از مهم ترین ایاتی که احکام مربوط به روزه رابیان میکند ایات 183 تا 186 سوره بقره است که ابتدا ایه 183 را مطالعه میکنیم:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۸۳﴾

فولادوند: اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد روزه بر شما مقرر شده است همان گونه كه بر كسانى كه پيش از شما [بودند] مقرر شده بود .باشد كه پرهيزگارى كنيد

در تفسیر المیزان اینگونه امده است:

1-بعد از آنكه در جمله : (يا ايّهاالذّين آمنوا كتب عليكم الصّيام )، مساله وجوب روزه بر مسلمانان را خاطرنشان كرد، بلافاصله فرمود: (كما كتب على الذّين من قبلكم )

و فهمانيد كه شما مسلمانان نبايد از تشريع روزه وحشت كنيد، و آن را گران بشماريد، چون اين حكم منحصر به شما نبوده ، بلكه حكمى است كه

در امتهاى سابق نيز تشريع شده بود.

2-اينگونه خطاب (اى كسانى كه ايمان آورده ايد) به منظور توجه دادن مردم به صفت ايمانشان است ، و گرنه مى فرمود: (اى مردم ) ليكن خواست بفهماند

با توجه به اينكه داراى ايمانيد بايد هر حكمى راكه از ناحيه پروردگارتان مى آيد بپذيريد، هر چند كه بر خلاف مشتهياءت ، و ناسازگار با عادات شما باشد

3-كلمه (صيام ) و كلمه (صوم ) در لغت مصدر، و به معناى خوددارى از عمل است ، مثلا صوم از خوردن ، و صوم از نوشيدن ، و از جماع و از سخن گفتن و راه رفتن

و امثال آن به معناى خوددارى از آنها است ، و چه بسا در معناى آن اين قيد را اضافه كرده باشند، كه به معناى خوددارى از خصوص كارهائى است كه

دل آدمى مشتاق آن باشد، و اشتهاى آن راداشته باشد.
صاحب اين گفتار گفته : معناى صوم در اصل لغت خوددارى از خصوص چنين كارهائى بوده ، و ليكن بعدها در شرع در خصوص خوددارى از كارهاى معينى اعمال شده ،

و آن هم خوددارى از طلوع فجر تا مغرب و تواءم با نيت است

4- منظور از (الّذین من قبلكم ) امتهاى گذشته و قبل از ظهور اسلام است ، امتهاى انبياء قبل ، چون امت موسى و عيسى و غير ايشان است .

چون هر جا كه در قرآن كريم اين كلمه به چشم مى خورد معهود همين معنا است ، البته اين به آن معنا نيست كه جمله (كما كتب على الذّين من قبلكم ) در مقام

اطلاق از حيث اشخاص است و مى خواهد بفرمايد: تمامى تك تك امتها روزه داشته اند و نيز به آن معنا نيست كه بفهماند روزه اسلام شبيه روزه امتهاى پيشين است ،
پس آيه شريفه نه دلالت بر اين دارد كه تمامى امتها بدون است ثناء روزه داشته اند، و نه دلالت دارد بر اينكه روزه همه امتها مانند روزه ما مسلمانان در خصوص رمضان

و از ساعت فلان تا ساعت فلان و داراى همه خصوصيات روزه ما بوده ،

بلكه تنها در اين مقام است كه اصل روزه و خوددارى را در امتهاى پيشين اثبات كند، و بفرمايد: امتهاى پيشين هم روزه داشته اند.

كلمات كليدي:روزه صوم صيام اديان

چند روز قبل امام جماعت مسجد محله مون راجع به ایه 185 دو نکته جالب را مطرح کرد:

1-در میان تمام ماههای قمری،فقط نام رمضان در قران ذکر شده است.

2-علاوه بر قران کریم ، کتب اسمانی قبلی شامل صحف ابراهیم ،زبور داود ،تورات موسی وانجیل عیسی هم در ماه رمضان نازل شده اند.

با تشكر از اقاي عنبري كه مطلب زير را تهيه و دراختيار ما گذاشتند
روزه در اديان و مذاهب:
تحقيقات انسان شناسان نشان می دهد که قبايل بدوی قبل ازشکار، پيش ازخرمن، قبل ازآغازمراسم جادوگری، يا درارتباط با مراسم قربانی با هدف آرام کردن خدایان خشمگين روزه می گرفتند .

مقصود ازروزه گيری گاهی افزايش حاصلخيزی زمين وباردهی بيشترمحصول بوده است ودرفصل بهار روزه گرفته می شد. سرخ پوستان آمريکا بخاطردفع آفت وفبايل سرخ پوست مکزيکی و اينکاهای اهل پرو روزه می گرفتند تا دل خدايان خود را بدست آورند. دربين مصريان باستان روزه قبل ازاعياد مذهبی گرفته می شد ولی جنبه ی اجباری نداشت. آسوری ها وبابلی برای توبه ازگناه روزه می گرفتند.

