avatar ورود / ثبت نام
تفسير و‌ تدبر قرآن انلاين-تالارگفتگوي قرآن پویان
»
پرسش و پاسخ و تحقيقات قرآني
»
پرسش و پاسخ قرآني
»
مقصود از گواهان و شاهدان اعمال امتها چیست؟ ضرورت و کارکرد انها و حوزه شهادت انها چیست؟
عنوان جدیدارسال پاسخ
مقصود از گواهان و شاهدان اعمال امتها چیست؟ ضرورت و کارکرد انها و حوزه شهادت انها چیست؟ -
farhang
1
ارسال شده : about 2 Months ago
avatar

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Administrators , member
تاریخ عضویت: 1390-2-31 17:53:20
ارسالها: 1239

تشکرها: 1 بار
49 تشکر دریافتی در 28 ارسال
سئوال:در ایات زیادی از قران به این موضوع اشاره شده که در قیامت از هر امتی شاهدی علیه انها میاوریم و انبیا را هم جزو انها برشمرده است.

این گواهان و شهدا چرا وجود دارند؟ و در چه حدودی و چه زمینه هایی گواهی میدهند؟


پاسخ 1:

﴿وَالْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ﴾.

دو مطلب است يكي به «كان»ي تامه برمي‌گردد كه «المعاد حق» قيامتي هست، يكي به «كان»ي ناقصه برمي‌گردد كه جميع شئون و تك‌تك اين شئوني كه در آنجا هست حق است، اگر گفتند ﴿وَقِفُوهُمْ إِنَّهُم مَّسْؤُولُونَ﴾[11] حق است، اگر گفتند سؤال مي‌كنيم حق است، اگر پاسخ مي‌دهيم حق است و مانند آن.

جريان اشهاد و استشهاد و شهادت هم براي همين حق بودن مسئله اين سؤال و جواب است و پاداش دادن است و كيفر دادن است و مانند آن چرا جزا حق است، چرا كيفر حق است براي اينكه همه چيز روشن شده است سؤال هست به جا نه بيجا جواب مي‌خواهد، شهادت هست به جا مشهودعليه بايد پاسخ بدهد، خب اگر شهود آمدند شهادت دادند طوري بود كه هيچ ترديدي نبود آن وقت بهشت مي‌شود حق، جهنم مي‌شود حق نه بهشت هست، جهنم هست آن «كان»ي تامه است بله «الجنة حق و النار حق» اما اين شخص بايد برود بهشت حق است يعني بجاست آن شخص بايد برود به جهنم حق است يعني بجاست اين «كان»ي ناقصه است يعني اين عدل است، خب اين چه موقع ثابت مي‌شود؟ بعد از اينكه مراسم شهادت تكميل بشود، شهادت هم بايد طوري باشد كه چون براي صحنه قيامت است «مما لا ريب فيه» باشد
دوم اينكه آن روز ظرف شك نيست كه كسي شك كند كه آيا مستحق است يا نه، اعتراض كند، ترديد كند، چرا؟ چون متن حق و متن عمل حاضر است اگر متن عمل حاضر است، اعضا و جوارح هم شهادت مي‌دهند خود انسان هم در بعضي از مقاطع اعتراف مي‌كند ﴿فَاعْتَرَفُوا بِذَنبِهِمْ فَسُحْقاً لِأَصْحَابِ السَّعِيرِ﴾[14] ديگر جا براي ترديد نيست آن روز جا براي دروغ نيست نه كسي دروغ نمي‌گويد جا براي دروغ نيست
لذا گذشته از اينكه اعضا و جوارح را بيان مي‌فرمايد، حضور اعمال را بيان مي‌فرمايد، مي‌فرمايد بهترين شهود كه انبيا و اولياي الهي هستند در صحنه حاضرند و شهادت مي‌دهند

