روش فهم سوره -تدبر در آيات و سوره هاي قران

به نام خدا

در دوره آموزشي روش مطالعه و فهم بهتر قران كريم،يك سوره توسط قرآن آموزان انتخاب شده

و نكات و مراحل روش تدبر را روي آن سوره اعمال ميكنند.

در نهايت و در پايان دوره،هر دانشجو فايل كامل سوره خود شامل

فرازبندي سوره

عصاره فرازها

و درس سوره

را ارايه ميكند.

در اين صفحه نمونه كار تعدادي از قرآن آموزان اولين دوره مجازي كه از مرداد لغايت مهر96 برگزار شد
ارسال ميشود.

كلمات كليدي:اموزش تدبر فهم قران سوره

تفسير و تدبر در سوره جمعه- دوره اموزشي روش فهم قران

فراز بندی سوره جمعه
تفسیر پاراگراف 1 سوره جمعه آیه1

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ ﴿۱﴾

به نام خداوند بخشنده ی مهربان

تسبیح می کنند برای خدا آنچه در آسمانها وآنچه در زمین است ,پادشاهِ پاکِ باعزتِ با حکمت(۱)

درب پاراگراف اول :
تسبیح خداتوسط همه مخلوقات انجام می شود

برخی سوره هارا خداوند با تسبیح خود شروع می کند که به آنها مُسَبِّحات می گویند

تفسیر پاراگراف 2
پاراگراف دوم ایات 2_4

هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ﴿۲﴾

وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۳﴾

ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ ﴿۴﴾

دراین فرازاز فضل خداوند یاد شده است. فضل فرستادن پیامبر ص, آموزش قران جهت تزکیه وحکمت ,فضل هدایت

او آنچنانه ایست که برانگیخت در ميان بى‏ سوادان فرستاده‏ اى از خودشان تا بخواند بر ایشان آيات او را و پاكشان گرداند و بياموزد ایشان را این کتاب وحکمت وهمانا بودند از قبل هرآینه در گمراهی آشکار (۲)

و [نيز بر جماعتهايى] ديگر از ايشان كه هنوز نپيوسته‏ اند به ایشان و اوست همیشه پیروز با حکمت(۳)
اين است فضل خدا که میدهد آنرا کسی را که بخواهد وخدا صاحب بخشش بسیار بزرگ است


درب پاراگراف دوم:
با بعثت پیامبرص که فضل خداوند جهت هدایت است ,اعراب جاهلی از گمراهی نجات یافتند وهر کس از آینده گان به آنها بپیوندد هدایت میشود

تفسیر پاراگراف3
پاراگراف سوم ایات5_8

مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ﴿۵﴾

قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۶﴾
وَلَا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ ﴿۷﴾

قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۸﴾
در آیه این فراز از یهودیان به عنوان مثال عینی استفاده شده تا مسلمانان را هوشیار کند که از عمل کرد آنها وسرانجام آنها عبرت کند تااز فرامین خدا ورسولش نافرمانی نکنند

مثل كسانى كه [عمل به] حمل شد تورات بر آنان [و بدان مكلف گرديدند] سپس حمل نکردند آنرا مانند مثل خرى است كه حمل می کند كتابهايى [وه] چه زشت است مثل آن قومى كه تکذیب کردند آیات خدا را وخدا هدایت نمی کند ان قوم ستمکاران را
(5)
در این آیه عمل نکردن به فرامین الهی ظلم محسوب شده وهشدار به اینکه هدایت خدا شامل حال ظالمان نمی شود

آیات 6,7,8 فرع بر ایه5 هست

بگو اى كسانى كه يهودى شده‏ ايد اگر پنداريد همانا شما دوستانی برای خداييد از غیر مردم, پس آرزو کنید مرک را اگر هستید راستگویان (۶)

و[لى] آرزو نمی کنند آنراهرگز به سبب آنچه از پيش فرستاد دستانشان و خدا داناست به [حال] ستمگران (7)

این آیه حالت هشداری دارد که خدا به اعمال بندگان بیناست

بگو هما نا این مرگی که فرار می کنید از آن پس همانا ملاقات کننده است شما را سپس بازگردانده می شوید به سوی داناى نهان و آشكار پس آگاه می کند شما را به آنچه انجام می دادید (8)