درميان طرفداران مذاهب شرقی، هندوان، پيروان کنفوسيوس، تائوئيست ها وبودائيان بخصوص درتبّت روزه می گيرند.
ازديدگاه بودائيان تبت، روزه بايد منجربه شرايط بی حرکتی شود که نمادی است ازمرگ يا حالت قبل ازتولد.
در"جينسيم" روزه، همراه با دعا وديگرمراسم مذهبی، فرد را ازعالم خاکی جدا می کند وبه او مدد می رساند که به حالت فراروی يا تصعيد برسد.
دربين بودائيان، گاهی روزه به منظوری خاص قبل وبعد ازانحام مراسمی مقدس گرفته می شود.
مثلاً راهبان بودائی دربسياری ازمناطق درروزهای معينی روزه می گيرندو با لحنی آهسته وزمزمه وار به گناهان خود اعتراف می کنند.

سادوها (روحانيون هندو)، به بهانه های مختلف چه دردورانهای خوشی وچه ناخوشی، رزوه می گيرند وبدنيوسيله برای خود کسب اعتبارمی کنند

بر مبنای معتقدات ادیان ابراهیمی نیز از جمله عباداتی که خداوند آن را بر تمام ادیان الهی پیش از اسلام هم واجب کرد روزه است چنانکه در آیه 183 سوره بقره به صراحت این موضوع را تاکید می کند که روزه برشما واجب شد همانطوری که بر پیشینیان واجب گردید

در همین رابطه حضرت علی (ع) نیز می فرمایند روزه عبادتی است قدیمی که خدا هیچ قومی را از آن معاف نکرده است (1)، جالب است بدانیم امام صادق (ع) می فرمایند کتابهای بزرگ آسمانی مثل تورات و انجیل ،زبورو صحف در ماه رمضان نازل شده اند .(2)

در ادیان مختلف زمان و کیفیت احکام روزه تفاوتهائی با هم دارند بر همین اساس در ادامه این نوشتار روزه را هر یک از ادیان مورد توجه قرار می دهیم .
مسیحیت

اناجیل (متی ،لوقا،پولس،مرقس)روزه گرفتن را سبب استواری ، پاک سازی و ریاضت روح میدانند، روزه مشهور مسیحیان روزه پیش از عید فصح(پاک)است.
روزه در مسیحیت در زمان و بر اساس قوانین مذهبی انجام نمیشود و پیروان این دین آزادند تا در هر زمان به طور انفرادی یا دسته جمعی برای یک روز یا روزهای متعدد روزه بگیرند هدف از روزه داشتن را نیز تواضع برای تقرب بخدا وطلب هدایت او می دانند مسیحیان اعتقاد دارند روزه باعث میشود تا یاد بگیرم از خودخواهی انسانی دوری کنیم و از خود گذشتگی داشته باشیم.

خالی از فایده نیست که بدانیم درآئین های مسیحی ایام روزه داری با هم تفاوتهائی دارد این تفاوتها به سه دسته تقسیم میشود.
در آئین کاتولیک روزه چهارشنبه خاکستر و نیز جمعه الطلیب را روزه میگیرند روزه گرفتن در سایر جمعه ها اختیاری است .

ارتدکس شرق اینان دوره های مختلفی مثل روزه معراج مریم ،میلادمسیح و تمام روزهای چهارشنبه و جمعه مگر انکه مانعی باشد روزه میگیرند درپروتستان روزه به خود افراد ،کلیساهاو سازمان یا جوامع بستگی دارد.

یهودیت

درآئین یهود سه راه متعارف برای تقرب بخدا و کسب رحمت او وجود دارد که عبارتند از روزه ،دعا و صدقه .بر این اساس دریهودیت هدف از روزه داشتن نزدیکی به خداست و در این میان روزه یوم کیپور به عنوان روزه بزرگ و مهم‌ترین روزه در آیین یهود شمرده میشود.
روزه یوم کیپوریا روزه توبه مهم‌ترین واقعه مذهبی یهودیان در طول سال است؛ روزی که تمام اقشار یهودی آن را گرامی می‌دارند، زیرا در این روز گناهان بخشوده می‌شوند.

سایر روزه‌های واجب آیین یهود به مناسبت‌های مختلف تاریخی و بلایایی که بر قوم آن‌ها نازل شده است، گرفته می‌شود، مانند روزه استر که چون در زمان خشایار شاه، یعنی حدود ۲۳۰۰ سال پیش عده‌ای نقشه قتل‌عام یهودیان را کشیدند و یهودیان به رهبری یکی از پیامبران خود توبه کردند لذا به یادبود این اتفاق روزه استر وضع شده روزه استرمثل روزه مسلمانان از سپیده‌دم تا غروب آفتاب است.

