avatar ورود / ثبت نام
تفسير و‌ تدبر قرآن انلاين-تالارگفتگوي قرآن پویان
»
پرسش و پاسخ و تحقيقات قرآني
»
جايگاه عقل و خرد در قران و اسلام
»
ضرورت عقلگرايي در فقه و حوزه هاي علميه ، جايگاه عقل در فقه فعلي چگونه است؟
عنوان جدیدارسال پاسخ
ضرورت عقلگرايي در فقه و حوزه هاي علميه ، جايگاه عقل در فقه فعلي چگونه است؟ -
ali
1
ارسال شده : about 4 Months ago
avatar

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Administrators , member , Moderator
تاریخ عضویت: 1390-3-24 21:55:49
ارسالها: 2223

تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال

✴️جایگاه ضعیف #عقل در فقه کنونی

❓رابطه رسول دروني و بيروني ،ايا پس از قبول انبيا، #عقل را بايد تعطيل كرد؟

📖قرآن مجید در آیات گوناگونی هدف از بعثت پیامبران و نزول کتب آسمانی را بیان فرموده است.
↩️برای نمونه در سوره حدید آیه ۲۵ می‌فرماید:
🔸«لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ» یعنی همه برنامه بعثت انبیاء و ارسال کتب آسمانی برای برقراری #عدالت است
یا در قرآن کریم در سوره آل عمران آیه ۷۹ می‌فرماید:
🔸«مَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُؤْتِیَهُ اللَّهُ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّهَ ثُمَّ یَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُوا عِبَادًا لِی مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَکِنْ کُونُوا رَبَّانِیِّینَ بِمَا کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَبِمَا کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ» یعنی برای هیچ بشری سزاوار نیست که خداوند، کتاب آسمانی و حکم و نبوّت به او دهد سپس او به مردم بگوید: «غیر از خدا، مرا پرستش کنید» بلکه سزاوار مقام او، این است که بگوید: مردمی الهی باشید، آن‌گونه که کتاب خدا را می‌آموختید و درس می‌خواندید و غیر از خدا را پرستش نکنید.
👈همانطور که ملاحظه می‌کنید، اینجا خداوند می‌فرماید هدف این است که مردم #ربانی شوند که البته خیلی هدف تکان دهنده‌ای است.

🖋 در روایات نیز به این موضوع زیاد پرداخته شده است. برای نمونه امام علی(ع) در پاسخ به سؤالی در زمینه علت بعثت انبیای الهی می‌فرمایند:
🔻 پیامبران از پى یکدیگر آمدند تا از مردم بخواهند که آن عهد را که خلقتشان بر آن سرشته شده، به جاى آرند و نعمت او را که از یاد برده‌اند، فرا یاد آورند و از آنان حجّت گیرند که رسالت حق به آنان رسیده است و #عقل‌هایشان را که در پرده غفلت، مستور گشته، برانگیزند.
در این جا، نقطه تمرکز برای روی #شوراندن_عقول انسان‌هاست یعنی پیامبران برای به راه انداختن یک انقلاب عقلی در انسان‌ها که رمز نجات انسان و حیات ابدی است، آمده‌اند.
یک نکته مهم در اینجا، فتوای عقل در خصوص نیاز به دین است. روشن است که ما از طریق جهان‌بینی عقلی به سمت جهان‌بینی دینی می‌رویم. یعنی قبل از آنکه مؤمن شویم و به شریعت روی بیاوریم، عقل به مثابه پیامبر درونی هست که به نحو محققانه راه ورود ما به جهان بینی الهی را باز می‌کند.
👈حال، همین عقل و همین پیامبر درونی، فتوا می‌دهد که من بعد از ورود به عالم مادی، با حجاب‌ها و با محدودیت‌هایی روبرو هستیم و همین محدودیت‌ها مانع می‌شود تا در همه امور از انسان و جامعه انسانی دست‌گیری کنیم.
این #عقل است که به ضرورت بهره‌مندی از پیامبران بیرونی یعنی پیامبر خدا و دین فتوا می‌دهد.
❓اما سؤال جدید اینجاست که آیا بعد از آمدن پیامبر بیرونی، باید با عقل خدا حافظی کرد؟
👈پاسخ این است که خیر، نه عقل به دنبال خداحافظی است و نه دین چنین چیزی را می‌خواهد. اتفاقاً دین دست عقل را به گرمی می‌فشارد و از آن می‌خواهد، نه تنها در قلمرو خود قوی‌تر از قبل به انسان یاری برساند بلکه شانه به شانه او در جهت سعادتمندی انسان ها وارد عمل شود یعنی عقل و دین یکی می‌شوند تا بتوانند هدف خدا را در این جهان محقق کنند.
در اینصورت، کسی تصور نکند، با آمدن دین، عقل و به تبع آن علم به انزوا می‌رود! اساساً دین در پی ورود به ساحت اختصاصی عقل و علم نیست.