این آیه با توجه به حرف(اِنَّ) دارای تاکید هست اینکه مرگ امری قطعی هست وبرای دیدن نتیجه عملکرد دنیایی انسانهاست


درب پاراگراف سوم:
نکوهش یهودیان به سبب تکذیب آیات الهی وعمل نکردن به تورات که سبب محرومیتشان از هدایت الهی شد

تفسیر پاراگراف 4

فراز چهارم ایات9-11

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۹﴾

فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۱۰﴾

وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا قُلْ مَا عِندَ اللَّهِ خَيْرٌ مِّنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ (11)


با توجه به فرمان شرکت در نماز جمعه نشان از آن دارد که این آیات در مدینه نازل شده است

اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد زمانیکه فراخوانده شدید براى نمازدرروزجمعه پس بشتابيد به سوی یاد کردن خدا ورها سازید داد و ستد را آن بهتر است برای شما اگر انجام می دادید (9)
این آیه نوعی فراخوان عمومی هست . مردم مومن مورد خطاب خداوند قرار می گیرند وبه شرکت در نماز جمعه سفارش می شوند وآنرا بر تجارت دنیایی ترجیح میدهد

پس زمانیکه پایان یافت نماز پس پراكنده گرديد در زمین وبجویید فضل خدا را ویادکنید خدا رابسیار, شاید شما رستگار شوید (10)
جستجوی فضل خدا یعنی درآمد ومعیشت زندگی همراه با یادکردن خدا باشد تا ارزشمند باشد

ﻭ [ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﺮﺩم ] زمانیکه ببینند ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻳﺎ ﻣﺎﻳﻪ ﺳﺮﮔﺮﻣﻰ را [ ﺍﺯ ﺻﻒ ﻳﻚ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﻧﻤﺎﺯ ] پراکنده شوند ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﺁﻥ .وترک کنند تورا ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ [ ﺑﺮ ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻤﺎﺯ ] ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺍﻱ ، . ﺑﮕﻮ : آنچه نزد خداوند است بهتر است از آن سرگرمی واز آن دادو ستدد وخدا بهترین روزی دهندگان است.(١١)
در این آیه نوعی سرزنش هست برای ترجیح دنیا بر آخرت وهمچنین تشویق است برای اینکه به امید آنچه بهترین است نزد خدا ,آخرت را بیشتر مد نظر بگیریم

درب پاراگراف چهارم:
نکوهش مسلمانان از ترجیح دنیا برذکر خدا وفرمان رسول

درس سوره:
سرزنش گروهی از مردم که تعالیم اتبیا را که موجب هدایت آنهاست واز فضل خداوند است سبک می شمارند

تفسیر خلاصه وروان وعامه فهم

این سوره با تسبیح خداوند دشروع شده است البته این تسبیح بی دلیل نیست زیرا خداوند در این سوره برای مردم پیامبری از بین خودشان ارسال کرده تا آنها را با تلاوت آیات تزکیه نماید وبه آنها کتاب و حکمت بیاموزد تا هر کس از او پیروی کند وآینده گانی که به آنها می پیوندند هدایت یابند

واز انان می خواهد چون یهودیان نباشند که از پیامبرشان پیروی نکردند وتورات را که به آنها تحمیل شده بود حمل نکردند یعنی به آن عمل نکردنددر نتیجه مانند الاغی شدند که بارش کتاب است

ودر آخر از مسلمانان می خواهد وقتی بانگ نماز جمعه بلند میشود در ان شرکت کنند ونیز افرادی را که خلاف دستور عمل می کنند ورسول خدا را در حین خواندن خطبه رها می کنند ودنبال دادوستد می روند را سرزنش می کند زیرا این رفتار مانند رفتار یهودیان است که دستورات را عمل نمی کنند که نشان از نپذیرفتن معارف کتاب خدا واحکامش هست که همان حمل نکردن کتاب خداست

بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر سوره مرسلات

درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان

1️⃣تفسیر پارگراف اول سوره مرسلات - آیات 1 تا 7

وَ الْمُرْسَلَاتِ عُرْفًا(1) فَالْعَاصِفَاتِ عَصْفًا(2) وَ النَّاشِرَاتِ نَشْرًا(3) فَالْفَارِقَاتِ فَرْقًا(4) فَالْمُلْقِيَاتِ ذِكْرًا(5) عُذْرًا أَوْ نُذْرًا(6) إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَاقِعٌ(7)

سوگند به فرشتگانى كه پى در پى فرستاده مى‏شوند(1) و آنها كه همچون تند باد حركت مى‏كنند(2) و سوگند به آنها كه (ابرها را) مى‏گسترانند(3) و آنها كه جدا مى‏كنند(4) و سوگند به آنها كه آيات بيدارگر (الهى) را (به انبيا) القا مى‏نمايند(5) براى اتمام حجّت يا براى انذار(6) كه آنچه به شما (درباره قيامت) وعده داده مى‏شود، يقيناً واقع‏شدنى است!(7)

درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان

عصاره پاراگراف اول: بیان قسم هایی که تحقق وعده های الهی را مبنی بر وقوع قیامت بیان می کند.

2️⃣تفسیر پارگراف دوم سوره مرسلات - آیات 8 تا 15

فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ(8) وَ إِذَا السَّمَاءُ فُرِجَتْ(9) وَ إِذَا الجِبَالُ نُسِفَتْ(10) وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ(11) لِأَىِّ‏ يَوْمٍ أُجِّلَتْ(12) لِيَوْمِ الْفَصْلِ(13) وَ مَا أَدْرَئكَ مَا يَوْمُ الْفَصْلِ(14) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(15)

در آن هنگام كه ستارگان محو و تاريك شوند(8) و (كرات) آسمان از هم بشكافند(9) و در آن زمان كه كوه‏ها از جا كنده شوند(10) و در آن هنگام كه براى پيامبران (بمنظور اداى شهادت) تعيين وقت شود!(11) (اين امر) براى چه روزى به تأخير افتاده؟(12) براى روز جدايى (حق از باطل)!(13) تو چه مى‏دانى روز جدايى چيست! (14) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (15)

درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان

عصاره پاراگراف دوم: مقدمات وقوع قیامت ( نشانه های روز موعود)

3️⃣تفسیر پارگراف سوم سوره مرسلات - آیات 16 تا 19

أَ لَمْ نُهلِكِ الْأَوَّلِينَ(16) ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الاَخِرِينَ(17) كَذَالِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِينَ(18) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(19)

آيا ما اقوام (مجرم) نخستين را هلاك نكرديم؟! (16) سپس ديگر (مجرمان) را به دنبال آنها مى‏فرستيم! (17) (آرى) اين گونه با مجرمان رفتار مى‏كنيم! (18) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (19)


درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان

عصاره پاراگراف سوم: سرانجام مجرمین از اقوام اولین و آخرین هلاکت است.


4️⃣تفسیر پارگراف چهارم سوره مرسلات - آیات 20 تا 24

أَ لَمْ نخَْلُقكمُّ مِّن مَّاءٍ مَّهِينٍ(20) فَجَعَلْنَاهُ فىِ قَرَارٍ مَّكِينٍ(21) إِلىَ‏ قَدَرٍ مَّعْلُومٍ(22) فَقَدَرْنَا فَنِعْمَ الْقَادِرُونَ(23) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(24)

آيا شما را از آبى پست و ناچيز نيافريديم، (20) سپس آن را در قرارگاهى محفوظ و آماده قرار داديم، (21) تا مدّتى معيّن؟! (22) ما قدرت بر اين كار داشتيم، پس ما قدرتمند خوبى هستيم (و امر معاد براى ما آسان است)! (23)واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (24)


درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان
عصاره پاراگراف چهارم: بیان نحوه خلقت انسان در جهت اثبات قذرت خداوند

5️⃣تفسیر پارگراف پنجم سوره مرسلات - آیات 25 تا 28

أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ كِفَاتًا(25) أَحْيَاءً وَ أَمْوَاتًا(26) وَ جَعَلْنَا فِيهَا رَوَاسِىَ شَامِخَاتٍ وَ أَسْقَيْنَاكمُ مَّاءً فُرَاتًا(27) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(28)

آيا زمين را مركز اجتماع انسانها قرار نداديم (25) هم در حال حياتشان و هم مرگشان؟! (26) و در آن كوه‏هاى استوار و بلندى قرار داديم، و آبى گوارا به شما نوشانديم! (27) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (28)


درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان

عصاره پاراگراف پنجم: از دیگر نشانه های قدرت خداوند خلق زمین و آب برای انسان هاست.

