كرد، به اعلام محورهاى اصلى ممنوعات و محذورات بپردازد.

🔻«فواحش»، گناهانى فوق العاده زشت و ناپسند هستند و به طور عمده به گناهان جنسى اطلاق مى‌شود.مراد از گناهان ظاهر و باطن، گناهان آشكار (مانند چشم چرانى، روابط علنى ، اختلاطها و دوستى‌هاى غير مشروع و...) و گناهان پنهانى (مانند زنا و لواط و ...) مى‌باشد.

👈👈واژه‌ى « #اثم» شامل هر #گناه زيان بخشى مى‌شود كه موجب انحطاط مقام انسان مى‌گردد و «بغى» كوشش و تلاش براى به دست آوردن چيزى است و تقيدش به «غير الحق» بيانگر تلاشى است كه همراه با غصب حق ديگران و ستم به آنان باشد.

♦♦پس اصول و ضوابط حليت و #حرمت در نزد #خداى متعال عبارتند از :👇

1⃣- اصل #حلال بودن #زينت‌ها و رزق‌هاى پاك الاهى براى مردم.

2⃣- حرمت فواحش ظاهرى و باطنى.

3⃣- حرمت گناه، با اين تذكر كه رابطه‌ى گناه با فاحشه، عموم و خصوص مطلق است، يعنى هر فاحشه‌اى گناه است اما هر گناهى فاحشه نيست.

4⃣- حرمت ظلم و ستم به حقوق ديگران.

5⃣- حرمت شرك به خدا و شريك گرفتن در اطاعت براى پروردگار بدون هيچ برهان.

6⃣- حرمت انتساب ناآگاهانه حكم يا قانونى به خدا.

📚تفسیر همگام با وحی