↩️ #دین نمی‌خواهد پزشکی ما را تأمین کند؛ ریاضیات و مهندسی ما و فیزیک و شیمی ما را تأمین کند هرچند می‌خواهد که همه چیز در این دنیا زیر چتر جهان‌بینی الهی باشد و عقل هم با این مطالبه دین همراهی دارد. حال، هنر ما در مباحث کلامی این است که با استفاده از قرآن و سنت و عقل، قلمرو اختصاصی دین و به تبع آن، قلمرو اختصاصی فقه را پیدا کنیم و باری که بر دوش فقه می‌گذاریم را با این قلمرو تطبیق دهیم.

🔃فراز و فرود #عقل در تاریخ فقه
عقل در تاریخ فقه دوره‌های گوناگون و افت و خیزهای فراوانی را سپری کرده و همیشه از یک ارج و منزلت و از یک موقعیت برخوردار نبوده است.
گاهی عقل موقعیت رفیعی پیدا کرده و حقیقتاً در عرض #قرآن و سنت حضور حداکثری در متن فقه داشته است.
گاه عقل در طول قرآن و سنت و صرفاً به منظور رفع گره‌های فهمی ایفای نقش کرده و گاه نیز عقل به دیوار کوبیده شده و به آن به شدت بی اعتنایی شده است.
👈البته باید عرض کنم که شوربختانه در دوره کنونی با اینکه دوره بی نظیر استقرار دولت اسلامی است، همچنان عقل در طول قرآن و سنت است.
البته در مقام سخن، عقل در عرض قرآن و سنت و اجماع معرفی می‌شود اما در عمل، عقل سهم و نقشی جز ورود در یک قلمرو بسیار محدود ندارد. 😔
🔻این قلمرو عبارت است از: رفع گره‌های تفسیری، قلیلی از قواعد فقهی از میان قواعد موجود و اصول عملیه در جایی که دلیل روشنی از قرآن و سنت قابل استخراج نیست و شریعت ساکت است که البته قهرمان اصول عملیه را باید امام خمینی(ره) و شهید صدر دانست و الا بسیاری از فقهای عصر ما وارد اتمسفر اصول عملیه نشده‌اند
این در حالی است که در شرایط استقرار دولت اسلامی و مواجهه این دولت با سیلی از نیازها، بهترین روش برای اثربخشی #فقه و کارآمدسازی فقه، بسط نقش و سهم عقل در استنباط احکام شرعی است.

🔻برای تبیین جایگاه عقل در فقه لازم می‌دانم عرایض خودم را در سه بند مستقل خدمتتان ارائه کنم:
↩️یکم، عقل در کنار #قرآن و #سنت یک منبع برای استنباط قلمداد می‌شود و این را بر اساس آیات و روایات می‌توان اثبات کرد. البته روشن است که در جایی که قرآن و سنت ورود قطعی و واضح دارند، هیچ مجالی برای ورود عقل نیست.

↩️دوم، عقل در تفسیر متون دینی ید طولایی دارد. حتی می‌توان گفت بدون عقل امکان فسیر وجود ندارد.
↩سوم، در دو بحث #عرف و #مصلحت، که دو بحث بسیار جدی و سرنوشت ساز در فقه است، بدون حضور گسترده عقل در کنار قرآن و سنت، فقه خلع سلاح می‌شود. یعنی عموم احکام ثانویه و احکام حکومتی از سوی ولی فقیه که جنبه موقت دارند، بدون استفاده از قابلیت منحصربفرد عقل در فقه صادر نمی‌شوند.