6️⃣تفسیر پارگراف ششم سوره مرسلات - آیات 29 تا 40

انطَلِقُواْ إِلىَ‏ مَا كُنتُم بِهِ تُكَذِّبُونَ(29) انطَلِقُواْ إِلىَ‏ ظِلٍّ ذِى ثَلَاثِ شُعَبٍ(30) لَّا ظَلِيلٍ وَ لَا يُغْنىِ مِنَ اللَّهَبِ(31) إِنَّهَا تَرْمِى بِشَرَرٍ كاَلْقَصْرِ(32) كَأَنَّهُ جِمَالَتٌ صُفْرٌ(33) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(34) هَاذَا يَوْمُ لَا يَنطِقُونَ(35)

وَ لَا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ(36) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(37) هَاذَا يَوْمُ الْفَصْلِ جَمَعْنَاكُمْ وَ الْأَوَّلِينَ(38) فَإِن كاَنَ لَكُمْ كَيْدٌ فَكِيدُونِ(39) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(40)

بى‏درنگ، به سوى همان چيزى كه پيوسته آن را تكذيب مى‏كرديد برويد!(29) برويد به سوى سايه سه شاخه!(30) سايه‏اى كه نه آرامبخش است و نه از شعله‏هاى آتش جلوگيرى مى‏كند!(31) شراره‏هايى از خود پرتاب مى‏كند مانند يك كاخ!(32)گويى همچون شتران زردرنگى هستند!(33) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (34) امروز روزى است كه سخن نمى‏گويند(35) و به آنها اجازه داده نمى‏شود كه عذرخواهى كنند!(36)

واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (37) امروز همان روز جدايى است كه شما و پيشينيان را در آن جمع كرده‏ايم! (38) اگر چاره‏اى در برابر من داريد انجام دهيد! (39) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (40)

درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان
عصاره پاراگراف ششم: تشریح سرنوشت نهایی تکذیب کنندگان در دادگاه الهی

7️⃣تفسیر پارگراف هفتم سوره مرسلات - آیات 41 تا 44

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فىِ ظِلَالٍ وَ عُيُونٍ(41) وَ فَوَاكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ(42) كُلُواْ وَ اشْرَبُواْ هَنِيَا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ(43) إِنَّا كَذَالِكَ نَجْزِى المُحْسِنِينَ(44)

(در آن روز) پرهيزگاران در سايه‏هاى (درختان بهشتى) و در ميان چشمه‏ها قرار دارند، (41) و ميوه‏هايى از آنچه مايل باشند! (42) بخوريد و بنوشيد گوارا، اينها در برابر اعمالى است كه انجام مى‏داديد! (43) ما اين گونه نيكوكاران را پاداش مى‏دهيم! (44)


درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان
عصاره پاراگراف هفتم: تشریح وضعیت تقواپیشگان


8️⃣تفسیر پارگراف هشتم سوره مرسلات - آیات 45 تا 50

وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(45) كُلُواْ وَ تَمَتَّعُواْ قَلِيلاً إِنَّكمُ مُّجْرِمُونَ(46) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(47) وَ إِذَا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُواْ لَا يَرْكَعُونَ(48) وَيْلٌ يَوْمَئذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ(49) فَبِأَىِّ حَدِيثِ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ(50)

واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (45) بخوريد و بهره گيريد در اين مدت كم چرا كه شما مجرميد! (46) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (47) و هنگامى كه به آنها گفته شود ركوع كنيد ركوع نمى‏كنند! (48) واى در آن روز بر تكذيب‏كنندگان! (49) پس به كدام سخن بعد از آن ايمان مى‏آورند؟! (50)

درس سوره: تاکید بر وقوع قیامت و تهدید همراه با انذار منکران و مکذبان
عصاره پاراگراف هشتم: خطابی به مجرمان در این دنیا و توصیفی از نافرمانی هایشان

هو اللطیف

درس سوره :

قرآن چیزی جز تذکری برای جهانیان( که از جانب خداوند بر پیامبر نازل شده )نیست و مایه هدایت هدایت طلبان است .