ریاضت بودایی یا فلسفه یوگى (هند

به عقیده هندوان ، دستیابى به حقیقت یا اتحاد با خداى توانا از طریق یوگا (Yoga) یعنى یوغ نهادن حاصل مى شود.
یوگا به ریاضتهاى سخت و طاقت فرسا دلالت مى كند و معمولا با نشستن آرام و پیوسته به شكل چهار زانو و همراه با تاءمل انجام مى گیرد، اما شیوه هایى دیگر نیز معمول است ، مانند ایستادن ، وارونه ایستادن ، خم شدن و آویختن دستها و زیستن بر روى تختى كه در سراسر آن میخهاى تیزى سر بر آورده است .
این عملیات چه بسا براى دهها سال ادامه یابد و با مشقتهایى دیگر مانند در پیش رو نهادن آب و تشنه به سر بردن همراه باشد. (3)

با آنكه هدف از ریاضت وصول به حقیقت است ، گاهى كشف و كراماتى را پدید مى آورد. یوگى (Yogin) معمولا آن امور را مانع كمال خود مى داند و بسیار مى شود كه به آن خوارق عادت ابدا توجهى نكند و از اظهار آن روى بگرداند.

حبس دم به گونه اى است كه بر اثر تمرینهاى سخت تنفس كاهش مى یابد و یوگى در طول سال به چند نفس بسنده مى كند.
همچنین ضربان نبض و سایر كارهاى بدن را مى توان با یوگا در اختیار گرفت .
در همه این حالات بدن شیوه هاى نوى را بر مى گزیند و زنده مى ماند.
چه بسا یك یوگى را به مدت شش ماه دفن كنند و پس از این مدت قبر او را بشكافند و او را بیرون آورند و وى با یك بار تنفس زندگى را از سر گیرد.

تواناییهاى دیگرى نیز براى برخى از آنان میسر مى گردد، مانند رهایى از جاذبه زمین ، متوقف كردن قطار، به جوش آوردن آب با یك نگاه و غیره . (4)

دانشمندان مغرب زمین به تكرار، آزمایشهاى علمى گوناگونى روى یوگیان انجام داده و واقعى بودن این حالات را به اثبات رسانده اند.
از جمله یك هیاءت علمى فرانسوى به رهبرى دكتر بروس (Brosse) در 1936 تحقیقات و آزمایشهایى در باب یوگیان انجام داد و دستاوردهاى خود را منتشر كرد. (5)

1-جوامع الجا مع ،ج1ص 103
2-تفسیر ادبی قران ،خواجه عبدالله انصاری،حبیب الله اموزگارج1ص73
-. پاشایى ، ع .، بودا، تهران : كتابخانه طهورى ، 1347.
4-حكمت ، علي اصغر ، تاريخ اديان ، تهران : انتشارات ابن سينا ، 1345
5- زرین كوب ، عبدالحسین ، در قلمرو وجدان ، تهران : انتشارات سروش ، 1375

جزییاتی از آداب و اهداف روزه داری در دین مسیحیت:

تاریخ روزه داری در دین مسیحیت به قبل از قرن هشتم میرسد، روزه در تقویم کلیسا هم ثبت شده و جزو آداب فقهی به شمار میرود. در انجیل آمده است که حضرت مسیح پیروان خود را امر به روزه داری نموده است: آنگاه عیسی به قوت روح به پایان برده شد تا ابلیس او را امتحان کند، پس چهل شبانه روز روزه داشته و نهایتاً گرسنه گردید.

در اناجیل به وجوب روزه تصریح شده و روزه دار را ستوده و او را از ریا برحذر داشته است.

سنت یهودی تا زمان حضرت عیسی – در صورت های مختلفش- یعنی پرهیز از خوراک، پرهیز از سخن و... رایج بوده و پس از او هم میان حواریان و کسانی که مبلغ پیامش در مناطق مختلف جهان شدند، رواج داشته است. بطوری که روزه داری از خصوصیات حواریون و رسولان پیام عیسی بوده است.

این امر نشانگر آن است حضرت عیسی خود به روزه عملاً و قولاً توجه داشته و شاگردانش نیز پس از وی به امر روزه توجه داشته اند. جیمز هاکس در این باب میگوید: حیات حواریون و مومنین- (مسیحی) ایام گذشته، عمری مملو از افکار، لذت و زحمات بیشمار و روزه داری بود.

حضرت عیسی بی شک پیش از آغاز رسالتش، همچون یک یهودی، ایام روزه داری در دین یهود مثل روزه یوم کیپور را مراعات میکرده و به نظر برخی ، او تنها اصول را بیان کرده و وضع قوانین را به عهده کلیسا نهاده است.

چند نکته ای که در این دین حائز اهمیت است، این است که

اولاً در مسیحیت دو واژه روزه و پرهیز وجود دارد که بین این دو تفاوتی وجود دارد به این نحو که در ایامی که باید پرهیز را رعایت کرد، تنها از مصرف گوشت پرهیز میکنند ولی در ایام رعایت روزه همراه با پرهیز از گوشت غذای مصرفی و دفعات وعده غذا هم محدود میشود،

دوماً یکی از روزهای مهم در مسیحیت روز عید پاک یا the easter day است که به مناسبت قیام عیسی از قبر گرامی داشته میشود. هفته پیش از این روز «هفته مقدس» گفته میشود که در تعیین بسیاری از روزه ها هم نقش مهمی دارد.