⭕️لزوم باز شدن #گستره_عقل در فقه

👈در ادامه، قصد دارم به نحو واضح‌تر، به اهم ضرورت‌های توسعه گستره عقل در فقه بپردازم:
⬅️اولاً، درصد عمده‌ای از شرایط تاریخی امروز با شرایط تاریخی عصر معصوم(ع) متفاوت است و هم‌اکنون شریعت با کمی انقباض، بیشتر در موقعیت شکل‌دهی به هسته مرکزی و سخت قرار دارد.
⬅️ثانیاً، بسیاری از نیازهای تمدنی نوظهور است. این نوظهور بودن یک مسئله ساده و پیش پا افتاده یا یک مسئله شکلی نیست در موارد زیادی توأماً شکلی و ماهوی است.
⬅️ ثالثاً، بر خلاف عمده تاریخ تشیع که شیعه نه تنها دولت نداشته بلکه در اوج انزوا به سر می‌برده، امروز به جایی رسیده که از علاوه بر برخورداری از دولت، از احیاء تمدن سخن به میان آورده است.
⬅️رابعاً، تمدن‌سازی یعنی توانایی ساخت منعطف میلیون‌ها #قاعده_کارآمد برای حیات مدنی که این قاعده سازی‌ها بدون مدد عقل به عنوان یک منبع صد در صد مورد تأیید دین ممکن نیست.


نگراني و مقاومت در #حوزه‌ها در برابر گسترش كاربرد عقل در فقه
♦ امروز همچنان فقهایی در حوزه‌های علمیه زیست می‌کنند که عقل در فقه را همچون #اکل_میته تلقی می‌کنند و تا می‌توانند از خیزش آن در فقه جلوگیری می‌کنند. 😔
به نظر می‌رسد مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه نگرانی‌هایی دارند که جا دارد به آن‌ها توجه نمود و نگرانی‌های منطقی را رفع کرد.
برای نمونه قصد دارم به چند نگرانی عمده اشاره کنم:
⬅️یک، نقش #قرآن و #سنت در فقه کمرنگ می شود که به نظر من نمی‌شود.
⬅️دو، از #خلوص دین کم می‌شود که می‌توان با تلاش‌های روشمند جلوی ورود ناخالصی‌ها به دین را گرفت.
⬅️سه، باب #تفسیر_به_رأی باز می‌شود. به نظر من، در هر شرایطی باب تفسیر به رأی بسته نمی‌شود
اما لازمه آنکه باب تفسیر به رأی بسته شود:

🔻 یکی نجات فقه از #سیاست‌زدگی و کم‌مایگی
🔻 دوم، سرمایه‌گذاری مضاعف بر روی روش شناسی
🔻سوم، بها دادن به #نقد به معنای دقیق کلمه.
یعنی از نقد عالمانه و مؤدبانه ناراحت نشویم،
خودمان را مقدس نکنیم،
اجازه دهیم به چالش کشیده شویم
و از مزایای فراوان و بی‌نظیر نقد بهره ببریم.
⬅چهار، عرفی‌گرایی رواج می‌یابد که من موافق این سخن نیستم هرچند امکان آنکه بر اثر ناهوشمندی‌ها و خلأها، این اتفاق بیفتد منتفی نیست.

🛑#فقه_تمدنی با فقه جواهری منافاتی ندارد
ما امروز اگر قبول داریم که در مسیر احیاء تمدن اسلامی گام بر می‌داریم، باید از #توهم خارج شویم.
تمدن‌سازی شوخی نیست. شکل‌دهی به یک تمدن تازه اسلامی آن هم در عصر حاضر و در رقابت با تمدن مدرن غرب که از پایان‌ تاریخ دم‌ می‌زند، لوازم فراوانی دارد که باید آن‌ها را دقیقاً شناخت و به یک یک آن‌ها تن داد.