سه مقطعی که شاهدان باید بی خطا باشند تا شهادت انها مقبول باشد
براي اينكه اين شهادت به نصاب كمالش برسد كساني بايد باشند كه در سه مقطع معصوم‌اند اگر شهيد آن شاهد در اين مقاطع سه‌گانه معصوم نباشد احتمال خلاف هست.
مقطعي كه حضور پيدا مي‌كند در حين حادثه، حادثه را تحمّل مي‌كند، مي‌بيند، مي‌بيند بايد خوب بفهمد معنا را خوب بفهمد
اگر كسي در ضبط و نگهداري و نگهباني مطلب كم و بيش در درون حافظه او نقصي پيدا شد اين با عدالت او منافات ندارد ولي بالأخره اين جا براي «ريب فيه» هست
مقطع سوم مقطع اداي شهادت است خيلي از موارد است كه انسان مطلب را خوب مي‌فهمد يك، حافظه‌اش هم قوي است خوب نگهداري مي‌كند دو، ولي در مقام ادا يا اضطراب است يا حالتهاي رواني است كه سبق و لحوقي پيدا مي‌شود كم و زياد مي‌شود يا سبق لسان دامنگيرش مي‌شود زبانش طوري كه مي‌خواهد ادا كند ادا نمي‌كند اين هم باز همان مشكل را دارد
تا اينجا روشن شد كه اصرار قرآن بر اينكه شهدا از انبيا هستند اين است كه بشود ﴿لاَ رَيْبَ فِيهِ﴾ قهراً رابطه بين شهادت و آن اعمال و جريان محكمه هم يك رابطهٴ ضروري و تكويني است نه قراردادي لذا قابل انكار نيست به هيچ وجه قابل انكار نيست هر كسي در صحنهٴ معاد جزم پيدا مي‌كند كه بالأخره يا مجرم است يا بريء ديگر جا براي توهّم و شك و امثال ذلك نخواهد بود اين منشأ آن، خب.

پس شهادت در قيامت از سنخ تهميد و اظهار شهود اجباري و اطلاع‌رساني غيبي و شهود و امثال ذلك نيست بلكه اينها معصومانه شهادت مي‌دهند، معصومانه تحمل مي‌كنند، معصومانه حفظ مي‌كنند، معصومانه شهادت مي‌دهند.

شهادت براي تثبيت مسئله است، تأييد مسئله است كه همگان بفهمند كه آن همگان كه عمل را نمي‌شناسند خود شخص عمل را مي‌شناسد كه مي‌گويد ﴿مَالِ هذَا الْكِتَابِ لاَ يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلاَ كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا﴾[22] اما ديگران از كجا بفهمند زيد مجرم است همين ديگراني كه در دنيا از زيد حمايت مي‌كردند در قيامت از كجا بفهمند كه زيد مجرم واقعي است اما وقتي اين شهود شهادت مي‌دهند معلوم مي‌شود كه زيد مجرم واقعي است،

اين شهادتها هم براي تثبيت بيشتر و تحكيم بيشتر است از يك سو و هم يك كيفر رواني است براي متهم از سوي ديگر كه متهم مي‌فهمد در حضور چه اشخاصي دست به تباهي زده است وگرنه خودش اعتراف مي‌كند در بخشهايي دارد ﴿فَاعْتَرَفُوا بِذَنبِهِمْ﴾[3] خب اگر خود متهم اعتراف به گناه دارد ديگر لازم نيست شاهد داخلي به نام اعضا و جوارح، شاهد خارجي به نام پيغمبر و امام(عليهم السلام) شهادت بدهند همه اينها براي تثبيت تأكيد اصل شهادت از يك سو و تنبيه و تعذيب رواني از سوي ديگر است.

ایت الله جوادی املی تفسیر سوره نحل

کلمات کلیدی: شاهد شهید گواه رسول قیامت
   آی پی: 151.238.85.49
پیغام شخصی پست الکترونیک
گزارش توهین و سوء استفاده
ali
2
ارسال شده : about 2 Months ago
avatar

رتبه: Advanced Member

گروه ها: Administrators , member , Moderator
تاریخ عضویت: 1390-3-24 21:55:49
ارسالها: 2223

تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال


براي معتبر بودن شهادت واجب مى شود كه شهادتى كه در آن روز به اقامه خداى تعالى اقامه مى گردد مشتمل بر حقيقتى باشد كه كسى نتواند در آن مناقشه كند،
بنا بر اين بايد اين شاهد، معصوم به عصمت الهى باشد، دروغ و گزاف از او سر نزند، به حقايق آن اعمالى كه بر طبق آن شهادت مى دهدعالم باشد، نه اينكه صورت ظاهرى عمل را ببيند و شهادت دهد بلكه بايد نيت درونى عامل هر عملى را بداند، و نبايد حاضر و غايب برايش ‍ فرق كند، بلكه بايد داناى به عمل حاضر و غايب هر دو باشد همچنان كه در تفسير آيه سوره بقره نيز بدان اشاره نموديم .
و نيز واجب است كه شهادتش شهادت به عيان باشد، چون ظاهر لفظ شهيد همين است ، و نيز ظاهر قيد ((من انفسهم )) در جمله مورد بحث اين است كه شهادت مستند به حجتى عقلى و يا دليلى نقلى نباشد، بلكه مستند به رؤيت و حس باشد، شاهد اين معنا هم حكايتى است كه قرآن كريم از حضرت مسيح (عليه السلام ) نموده و فرموده : ((و كنت عليهم شهيدا ما دمت فيهم فلما توفيتنى كنت انت الرقيب عليهم و انت على كل شى ء شهيد))

اين ايه كه در قيامت از هر امتى شهيدى مبعوث مى گردد يا ايه اي كه مسلمانان شهيد بر ساير امتها هستند،چگونه قابل جمع است؟

با اين بيان مضمون دو آيه با هم سازگار مى شود، زيرا يكى مى گويد: ((و يوم نبعث فى كل امة شهيدا عليهم من انفسهم و جئنا بك شهيدا على هؤلاء)) و ديگرى مى گويد: ((و كذلك جعلناكم امة وسطا لتكونوا شهداء على الناس و يكون الرسول عليكم شهيدا)).

و در جمله ((و يوم نبعث من كل امة شهيدا)) از سياق به دست مى آيد كه مراد از اين ((يوم )) روز قيامت و مراد از اين ((شهداء)) كه خدا هر يك را از يك امتى مبعوث مى كند، گواهان اعمال است كه حقايق اعمال امت خود را ضبط كرده اند، و در آن روز از ايشان استشهاد مى شود، و ايشان شهادت مى دهند، و ما در تفسير آيه ((لتكونوا شهداء على الناس ‍ و يكون الرسول عليكم شهيدا)) در جلد اول اين كتاب در معناى اين شهادت مقدارى بحث كرديم .
و از لفظ آيه شريفه هيچ بر نمى آيد كه مراد از شهيد هر امت ، پيغمبر آن امت است ، و نيز بر نمى آيد كه مراد از امت ، امت آن پيغمبر است ، بلكه احتمال هم مى رود كه مراد از شهيد، غير از پيغمبر و شخصى نظير امام باشد، همچنانكه آيه سوره بقره و همچنين آيه ((و جى ء بالنبيين و الشهداء)) دليل بر اين احتمال است ، و بنابراين ، مراد از ((بكل امة )) امت و اهل زمان هر شهيد برانگيخته شده خواهد بود.
و در جمله ((ثم لا يؤذن للذين كفروا ...))، ذكر مبعوث كردن شهيد هر امت دليل بر اين است كه شهيدان و گواهان مورد بحث ، عليه امت خود شهادت مى دهند كه در دنيا چه كارهايى كردند،