نصارا در ماه رمضان روزه می گرفتند اما چون این ماه با فصل گرمای شدید تابستان مواجه می شد، ماه رمضان را به ماههای شمسی انتقال دادند تا ماه رمضان ثابت بماند. به مرور زمان و به میل و سلیقه کشیشان و اسقفها 10 روز دیگر نیز به این روزه اضافه شد و در مجموع روزه اهل نصارا به 50 روز رسید. آنها به مدت چهل روز از اغذیه چرب و شیرین خودداری می کنند و روز قبل از این 40 روز را سه شنبه چاق گویند که در آن روز هر چه بخواهند می خورند و می آشامند. هر یک از شاخه های دین مسیحی نیز نوعی روزه مخصوص به خود دارند .


فلسفه روزه در مسیحیت

برخی میگویند که روزه و دعا وسایلی برای مقابله با وسواس های شیطانی است و روزه حقیقی آن است که هیچ بدی مرتکب نشوی و با قلبی خالص خود را وقف خدمت به خداوند کنی.

مسیحیان معتقدند که روزه ظاهری نیست بلکه باطنی و معنوی است و هدف اصلی آن این است که با فروتنی به خدا تقرب جویند و هدایت های او را بطلبند. همچنین در کتاب اشعیاء نبی، فصل 58، آیات 6-9 در این باره چنین آمده که: «مگر روزهای که من می پسندم این نیست که بندهای شرارت را بگشائید و گره های یوغ را باز کنید و مظلومان را آزاد سازید و هر یوغ را بشکنید؟ مگر این نیست که نان خود را بین گرسنگان تقسیم کنی و فقیران رانده شده را به خانه آوری و چون برهنه را بپوشانی و ... آنگاه دعا خواهی کرد و خداوند توبه را اجابت خواهد فرمود و استغاثه خواهی نمود و او خواهد گفت که اینک حاضر هستم».

روزه مسیحی به منظور صواب و ریاضت و یا به دست آوردن دل خدا و نجات از گناه به جا آورده نمیشود زیرا آنان معتقدند با ریخته شدن خون مسیح بر صلیب و مرگ و دفن و قیام او از مردگان نجات از گناه و طریق راه یافتن انسان به حضور خدا مهیا گردیده است.

بعضی از دلایل روزه گرفتن مسیحیان به شرح زیر میباشد:
1- اینکه دل در حضور خدا نرم و فروتن شود.
2- مسیحیان به صدا و هدایت حضور خدا حساس باشند.
3- نفس سرکش ضعیف و سرکوب باشد.
4- پرستش و دعای مسیحی قویتر و موثرتر باشد.

آنها میگویند روزه مسیحی کمک میکند که یاد بگیریم از خودخواهی انسان دوری و از خودگذشتگی داشته باشیم و بیشتر قدر و ارزش فداکاری عظیم را درک کنیم.

همچنین باید از ریاکاری و هرگونه ظاهرسازی و خودنمایی به دور باشد. چرا که عیسی در (انجیل متی فصل6، آیات 18-16 ) بدان اشاره کرده و میفرماید: «وقتی روزه میگیرید مانند ریاکاران خودتان را افسرده نشان ندهید. آنان قیافه های خود را تغییر میدهند تا روزه دار بودن خود را به رخ بکشند. اما تو وقتی روزه میگیری سرت را روغن بزن و صورت خود را بشوی تا مردم از روزه تو باخبر نشوند بلکه فقط پدر تو که در نهان است آن را بداند».

روزه در مسیحیت جامع احکام مذهبی نیست به همین دلیل روزه مسیحی در زمان و تحت قوانین خاصی نیست، آنها آزادند در هر زمان و با هدایت روح خدا بطور فردی و جمعی برای یک یا چند روز و حتی برای چند ساعت روزه بگیرند.

روزه های مهم مسیحیان عبارت است از:
1- روزه روز جمعه قبل از عید پاک که در قرن دوم متداول بود.
2- روزه غیرکامل دوشنبه تا پنجشنبه هفته مقدس
3- روزه چهل روز قبل از عید پاک
4- روزه چهل روز قبل از هفته مقدس
5- روزه چهارشنبه و جمعه هر هفته؛ به مناسبت روز توطئه یهودیان برای دستگیری عیسی و روز جمعه بدلیل به صلیب کشیدن عیسی
6-روزه های فصلی
7- روزه، بعنوان کفاره گناهان
روزه روزهای یکشنبه روز عید پاک، روزه در روز نیطیکاست - بدان سبب که روز جشن و شادمانی است - ممنوع است.