↩️یکی از این لوازم آغاز خیزش جدید برای تحول در فقه است. من از تحولی صحبت می‌کنم‌ که هیچ منافاتی با اصول فقه جواهری ندارد و اگر هم داشت ممنوعیتی متوجه آن نبود.
#صاحب_جواهر که از مقام عصمت برخوردار نبود و لذا می‌توان از صاحب جواهر عبور کرد.
با این حال، ایده من با فقه جواهری سازگار است. هدفم در اینجا این است که مسلماً نه فقه حاضر قدرت تمدن‌سازی دارد و نه #فقیهان_محافظه‌کار، ترسو و کم هوش از عهده تحول و ارتقاء در فقه بر می‌آیند.

♦♦ما نیازمند #فقیهان_شجاع، #خلاق و با نبوغ هستیم‌ تا بتوانیم به رسالت تاریخی خودمان در عصر حاضر جامه عمل بپوشانیم.

⭕️ممکن است کسی بگوید نه می‌خواهیم #تمدن‌سازی کنیم و نه به #فقه_تمدنی نیاز داریم!
در پاسخ عرض می‌کنم ‌که دیگر برای انصراف دیر شده است! اگر حرکت مبتکرانه و پیشگویی برای احیاء تمدن اسلامی آغاز نکنید، تمدن غرب با وجه جدیدش یعنی #فضای_مجازی و #هوش_مصنوعی ضمیمه شده به آن، ما را در درون خود هضم خواهد کرد و دیگر نه از #اسلام خبری خواهد بود و نه به طریق اولی از فقه سنتی‌ای که شما علاقه‌مند به حفظ به تمامه آن‌ می‌باشید.

پايان

🖋حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی،
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
💻نقل از سايت انديشه ما
   آی پی: 81.91.144.83
پیغام شخصی پست الکترونیک
گزارش توهین و سوء استفاده
farhang
2
ارسال شده : about 4 Months ago
avatar

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Administrators , member
تاریخ عضویت: 1390-2-31 17:53:20
ارسالها: 1239

تشکرها: 1 بار
49 تشکر دریافتی در 28 ارسال
❇️#فقه_روايت‌زده‌ي_گريزان_از_عقل_و_قرآن، به #مجتهدين_عقل‌گرايي چون شهيد مطهري نياز دارد.

🔹" شیعه افتخار دارد که باب #اجتهاد را بسته نمی‌داند و قائل به اجتهاد پویا است
شهید #مطهری یک نابغه بوده و در هر موضوعی که وارد شده است به خوبی از پس آن برآمده و غوغا کرده است؛ ایشان را می‌توان یک مجتهد مسلم #عقل‌گرا در دین‌پژوهی دانست لذا امام و کسانی چون علامه جوادی آملی تأکید می‌کنند که مانند شهید مطهری نیامده است و بر مطالعه آثار ایشان تأکید زیادی از سوی بزرگان وجود دارد.

👈منابع اجتهاد چهارگانه شامل عقل و کتاب و سنت و اجماع است، شیعه بر مبنای این منابع می‌تواند نیازهای معرفتی خود و نسل جدید را پاسخ بدهد؛ البته شرط آن این است که واقعا #عقل هم مانند سایر منابع در اجتهاد به کار برود.
متاسفانه خیلی از مجتهدین ما روایات را مبنای اجتهاد خود قرار می‌دهند. دروس فلسفه و حکمت و کلام ما پررنگ شده است ولی #عقل در اجتهاد آن طور که باید جایگاهی ندارد؛ 😔
در دوقرن قبل حتی سیطره #اخباری‌گری بر فتاوا وجود داشت ولی وحید بهبهانی با آن مقابله کرد.

⭕️نگاه افراط و تفریطی در اجتهاد
اخباری‌گرایان منبع اجتهاد را روایات می‌دانند، این گروه قائل به قطعی‌السند بودن قرآن هستند ولی چون دلالت آن را قطعی نمی‌دانند لذا قائلند که منبع معرفت دین‌پژوهانه باید اخبار باشد که به اینها #اخباریون در برابر قرآنیون گویند؛
#قرآنیون هم قائل به قرآن‌بسندگی در فهم قرآن بدون رجوع به روایات هستند و این دو گرایش افراطی و تفریطی را در طول زمان‌های مختلف شاهد بوده‌ایم.