وقوع قیامت یکی از حقایقی است که در قرآن آمده است .


بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان

إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ {1} آنگاه كه خورشيد به هم درپيچد {1}

وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ {2} و آنگه كه ستارگان همى‏تيره شوند {2}

وَإِذَا الْجِبَالُ سُيِّرَتْ {3} و آنگاه كه كوهها به رفتار آيند {3}

وَإِذَا الْعِشَارُ عُطِّلَتْ {4} وقتى شتران ماده وانهاده شوند {4}

وَإِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ {5} و آنگه كه وحوش را همى‏گرد آرند {5}

وَإِذَا الْبِحَارُ سُجِّرَتْ {6} درياها آنگه كه جوشان گردند {6}

وَإِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ {7} و آنگاه كه جانها به هم درپيوندند {7}

وَإِذَا الْمَوْؤُودَةُ سُئِلَتْ {8} پرسند چو زان دخترك زنده به‏گور {8}

بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ {9} به كدامين گناه كشته شده است {9}

پاراگراف 1 : آیات 1_ 9

درب پاراگراف:

اشاره به حوادثی که قرار است در روز قیامت رخ دهد و این وقایع را متذکر و یاد آور می شود .

دو آیه 8و9 آیات فرعی هستند که برای توبیخ آمده است که از دختران زنده به گور شده سوال پرسیده میشود که به کدامین گناه کشته شدید .


وَإِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ {10} و آنگاه كه نامه‏ها زهم بگشايند {10}

وَإِذَا السَّمَاء كُشِطَتْ {11} و آنگاه كه آسمان زجا كنده شود {11}

وَإِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ {12} و آنگه كه جحيم را برافروزانند {12}

وَإِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ {13} و آنگه كه بهشت را فرا پيش آرند {13}

عَلِمَتْ نَفْسٌ مَّا أَحْضَرَتْ {14} هر نفس بداند چه فراهم ديده {14}


پاراگراف 2 : آیات 10_14

درب پاراگراف:

سخن درباه ی گشوده شدن پرونده ی اعمال است برای حساب و کتاب .

ورورد به بهشت و جهنم و روزی که هر کس خواهد فهمید که چه شده است .


فَلَا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ {15} نه نه سوگند به اختران گردان {15}

الْجَوَارِ الْكُنَّسِ {16} [كز ديده] نهان شوند و از نو آيند {16}

وَاللَّيْلِ إِذَا عَسْعَسَ {17} وسوگند به شب چون پشت گرداند {17}

وَالصُّبْحِ إِذَا تَنَفَّسَ {18} وسوگند به صبح چون دميدن گيرد {18}

پاراگراف 3: آیات 15_18

درب پاراگراف:

سوگند یاد کردن پیرامون حوادث طبیعی اتفاق افتاده در عالم هستی .(تذکر و تأکید)


إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ {19} كه [قرآن] سخن فرشته بزرگوارى است {19}

ذِي قُوَّةٍ عِندَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ {20} نيرومند [كه] پيش خداوند عرش بلندپايگاه است {20}

مُطَاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ {21} در آنجا [هم] مطاع [و هم] امين است {21}

وَمَا صَاحِبُكُم بِمَجْنُونٍ {22} و رفيق شما مجنون نيست {22}

وَلَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِينِ {23} و قطعا آن [فرشته وحى] را در افق رخشان ديده {23}

وَمَا هُوَ عَلَى الْغَيْبِ بِضَنِينٍ {24} و او در امر غيب بخيل نيست {24}

وَمَا هُوَ بِقَوْلِ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ {25} و [قرآن] نيست‏سخن ديو رجيم {25}

فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ {26} پس به كجا مى‏رويد {26}

إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ {27} اين [سخن] بجز پندى براى عالميان نيست {27}

لِمَن شَاء مِنكُمْ أَن يَسْتَقِيمَ {28} براى هر يك از شما كه خواهد به راه راست رود {28}

وَمَا تَشَاؤُونَ إِلَّا أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ {29} و تا خدا پروردگار جهانها نخواهد [شما نيز] نخواهيد خواست {29}

پاراگراف 4 : آیات 19_ 29

درب پاراگراف:

این آیات جواب قسم است و

درباره ی قرآن سخن می گوید وهر گونه تردید در باره ی حقانیت قرآن را بر طرف می کند و قرآن کتابی است هدایت گر و تنها تذکره ای است برای جماعت مردم.