سه فرقه کاتولیک، ارتدوکس و پروتستان در مسیحیت روزه های خاص به خود را دارند و روزه هایشان با یکدیگر فرق میکند که در زیر به بعضی از آنها اشاره شده است:
کاتولیکها
آنها روزه روز چهارشنبه و جمعه الصلیب را میگیرند بعلاوه تمامی روزهای جمعه ماه انابت را که به دوران توبه و تعمق معروف است را روزه میگیرند، و در این دوران دو نوع غذای ساده و یک غذای معمولی میخورند و از خوردن گوشت پرهیز میکنند.
ارتدوکس شرق
آنها نیز ماه انابت، روزه رسولان، روزه معراج مریم به آسمان، روزه ویژه میلاد مسیح و چند تا روزه یک روزه دارند بعلاوه تمامی روزهای چهارشنبه و جمعه که در این دوران از خوردن گوشت، لبنیات ، تخم مرغ و ماهی پرهیز میکنند.
پروتستان
روزه آنها به خود افراد، کلیساها و سازمانها بستگی دارد و در این مدت بطور کامل از لب زدن به آب و غذا خودداری میکنند و برخی مایعات را نمیخوردند و از خوردن یک یا چند وعده غذا صرف نظر میکنند.


برگرفته شده از http://ahlolbait.blog.ir

روزه و روزه داری در دین یهود


در تورات آمده است که حضرت موسی(ع) چهل روز و شب روزه داشته است چنانکه از قول حضرت موسی در تورات آمده است: «هنگام آمدنم، لوحهای سنگی یعنی لوحهای «عهد» یا ده «فرمان» را که خداوند با شما بست، در کوه چهل شب و روز ماندم و غذا و آب ننوشیدم».

در دین یهود سه راه متعارف برای نزدیکی به خدا و کسب رحمت او موجود است: صم، قل، و مامون، یعنی روزه، دعا، و صدقه. بنابر این یک فرد مومن یهودی روزه می گیرد تا به خدا نزدیک شود.

روزه یوم کیپور یا روزه توبه به عنوان روزه بزرگ و مهمترین روزه در آیین یهود است. این روزه، مهمترین واقعه مذهبی یهودیان در طول سال است؛ روزی که تمام اقشار یهودی آن را گرامی می دارند، زیرا به اعتقاد آنان در این روز گناهان بخشوده می شوند. در یوم کیپور که در ماه سپتامبر یا اکتبر و تعطیلی مذهبی یهودیان است، مردم روزه می گیرند و در کنیسه، دعای صبر می خوانند. آن روز را، روز کفاره هم می گویند.


در تورات «سفر تثنیه» فصل نهم شماره 9 آمده است که قوم یهود اغلب در موقعی که فرصت می کردند و می خواستند اظهار عجز و تواضع درحضور خدا نمایند، روزه می گرفتند تا به گناهان خود اعتراف کرده و به واسطه روزه و توبه رضای خداوند را به دست آورند.

واژه عبری برای کلمه روزه، لفظ صوم است؛ در آئین یهود روزه جزئی از مجموعه اعمالی است که یک یهودی برای ذلیل ساختن تن و رنجور ساختن آن انجام میدهد.

روزه در تمام اوقات در میان هر طایفه و ملت و مذهب موقع ورود اندوه و رحمت غیرمترقبه معمول بوده است (یونس5:3) و میتوان گفت که حکم طبیعت است که در این مواقع پرورش و نمو را ترک میکند.

در عهد قدیم (کتاب مقدس) به هیچ وجه اشاره ای نشده که قبل از ایام موسی روزه بطور صحیح معمول بوده، همچنین در تورات به وجوب روزه و حدود آن تصریحی نیست ولی روزه داران را ستوده است.

قوم یهود غالباً در موقعی که میخواستند اظهار عجز و تواضع در حضور خدا نمایند روزه میداشتند تا گناهان خود را اعتراف نموده و به واسطه روزه و توبه رضای حضرت اقدس الهی را تحصیل نمایند. (داوود 26:20)
مخصوصاً در مواقع مصیبت عام روزه غیر مرسوم قرار میدادند و در این صورت اطفال شیرخوار و گاهی حیوانات را نیز از چرا منع میکردند. (یوئیل 16:2)

عهد قدیم از روزه داشتن فردی، همچون روزه داشتن داود، عزرا، الیاس، دانیال و جمعی بسیار سخن گفته که بیانگر یک ارب دینی کاملاً متداول برای نیل به هدف مورد نظر در میان یهودیان بوده است.

برای نمونه چند عبارت از کتاب عهد قدیم را آورده ایم:

« .... پس داود برای (سلامت) طفل از خدا استدعا کرد و داود روزه گرفت و داخل شده تمامی شب را بر روی زمین خوابید». (دوم سموئیل باب 12/16/15)
«و در روز بیست و چهارم این ماه بنی اسرائیل روزه دار و پلاس در بر و خاک بر سر جمع شدند». (نحمیا باب 9/1)
در تورات برای اولین بار دستور تعنیت (روزه) برای روز کیپور (بخشش گناهان) در دهم ماه تیشری ذکر شده ولی روزه های دیگر تاریخ یهود با یادبود اتفاقاتی که در مسیر خرابی بت بیت المقدس (همیقداش) روی داد، مناسبت پیدا میکنند.

