رتبه: Advanced Member
گروه ها:
Administrators
,
member
,
Moderator
تاریخ عضویت: 1390-3-24 21:55:49
ارسالها: 2223
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
ـ خطاب عاطفه برانگيز و مسئوليتبخش
در آغاز فرمود: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ مسئله وقتي خيلي مهم با شد با يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كه عاطفه برانگيز است و مسئوليتبخش است شروع ميشود; نظير مسئله قصاص كه فرمود: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ. ولي درباره وصيت كه به عظمت قصاص نيست نفرمود «يا ايها الذين آمنوا كتب عليكم اذ احضر احدكم الموت» فقط فرمود: كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ اما مسئله روزهگرفتن مثل مسئله وصيت نيست بلكه مثل مسئله قصاص است كه از اهميت خاصي برخوردار است, لذا صدر آيه اين است ?يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا يعني اگر مؤمنيد مقتضاي ايمان شما اين است كه اين سخن را امتثال كنيد.
ظرف زماني روزه
خب; اين روزهگرفتن يك ظرف زماني دارد و يك شرايطي ظرف زماني را در آيه بعد مشخص كرد فرمود: أَيَّامَاً مَعْدُودَاتٍ يعني روزه در اكثر ايام سال نيست يك چند روزي بيش نيست پس روزهگرفتن گرچه كار دشواري است اما بر امم گذشته هم بود (اولاً) و زمينه پيدايش تقوا كه رهتوشه است خواهد بود (ثانياً) و بيش از چند روز نيست (ثالثاً) يعني در طي اين دوازده ماه شما يك دوازدهم را روزه ميگيريد. اول فرمود: أَيَّامَاً مَعْدُودَاتٍ.
مقصود از أَيَّامَاً مَعْدُودَاتٍ
اين أَيَّامَاً مَعْدُودَاتٍ را در صدر آيه بعد مشخص كرد شَهْرُ رَمَضَانَ پس اين شَهْرُ رَمَضَانَ كه اول آيه سوم بحث است مبين أَيَّامَاً مَعْدُودَاتٍ است كه اول آيه دوم است اين أَيَّامَاً مَعْدُودَاتٍ كه اول آيه دوم است مفعول فيه است و ظرف است و بيانكننده ظرف صيامي است كه در آيه اول آمده در آيه اول فرمود: كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ خب چه زماني أَيَّاماً مَعْدُودَاتٍ آن أَيَّاماً مَعْدُودَاتٍ چه زماني است شَهْرُ رَمَضَانَ كه صدر اين آيات به هم مرتبط است
أَيَّاماً مَعْدُودَاتٍ آن هم با رعايتكردن همه مسائل رفاهي كه حَرَجي در كار نباشد فرمود: اينكه گفتيم أَيَّاماً مَعْدُودَاتٍ معلوم ميشود بيش از چند روز نيست نظير وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ دَرَاهِمَ مَعْدُودَةٍ چيزي كه قابل شمارش است معلوم ميشود كم است.
كسي كه پير متعارف است و گرچه ميتواند روزه بگيرد اما به زحمت ميافتد بيش از آن اندازه كه ديگران زحمت ميبينند او در اثر پيري زحمت ميبيند پيران كه به اين حد رسيدهاند شارع مقدس ترخيص كرد اجازه داد كه اينها روزه نگيرند و كفاره بدهند در اين حال كفاره است كه اين رخصت است و نه عزيمت فرمود: ?وَعَلَي الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ? بعضيها روزهگرفتن به اندازه وسع آنهاست مثل نوع مكلفين ?لاَ يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَهَا? بعضي به اندازه وسع نيست به اندازه طاقت است يعني همه طاقت و نيروها را بايد صرف بكنند تا اين روزه را بگيرند اين را ميگويند «مطيق»، مطيق غير از «موسِع» است. موسِع كسي است كه با وسعت اين كار را انجام ميدهد اين كار بر او تحميلي نيست بيش از اين هم ميتواند مطيق آن است كه همه طاقتش را بايد صرف اين كار بكند بيش از اين نميتواند.