یادداشت :
من در سوره تکویر بیشترین مطلب را از 4 آیه آخر سوره دریافت کردم که خداوند می فر ماید:

فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ {26}
(پس به كجا مى‏رويد ؟)

إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ {27}
( این قرآن چیزی جز تذکری برای جهانیان نیست )

لِمَن شَاء مِنكُمْ أَن يَسْتَقِيمَ {28}
( برای کسی از شما که بخواهد راه مستقیم در پیش گیرد )

وَمَا تَشَاؤُونَ إِلَّا أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ
( و شما اراده نمی کنید مگر اینکه خداوند – پروردگار جهانیان – اراده کند و بخواهد )

نتیجه گیری :
وقتی حقانیت قرآن به این روشنی است پس دیگر کجا می روید و چرا حق را پشت سر می گزارید ،هرکس بخواهد می تواند در راه مستقیم باشد و هر کس نخواهد ... .

پس چه تذکری بالاتر از این از جانب پروردگار به بندگان می تواند باشد .

باشد که همگی ما از این آیات درس بگیریم و راه ارست ار انتخاب کنیم .

والسلام .

تفسیر و تدبر در سوره قلم-خلاصه محتوا و درس سوره قلم چیست؟

﴿سورةُ مبارک قَلَم‏ ﴾

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ‏ به نام خداوند رحمتگر مهربان

ن وَ الْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرُونَ ﴿1﴾ نون سوگند به قلم و آنچه مى‏نويسند«1»
ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ ﴿2﴾ [كه] تو به لطف پروردگارت ديوانه نيستى«2»
وَ إِنَّ لَكَ لأَجْراً غَيْرَ مَمْنُونٍ ﴿3﴾ و بى‏گمان تو را پاداشى بى‏منت‏خواهد بود«3»
وَ إِنَّكَ لَعَلى‏ خُلُقٍ عَظيمٍ ﴿4﴾ و راستى كه تو را خويى والاست«4»
فَسَتُبْصِرُ وَ يُبْصِرُونَ ﴿5﴾ به زودى خواهى ديد و خواهند ديد«5»
بِأَيِّكُمُ الْمَفْتُونُ ﴿6﴾ [كه] كدام يك از شما دستخوش جنونيد«6»
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدينَ ﴿7﴾ پروردگارت خود بهتر مى‏داند چه كسى از راه او منحرف شده و [هم] او به راه يافتگان داناتر است«7»

چکیده :
فرازاول : 7ـ1 : خداوندتهمت های کافران به پیامبررا، با: "نعمت رب"،"اجرغيرممنون"و "خلق عظيم"خنثی می کند .


فَلا تُطِعِ الْمُكَذِّبينَ ﴿8﴾ پس از دروغ زنان فرمان مبر«8»
وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ ﴿9﴾ دوست دارند كه نرمى كنى تا نرمى نمايند«9»
وَ لا تُطِعْ كُلَّ حَلاَّفٍ مَهينٍ ﴿10﴾ و از هر قسم خورنده فرو مايه‏اى فرمان مبر«10»
هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَميمٍ ﴿11﴾ [كه] عيبجوست و براى خبرچينى گام برمى‏دارد«11»

مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثيمٍ ﴿12﴾ مانع خير متجاوز گناه پيشه«12»
عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ زَنيمٍ ﴿13﴾ گستاخ [و] گذشته از آن زنازاده است«13»
أَنْ كانَ ذا مالٍ وَ بَنينَ ﴿14﴾ به صرف اينكه مالدار و پسردار است«14»
إِذا تُتْلى‏ عَلَيْهِ آياتُنا قالَ أَساطيرُ الأَوَّلينَ ﴿15﴾ چون آيات ما بر او خوانده شود گويد افسانه‏هاى پيشينيان است«15»
سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ ﴿16﴾ زودا كه بر بينى‏اش داغ نهيم [و رسوايش كنيم]«16»

چکیده :
فراز دوم: 16ـ8 : خداوندازرسولش می خواهدکه سازش نکندواصرار
برعدم اطاعت دارد.منکران رسالت ،جامع صفات زشتی هستند .