روزه های مهم یهودیان عبارت است از:
1- یوم کیپور بزرگترین روزه یهودیان است که با نامهایی چون یوم ادیر یعنی جلیل و باعزت، یوم مقادوش یعنی روز مقدس و یوم عاسورا خوانده میشود.

2- روزه 10 طوت آغاز محاصره اورشلیم توسط بخت النصر
3- روزه 17 تموز خرابی دیوار اورشلیم و توقف قربانی و فتح اورشلیم توسط تیطس سردار رومی
4- روزه ی 9 آو خرابی دوباره بت همیقداش و یادآوری مصیبت ویرانی بیت المقدس
5- روزه 3 تبشری سقوط یهود و کشته شدن جدلیا حاکم یهودا.

فلسفه روزه یهود
کتاب عهد قدیم تاکید دارد که روزه هدف نیست بلکه وسیله ای است که از طریق آن انسان قادر است از گناهانی که مرتکب شده است اظهار ندامت و توبه کند و قلب خود را برای خداوند متواضع گرداند و با تغییر در رفتار و عمل خود توبه حقیقی از گناهان را متجلی سازد.

تعنیت (روزه) در دین یهود اهداف خاصی از جمله توبه، طلب بخشش و یادآوری سوگواری را در پی دارد.
از نگاه دین یهود صوم تنها به معنی پرهیز از خوردن و آشامیدن نیست بلکه خودداری از لذایذ جسمانی است.

کتاب مقدس یهودیان بر این مطلب تاکید دارد که روزه داشتن بدون توبه ای صمیمی و حقیقی بی ارزش و بی محتواست و صرف توجه به ظواهر روزه کارساز نیست.

این امر که فلسفه روزه صرفاً اجتناب از برخی نیازهای طبیعی و پرداختن به اموری دیگر چون دعا و ... عبارت – بدون ایجاد اثری مثبت در قلب و روح مومنان - نیست منحصر به آیین یهود نیست و در دیگر ادیان نیز مورد توجه قرار گرفته است.

قوم یهود در موارد مختلفی مبادرت به روزه گرفتن میکردند که از جمله آنها موارد زیر میباشد:
1- بر سر لطف آوردن خداوند به منظور پیشگیری پایان بخشیدن به یک مصیبت الهی.
2- هنگامی که یک تهدید یا حمله از سوی دشمنان و یا مصیبت طبیعی متوجه میشد به روزه عمومی توجه میکردند.
3- روزه داشتن به منظور کسب آمادگی برای قبول امری خطیر یا ملاقات با ارواح مردگان.


آداب و رسوم روزه داری
در دین یهود دختران از سن 12 سالگی و پسران در 13 سالگی موظف به گرفتن روزه میشوند و بیماران و زنان باردار وشیرده از روزه گرفتن معاف هستند.

آنها همراه روزه بعضی از اعمال را انجام میدهند مانند:
1- بیرون آوردن تورات از جایگاه بدون پوشش اصلی.
2- قرائت تورات، خواندن دعا و اعتراف به گناه.
3- زیارت قبور.
4- نواختن شوفار.
5- خوابیدن روی زمین.
6- خودداری از صحبت کردن و شنیدن موسیقی.

بر اساس یک طبقه بندی دورههای مرسوم در آیین یهود را میتوان به سه طبقه اصلی تقسیم کرد:

1- روزه های حکم شده در کتاب مقدس یا روزه های ایجاد شده به مناسبت تذکار وقایع مطرح شده در کتاب مقدس مانند: روزه یوم کیپور، روزه نهم آو، روزه 17 تموز و ...

2- روزه های تعیین شده از سوی ربیها مانند: روزه اولین دوشنبه پس از عید فصح، روزه آخر هر ماه موسوم به یوم کیپور کوچک و ....

3- روزه های شخصی که اشخاص در مناسبتهای مختلف خصوصی به آن مبادرت میکنند، که این روزه ها وقت مشخصی ندارد و با توجه به رخداد پیش آمده برای افراد از سوی آنها روزه گرفته میشود مانند: روزه برای فوت والدین یا معلم، روزه عروس و داماد در روز ازدواجشان و ...

در روز یوم کیپور و روزه نهم آو، وقت روزه از غروب آفتاب تا شامگاه روز بعد است ولی در دیگر روزه ها مدت روزه از هنگام طلوع آفتاب تا شامگاه همان روز است. همچنین اگر یکی از روزه ها به استثنای روزه یوم کیپور با روز شنبه مصادف شود، روزه به یکشنبه موکول میشود.