فضيلت روزه
به دنبال اين فرمود: فَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ اگر كسي خواست روزه را به عنوان طوع و رغبت بگيرد براي او خير و بركت است بعضيها در آن آيه وصيت گفتند هر جا سخن از خير به ميان آمده منظور مال فراوان است در حالي كه در همين آيات روزهگرفتن چند جا كلمه خير ذكر شده است كه مربوط به مال نيست اصلاً: فَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً; اگر كسي با طوع و رغبت خواست روزه بگيرد فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ يعني صيام شما براي شما خير است.
خب چون يك تكليف دشواري است از چند جهت گاهي به صورت امر گاهي به صورت بيان فايده, گاهي به صورت بيان اينكه امتهاي ديگر در اين حكم با شما سهيم بودند خداي سبحان ميخواهد اين حكم را براي انسان تبيين و تفهيم كند. فرمود: وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ إِن كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ. شما اگر بدانيد ميفهميد روزهگرفتن براي شما خوب است; چون بدترين مانع پيشرفت همين اشتغال به اكل و شرب و لذتهاي بدني است و بهترين عامل پيشرفت نزاهت و پرهيز از اين امور است و روزهگرفتن انسان را از اين امور منزه ميكند; بنابراين ميتواند به آن زادِ راهش برسد
فَمَن تَطَوَّعَ اگر خواست كسي يك مسكين را چند بار اطعام كند يا چند مسكين را اطعام كند كه اين انفاق و اطعام يك عمل خير است آن را تطوعا بيشتر انجام بدهد فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ براي او خير است اما آن مقدراي كه براي او به عنوان كفاره لازم است اطعام يك مسكين است فَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ و اما فرمود: وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ اگر به جاي كفاره روزه بگيريد روزهگرفتن بهتر از كفارهدادن است.
قهراً كساني كه مطيقاند روزه براي آنها افضل از كفاره خواهد بود گرچه و اين أَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ إِن كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ شامل همه مخاطبين ميشود اما قدر متيقنش اين بحث اخير است يعني كساني كه مطيقاند روزهگرفتن براي اينها افضل از كفارهدادن است آنچه كه از آيه استفاده ميشود بيش از اين مقدار نيست
فَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ; «تطوع» يعني اگر يك كسي با طوع و رغبت يك عبادتي را انجام بدهد براي او خير است «تطوع» ظهوري در استحباب ندارد. همانطوري كه سيدناالاستاد (رضوان الله عليه) بيان كردند اصل رجحان را شامل ميشود; خواه واجب خواه مستحب
فرمود: روزهگرفتن وسيله تقواست و اگر كسي با طوع و رغبت روزه بگيرد, براي او خير است و باز اين مسئله را مؤكّداً بيان كرد فرمود: وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ
در هر حال اين وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ شامل همه اينها خواهد بود چون بعضيها خواستند بگويند وَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً ناظر به خصوص مسئله فديهدادن است كه خداي سبحان فرمود: سالمندان مثلاً يك مسكين را اطعام كنند, بعد فرمود: فَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً اگر خواستند بيش از يك مسكين را اطعام كنند يا به يك مسكين چند نوبت طعام بدهند اين تطوع است ايشان ميفرمايند نه اين اختصاصي به مسئله اطعام مسكين به عنوان كفاره ندارد ناظر به اصلِ مسئله است.
تفسیر تسنیم ايت اله جوادي املي
|
ورود / ثبت نام
ارسال این عنوان بصورت ایمیل
LinkBack Topic URL
Retweet this Topic
Share Topic on Google+
Like this Topic
Digg this Topic
Reddit this Topic
Share on Tumblr
چاپ این عنوان
خوارک اتم
اشتراک عنوان