و نيز قرينه است بر اينكه لابد مراد از اينكه فرمود ((به كفار اجازه داده نمى شود)) اين است كه اجازه سخن گفتن و عذر خواستن داده نمى شود، و اگر اجازه شان نمى دهند براى اين است كه زمينه و فرصت براى اداى شهادت شهود فراهم شود خلاصه امت ساكت شوند تا گواهان ، گواهى خود را بدهند
ظاهر آيه بقره اين است كه ميان رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) و مردمى كه وى مبعوث بر ايشان بوده يعنى همه بشر از اهل زمانش تا روز قيامت شهدايى هستند كه بر اعمال آنان گواهى مى دهند، و رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) شاهد بر آن شهداء است ، و شهادتش بر اعمال ساير مردم به واسطه آن شهداء مى باشد.
و نمى توان توهم كرد كه مقصود از ((امت وسط))، مؤمنين ، و مقصود از ((ناس )) بقيه مردمند، و بقيه مردم خارج از امتند، براى اينكه ظاهر آيه سابق در اين سوره كه مى فرمود: ((و يوم نبعث من كل امة شهيدا ثم لا يؤذن للدين كفروا ...)) اين است كه كفار هم از امت مشهود عليه مى باشند)).
و لازمه اين معنا اين است كه مراد از امت در آيه مورد بحث جماعتى از اهل يك عصر باشند كه يك نفر از شهداء، شاهد بر اعمال آنان باشد، و بر اين حساب امتى كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) بسوى آنها مبعوث شده به امتهاى زيادى تقسيم مى شود.
و قهرا مراد از شهيد هم انسانى خواهد بود كه مبعوث به عصمت و شهادت (مشاهده ) باشد،
باز بنابراين معنا مراد از كلمه ((هؤ لاء)) در جمله ((و جئنا بك شهيدا على هؤ لاء)) شهدا خواهد بود نه عامه مردم ، پس شهداء، شهداى بر مردمند، و رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) شاهد بر آن شهداء است ، و ظاهر شهادت بر شاهد بودن اين است كه آن شاهد را تعديل كند، نه اينكه ناظر بر اعمال او باشد پس رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) شاهد بر مقام شهداء است نه بر اعمال آنان و بهمين جهت لازم نيست رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) معاصر همه شهداء باشد، و از جهت زمان با همه آنان متحد باشد (دقت فرماييد).
و انصاف اين است كه اگر اين تقرير را براى آيه نكنيم اشكال و اختلافى كه در ميان آيات راجع به شهادت هست رفع نمى شود،

وَ يَوْمَ نَبْعَث فى كلِّ أُمَّةٍ شهِيداً عَلَيْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ وَ جِئْنَا بِك شهِيداً عَلى هَؤُلاءِ ...
صدر آيه تكرار مطلبى است كه در چند آيه قبل ، يعنى در آيه ((و يوم نبعث من كل امة شهيدا)) به آن اشاره رفته بود، چيزى كه هست در آنجا به عنوان زمينه چينى و مقدمه براى داستان اذن سخن نداشتن در قيامت آمده بود، ولى در اينجا به عنوان زمينه چينى و مقدمه به جهت ذكر شهادت رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) درباره مشركين در قيامت است ، و در هر دو جا خودش مقصود اصلى نيست .
بهر حال اينكه فرمود: ((و يوم نبعث فى كل امة شهيدا عليهم من انفسهم )) دلالت مى كند بر اينكه خداوند در هر امتى يك نفر را مبعوث كند تا در باره عمل امت شهادت دهد، و اين بعث ، غير بعث به معناى زنده كردن مردگان براى حساب است ، بلكه بعثى است بعد از آن بعث ، و اگر مبعوث هر امتى را از خود آن امت قرار داد براى اين است كه حجت تمام تر و قاطع تر باشد و عذرى باقى نگذارد، و اين معنا از سياق استفاده مى شود، و مفسرين هم آن را ذكر كرده اند، حتى گفته اند كه : اگر حضرت لوط عليه قومش شهادت داد با اينكه از آنها نبود بدين جهت بود كه از آنها زن گرفته و در شهر و ديار آنان سكونت گزيده بود.

و جمله ((و جئنا بك شهيدا على هؤلاء)) افاده مى كند كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) گواه بر اينان است ، و مفسرين استظهار كرده اند كه مراد از(( هؤلاء: اينان )) امتش باشد، و نيز تمامى افراد بشر كه آن جناب مبعوث به ايشان شده ، از زمان عصر خود تا روز قيامت كه به ايشان مبعوث شده ، چه معاصرينش و چه آيندگان ، چه حاضرين در زمان حضرتش و چه غايبين ، همه و همه امت اويند، و او شاهد بر همه آنان است

ترجمه تفسير الميزان سوره نحل
   آی پی: 94.182.31.87
پیغام شخصی پست الکترونیک
گزارش توهین و سوء استفاده

© 2025 Design by Mahdi