🔹فقه رایج ما به خصوص در نجف بیشتر اخبارگرایانه بوده است گرچه در قم با وجود بزرگانی چون آیت‌الله بروجردی، بیشتر عقل‌گرا بوده و هست،
🔴🔴 ولی واقعاً وقتی می‌خواهند اجتهاد کنند مهم‌ترین منبع آنان #روایات است😔 و وقتی از قرآن سخن گفته شود می‌گویند مخاطب قرآن، ائمه(ع) هستند و ما مستقیماً نمی‌توانیم آیات را درک کنیم و اگر قرینه از روایات نباشد ما فهمی از قرآن نداریم.😔😳

🔹استادمطهری بر تفاسیر اخباری نقد وارد کرده است و می‌فرماید برخی از این افراد آیه‌ای را که در ذیل آن روایت نباشد اصلاً قید نمی‌کنند یعنی معتقدند #عقل هیچ درکی از آیه ندارد. 😳😳
کسانی چون مرحوم سحابی و بازرگان و … هم رویکرد علوم تجربی و حسی در تفسیر داشتند که باز مورد انتقاد شهید مطهری هستند.
رویکرد دیگر هم ایمان‌گرایی و تجربه دینی است؛ اینها می‌گویند خدا و معارف و نمازخواندن رو به قبله و … همه راز است و ما صرفاً باید ایمان بیاوریم و درک عقلی نمی‌توانیم از اینها داشته باشیم؛ شهید مطهری این گروه را نقد کرده و می‌فرماید ایمان با #تعقل ارزش دارد و همراه است و این گروه گرفتار انحراف بزرگی هستند.

🟢اجتهاد توأم با #عقلانیت مورد تأکید استاد مطهری است، کسانی چون امام(ره)، شهید مطهری و همفکران ایشان افرادی #جامع‌نگر در اجتهاد و تفسیر قرآن بودند، یعنی نه قرآن‌بسنده، نه اخباری‌گری، نه رویکرد علوم تجربی و حسی و نه ایمان‌گرایی را به تنهایی کافی نمی‌دانند و بر استفاده از همه این منابع و موارد تأکید فرموده‌اند.

🔹اگر عقل از طریق برهان یه یک داده برسد، معتبر است
بنده به کسانی که اخباری هستند، می‌گویم اگر ما در محضر امام معصوم(ع) باشیم و مستقیماً از ایشان مطلبی بشنویم، می‌توانیم اعتماد کنیم گرچه همان موقع هم نمی‌دانیم امام مطلبی را در مقام تقیه فرموده یا ظاهر است و یا نص، 👌👌یعنی باز هم #عقل باید روایت را تحمل کند؛ روایات با واسطه به ما رسیده و ممکن است ضعیف و یا جعلی و یا مسند و مرفوع و … باشد، لذا #اجتهاد_عقل‌گرا در اینجا کاربرد دارد.
در جایی اگر چند روایت معتبر در کنار حکم عقل معتبر داشته باشیم، تعارض ایجاد خواهد شد؛ در اینجا کسی که اخباری است روایت را مقدم می‌داند و قرآنی، قرآن را، ولی فقیه عقل‌گرا بوده و عقل را مقدم می‌داند.
👈عقل را مرجح می‌داند و می‌گوید قرآن و روایات دلالتش از سنخ نقل است لذا نمی‌تواند قطعی صددرصد باشد."

📚از سخنراني حجت‌الاسلام قدردان قراملکی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در نشست علمی «اجتهاد عقل‌گرا در دین‌پژوهی؛ نگاهی انتقادی به رویکرد اخباری‌گری»نقل از سايت انديشه ما
   آی پی: 37.202.130.43
پیغام شخصی پست الکترونیک
گزارش توهین و سوء استفاده
farhang
3
ارسال شده : about 3 Months ago
avatar

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Administrators , member
تاریخ عضویت: 1390-2-31 17:53:20
ارسالها: 1239

تشکرها: 1 بار
49 تشکر دریافتی در 28 ارسال
پاسخ حضرت امام رضا(علیه السلام) به ابن‌سکیت که فرمود #حجت_خدا_عقل_است، نشان می‌دهد
👈محور اصلی تأسیس حوزه عقل است.
همان‌گونه که کلینی نیز در مقدمه کتاب کافی، عقل را قطب فرهنگی یک ملت معرفی کرده است
«إِذْ كَانَ‏ الْعَقْلُ‏ هُوَ الْقُطْبَ الَّذِی عَلَیهِ الْمَدَارُ».