منابع و مآخذ:
1 - بوترابی، خدیجه، دایرة المعارف تشیع، ج 8، نشر محبی، ص 371
2- طباطبایی، تفسیرالمیزان، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، ج3، دارالعلم، ص8
3- سوره بقرة، آیه 183
4-مویدی، احمدرضا، روزه در ادیان، رمضان تجلی معبود، سازمان تبلیغات اسلامی ، ص196
5- کتاب مقدس یهودیان از 39 کتاب در حجمهای مختلف تشکیل شده که 5 کتاب اول موسوم به اسخار خمسه به تورات مشهور است و مجموعه 5 کتاب و 34 کتاب دیگر کتاب عهد قدیم یا کتاب مقدس یهودیان نامیده می شود.
6- هاکس، جیمز، قاموس کتاب مقدس، ج 1، ص 427
7- همان
8- مویدی، همان، صص 208-207
9- بوترابی، همان، ص 373
10- هاکس، همان، ص 428
11-fasting
12-abstinence
13- holy week
14- این ایام روزه و توبه به lent معروف است و چیزهایی از جمله گوشت و دخانیات در این مدت ترک می شود.
15- مویدی، همان، ص 218
16- جعفری، یعقوب، پژوهشی درباره صائبین، هجرت، ص 95
17- برنجی، سلیم، قوم از یاد رفته،دنیای کتاب، ص 268
18- مویدی، ص 219
19- همان، ص 220
منبع:تبیان


برگرفته شده از http://ahlolbait.blog.ir

روزه در دین یهود

در فرهنگ‌های عبری واژه‌ی صوم به «خودداری از خوردن غذا» (to abstain from food, fast) تعبیر شده است. اما روزه یهود کمابیش شبیه به روزه‌های رایج در اسلام است.

روزه بر همۀ افراد بالغ یهودی واجب است. زمان روزه‌گیری یهود نیز از پیش از سپیدۀ صبح تا شام (تاریکی کامل هوا) است، بجز روزۀ کیپور و آو که از غروب روز قبل تا غروب روز بعد (یک شبانه‌روز) است.

به جز روزه واجب یوم کیپور در باقی روزه‌ها، بیماران و افراد ضعیف و زنان باردار یا شیرده از روزه‌ معاف هستند. در عیدهای یهود و روزهای شنبه و روزهای اول ماههای عبری روزه حرام است. چندین نوع روزۀ مستحب نیز در آیین یهود وجود دارد که بسیار شبیه روزه‌های مسلمانان شیعه است.


روزه در عهد عتیق نماد کنش رهایی‌بخش انسان یکتاپرست است. او باید گرسنگی و تشنگی را برای نجات و رهایی انسان‌ها از یوغ بردگی و ستم تمرین کند:
(WLC, Isa 58:6-7)

הֲלֹוא זֶה צֹום אֶבְחָרֵהוּ פַּתֵּחַ חַרְצֻבֹּות רֶשַׁע הַתֵּר אֲגֻדֹּות מֹוטָה וְשַׁלַּח רְצוּצִים חָפְשִׁים וְכָל־מֹוטָה תְּנַתֵּקוּ׃
הֲלֹוא פָרֹס לָֽרָעֵב לַחְמֶךָ וַעֲנִיִּים מְרוּדִים תָּבִיא בָיִת כִּי־תִרְאֶה עָרֹם וְכִסִּיתֹו וּמִבְּשָׂרְךָ לֹא תִתְעַלָּם׃

مگر نه این است که من روزه‌ای‌ را می‌پسندم که در آن زنجیرهای ستمکاری و یوغ‌های بی‌عدالتی را بگسلید، تا ستمدیدگان از ستم رهایی یابند؟
مگر نه این است که [من روزه‌ای را می‌پسندم که در آن] نان‌ خود را با گرسنگان‌ تقسیم‌ کنید و بی‌نوایان بی‌خانمان را به‌ خانه‌ی خویش بیاورید و چون‌ برهنه‌‌ای دیدید، جامه بر تنش کنید و خود را از بستگان نیازمندتان پنهان نکنید؟

روزه‌داری در آیین یهود، برای راستی و سلام (صلح) پایه‌ریزی شده بود و قرار بود که ایام جشن و شادمانی و میهمانی باشد و خدای میزبان (یهوه صبایوت) باشد. اصطلاح یهوه صبایوت یعنی خدای میزبان یا میهمان‌نواز، در عبارت زیر برای ما مسلمانان که ماه رمضان را ماه میهمانی خدا می‌دانیم جالب توجه است:
(WLC, Zech 8:19)
כֹּה־אָמַר יְהוָה צְבָאֹות צֹום הָרְבִיעִי וְצֹום הַחֲמִישִׁי וְצֹום הַשּׁבִיעִי וְצֹום הָעֲשִׂירִי יִהְיֶה לְבֵית־יְהוּדָה לְשָׂשֹׂון וּלְשִׂמְחָה וּֽלְמֹעֲדִים טֹובִים וְהָאֱמֶת וְהַשּׁלֹום אֱהָֽבוּ׃

و ترجمۀ آن چنین:
«خدای میهمان‌نواز چنین‌ گوید: «روزه‌‌ی ماه‌ چهارم‌ و روزه‌‌ی ماه‌ پنجم‌ و روزه‌‌ی ماه‌ هفتم‌ و روزه‌‌ی ماه‌ دهم‌ برای‌ خاندان‌ یهودا به‌ شادمانی‌ و جشن و عیدهای‌ خوش‌ بدل خواهد شد. پس‌ راستی‌ و سلم (صلح) را دوست‌ بدارید.»