🔸 #حوزه باید چشمه سارجوشان علم باشد، نه مخزن محفوظات؛ و این، مسئولیتی است که علمای امروز برای استمرار حوزه‌ای هزار ساله همچون #نجف و #قم باید آن را به دوش بکشند.

📖قرآن، کتابی زنده و پویا است و سخن آن تاریخ‌مصرف‌دار نیست؛ اگر کسی اهل غواصی باشد، از دریای بیکران قرآن می‌تواند گوهرهای نایاب استخراج کند، قرآن هر روز حرف تازه دارد، اما این گوهر را باید یافت.

⭕ اگر #عقل باشد، هم قرآن را می‌فهمد و حفظ می‌کند، هم #عترت را می‌فهمد و حفظ می‌کند.
✅ با دست پُر، حوزه هزار ساله نجف را می‌سازد،
✅ حوزه صد ساله قم را می‌سازد،
✅ و تا ظهور حضرت، آن را تحویل می‌دهد.

🖌 آیت الله جوادی آملی در مراسم یکصدمین سال بازتأسیس حوزه قم



⭕️ما موظف به #تفقه در #دين هستيم اما جامعه ما امروز متأسفانه با سطح و ظاهر دین آشناست

#عظمت واژه #تفقه
کلمه‌ای در آیه نفر وجود دارد که در قله است؛ واژگان متعددی مانند فهم، عقل و … در قرآن وجود دارد ولی واژه‌ای به عمق « #تفقه» یعنی فهم عمیق، گسترده و همه‌جانبه از دین وجود ندارد.
یکی از بیاناتی که از امام كاظم(ع) به عنوان تراث گرانقدر باقی مانده است #تفقه_در_دین است.
💫 حضرت در روایتی فرمودند: تفقه فی دین الله فان الفقه مفتاح البصیره و تمام العباده …

ما یک نظر داریم و یک بصر. نظر یعنی اینکه ظاهری را ببینیم و سطحی را بشکافیم و آرایه‌های ظاهری را مشاهده کنیم
ولی خداوند از دین‌پژوهان نظر و تماشای دین را نمی‌خواهد که عمدتا الان به آن مبتلا هستیم

🖊در روایتی داریم که اگر خدا اراده کند به بنده خیری برساند به او تفقه در دین خواهد داد،
اینکه در دعای رجب از خدا می‌خواهیم: وارزقنی اجتهاد المجتهدین؛ این اجتهاد انسان را به بصیرت می‌رساند وگرنه اگر انسان به بصیرت نرسد دین‌تماشا و گرفتار سطح دین است.

❇ جامعه ما امروز متأسفانه با سطح و ظاهر دین آشناست.
دین با بصیرت تأمین می‌شود و برای بصیرت نیازمند تفقه هستیم؛ یک مدل از تفقه در حوزه مطرح است و آن تفقه در احکام است؛
⁉️تریبون‌ها و قلم‌ها در دست کیست؟
آیا از جایگاه فقاهتی اصیل که مبدا و منتهی‌شناسی و انسان‌شناسی را در دستور کار قرار دارد مطالب بیان می‌شود؟
دین فقط ۵۰۰ آیه احکام نیست،
این همه معارف توحیدی و حقایق ناظر به ولایت و خلافت انسان وجود دارد که نیازمند تفقه است؛
آیا امروز همانطور که به احکام می‌پردازیم در حوزه انسان‌شناسی هم تفقه داریم؟

#دین_سطحی نمی‌تواند جامعه را اداره کند.
ما به دینی محتاجیم که منتهی به بصیرت و تمام العباده شود که تمام العباده هم عقل عملی است.
عمده کسانی که از دین سخن می‌گویند و تریبون دارند وارد لایه عمیق #تفقه در #دین نشده‌اند.
اگر توقع تمدن‌سازی هم داریم با دین به دست آمده از درگاه فقاهت عمیق امکان‌پذیر است.