تهيه شده توسط جناب اقاي حميد احراري

معنای لغت صوم چیست؟ روزه سکوت چیست؟ ایا مستحب است ؟

صوم: ؛ ج ۴، ص: ۱۶۵
صوم: روزه. همچنين است صيام. اصل آن امساك از مطلق فعل است خوردن باشد، يا گفتن، يا رفتن، لذا باسبي كه از خوردن و راه رفتن خود داري كند گويند: صائم.
ابن دريد گفته: هر چه از حركت ايستاد صوم گرفته. نابغه گويد: خيل صيام و خيل غير صائمة تحت العجاج و اخري تعلك اللّجما يعني زير غبار اسباني بي حركت و اسباني در تلاش اند. وعده اي ايستاده و لگام خويش را ميجوند.
«صامت الرّيح» يعني باد ايستاد. «صامت الشّمس» آفتاب در وسط روز ايستاد …

«يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيٰامُ كَمٰا كُتِبَ عَلَي الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» بقره: ۱۸۳. صوم اسلامي امساك مخصوصي است از طعام و چيزهاي ديگر كه در كتب فقه مذكور است از طلوع فجر شروع شده و با رسيدن شب بپايان ميرسد «وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتّٰي يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيٰامَ إِلَي اللَّيْلِ» بقره: ۱۸۷.

جملۀ «كَمٰا كُتِبَ عَلَي الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ» دليل آنست كه روزه در امّت‌هاي گذشته نيز بوده است. در الميزان فرموده: اين جمله فقط در مقام تنظير است بر كيفيّت صوم امم گذشته و بر اينكه بر همۀ آنها روزه واجب بوده دلالت ندارد.

قرآن معين نكرده مراد از اين امم كدام اند. تورات و انجيل فعلي از وجوب صوم خالي اند و فقط آنرا مدح ميكنند. مع الوصف يهود و نصاري روزهاي معيّني از سال را باشكال مختلف روزه ميگيرند مثل روزه از گوشت، روزه از شير، روزه از اكل، و شرب، و در قرآن حكايت روزۀ زكريا از سخن گفتن هكذا روزۀ مريم از سخن گفتن نقل شده است.

بلكه روزه عبادتي است از غير ارباب اديان نيز نقل شده چنانكه از مصر قديم و يونان قديم و روماني‌ها منقول است بت پرستان هند تا بامروز روزه ميگيرند. (تمام شد).

از روزۀ صمت كه راجع بمريم نقل شده بدست ميايد كه چنين روزه اي در بني اسرائيل بوده است و آن كاملا عقلي است كه شخص چند روز مثلا دم از سخن فرو بندد و در مقابل فكر بكند. سكوت توأم با فكر معاني بسياري بانسان ميفهماند چنانكه بيتوتۀ حضرت رسول صلّي اللّه عليه و آله در غار حراء ظاهرا شبيه آن بوده است: سكوت توأم با تفكّر.

در الميزان از آيۀ شريفه استظهار شده كه چنين صومي در بني اسرائيل مستحب بوده. در مجمع از جبائي نقل شده كه خدا مريم را بچنان نذري امر كرد و الا جايز نبود كه بدون نذر بگويد نذر كرده ام.

در اسلام صوم صمت تشريع نشده بلكه حرام است رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله فرموده: «و لا صمت يوما الي الليل (الي ان قال) و صوم الصمت حرام» امام سجّاد عليه السّلام فرموده: «صوم الصمت حرام»

امام صادق عليه السّلام فرموده: «و لا صمت يوما الي الليل» رجوع شود بوسائل كتاب صوم. فقهاء فرموده اند: حرام است انسان در نيّت روزۀ خويش سكوت را قيد بكند ولي اگر بدون تكلّم روزه بگيرد اشكال ندارد. از روايات گذشته روشن ميشود كه روزۀ صمت يعني فقط از تكلم امساك كند البته با نيّت، حرام است.

اما در اسلام كم سخن گفتن و بيشتر فكر كردن ممدوح است. در جواهر بحرمت روزه كه فقط امساك از كلام باشد فتوي داده است. در اسلام غير از روزۀ ماه رمضان روزه‌هاي واجب و مستحب بسيار است از قبيل روزۀ كفّارات و روزۀ ايام متبركه كه در كتب فقه مشروحا ذكر شده است.و روزۀ رمضان از ضروريات اسلام و منكر آن خارج از دين است.

قاموس قرآن، ج ۴، ص: ۱۶۶