اگر جريان #وهابيت دست به يه همچي حرکت هايي زد، اين بعيد نيست که از حوزه هاي ما هم خدا نکرده هميچين حرکت هايي بشه بله ميشه
🔻🔻يک حوزه اي که #عقل درش نباشه #حکمت درش نباشه معارف درش نباشه #اخلاق براش نباشه چاقو به دست مي گيره گرز به دست مي گيره
بله دست حوزه ها دادن اگر در آن حوزه فقاهت صرفي که بدون اخلاق است بدون حقوق است بدون معارف است بدون عرفان هاي آنچناني شايسته، هست اين اتفاق ها خواهد افتاد؛
🛑 نياز به آسيب شناسي حوزه ها امروز از همه وقت ها بيشتر است و اگر جريان وهابيت از درون خودش يک آسيب شناسي جدي داشت پونزده تا فتواي اون چناني صادر نمي کرد که امروز جامعه انساني رو به اين رنج و مصيبت بکشاند.
محققين و فضلا بايد کار علمي بکنند

حجت الاسلام مرتضی جوادی املی
   آی پی: 151.238.63.133
پیغام شخصی پست الکترونیک
گزارش توهین و سوء استفاده
farhang
4
ارسال شده : about 3 Months ago
avatar

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Administrators , member
تاریخ عضویت: 1390-2-31 17:53:20
ارسالها: 1239

تشکرها: 1 بار
49 تشکر دریافتی در 28 ارسال
اجماع در ردیف عقل و سنت نیست بلکه راهی برای کشف سنت است.

همين #اجماع كه در تفسير اهل سنّت مكرّر خودش را نشان مي‌دهد در كتابهاي اصول اهل سنّت خودش را كاملاً نشان مي‌دهد متأسفانه با همين وضع به اصول ما راه پيدا كرده
اصول ما كه مي‌تواند با جلال و شكوه باشد الآن اين آفت را دارد مي‌بينيد در اين تدوين كتابهاي اصولي مي‌گويند منابع دين عقل است و كتاب است و سنّت است و اجماع
اين اجماع را در قبال كتاب و سنّت معمولاً مي‌آورند در حالي كه اجماع نزد ما شيعه‌ها به هر تقريبي كه تقرير بشود به زيرمجموعه سنّت برمي‌گردد چه لطفي باشيم، چه دخولي باشيم، چه كشفي باشيم چه هر راهي داشته باشيم مي‌گوييم اجماع كاشف از ورود معصوم(سلام الله عليه) يا كاشف از رضاي معصوم(سلام الله عليه) يا كاشف از لطف معصوم(سلام الله عليه) است به سنّت برمي‌گردد
همان طوري كه شهرت روايي و فتوايي خبر واحد و متواتر همه اينها از سنّت حكايت مي‌كند نه در برابر سنّت، اجماع هم اگر حجت باشد چه منقولش، چه محصّلش منقولش كه به وسيله دليل خبر واحد حجت است، محصّلش هم به سنت برمي‌گردد نه در برابر سنّت.

بايد اين‌چنين تبيين بشود كه منابع معرفتي و حجت در فقه يا حجت تفقّه در دين عقل است و نقل،
نقل يا كتاب است يا سنّت،
سنّت يا با خبر كشف مي‌شود يا با شهرت يا با اجماع
هر كدام از خبر، شهرت، اجماع به دو قِسم تقسيم مي‌شود خبر يا واحد است يا متواتر، شهرت يا روايي است يا فتوايي، اجماع يا محصّل است يا منقول
اجماع بر فرض اعتبار زيرمجموعه سنّت است در رديف شهرت و خبر است نه در برابر سنّت
اما همين را دست نخورده، آكبند از كتابهاي اهل سنّت آمده در اصول و براساس آن دارد بحث مي‌شود كه ادلهٴ ما عقل است و كتاب است و سنّت است و اجماع، خير ادلهٴ ما عقل است و كتاب است و سنّت آن سنّت را ما با اين امور كشف مي‌كنيم.

ایت الله جوادی املی
   آی پی: 151.238.84.104
پیغام شخصی پست الکترونیک
گزارش توهین و سوء استفاده

© 2025 Design by Mahdi