إِنَّا بَلَوْناهُمْ كَما بَلَوْنا أَصْحابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّها مُصْبِحينَ ﴿17﴾ ما آنان را همان گونه كه باغداران را آزموديم مورد آزمايش قرار داديم آنگاه كه سوگند خوردند كه صبح برخيزند و [ميوه] آن [باغ] را حتما بچينند«17»
وَ لا يَسْتَثْنُونَ ﴿18﴾ و[لى] ان شاء الله نگفتند«18»

فَطافَ عَلَيْها طائِفٌ مِنْ رَبِّكَ وَ هُمْ نائِمُونَ ﴿19﴾ پس در حالى كه آنان غنوده بودند بلايى از جانب پروردگارت بر آن [باغ] به گردش در آمد«19»
فَأَصْبَحَتْ كَالصَّريمِ ﴿20﴾ و [باغ] آفت زده [و زمين باير] گرديد«20»
فَتَنادَوْا مُصْبِحينَ ﴿21﴾ پس [باغداران] بامدادان يكديگر را صدا زدند«21»
أَنِ اغْدُوا عَلى‏ حَرْثِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صارِمينَ ﴿22﴾ كه اگر ميوه مى‏چينيد بامدادان به سوى كشت‏خويش رويد«22»
فَانْطَلَقُوا وَ هُمْ يَتَخافَتُونَ ﴿23﴾ پس به راه افتادند و آهسته به هم مى‏گفتند«23»

أَنْ لا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُمْ مِسْكينٌ ﴿24﴾ كه امروز نبايد در باغ بينوايى بر شما در آيد«24»
وَ غَدَوْا عَلى‏ حَرْدٍ قادِرينَ ﴿25﴾ و صبحگاهان در حالى كه خود را بر منع [بينوايان] توانا مى‏ديدند رفتند«25»
فَلَمَّا رَأَوْها قالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ ﴿26﴾ و چون [باغ] را ديدند گفتند قطعا ما راه گم كرده‏ايم«26»
بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ ﴿27﴾ [نه] بلكه ما محروميم«27»

قالَ أَوْسَطُهُمْ أَ لَمْ أَقُلْ لَكُمْ لَوْ لا تُسَبِّحُونَ ﴿28﴾ خردمندترينشان گفت آيا به شما نگفتم چرا خدا را به پاكى نمى‏ستاييد«28»
قالُوا سُبْحانَ رَبِّنا إِنَّا كُنَّا ظالِمينَ ﴿29﴾ گفتند پروردگارا تو را به پاكى مى‏ستاييم ما واقعا ستمگر بوديم«29»
فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ يَتَلاوَمُونَ ﴿30﴾ پس بعضى‏شان رو به بعضى ديگر آوردند و همديگر را به نكوهش گرفتند«30»
قالُوا يا وَيْلَنا إِنَّا كُنَّا طاغينَ ﴿31﴾ گفتند اى واى بر ما كه سركش بوده‏ايم«31»

عَسى‏ رَبُّنا أَنْ يُبْدِلَنا خَيْراً مِنْها إِنَّا إِلى‏ رَبِّنا راغِبُونَ ﴿32﴾ اميد است كه پروردگار ما بهتر از آن را به ما عوض دهد زيرا ما به پروردگارمان مشتاقيم«32»
كَذلِكَ الْعَذابُ وَ لَعَذابُ الآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ ﴿33﴾ عذاب [دنيا] چنين است و عذاب آخرت اگر مى‏دانستند قطعا بزرگتر خواهد بود«33»


چکیده :
فرازسوم : 33ـ17 : داستان باغداران، نمونه
عینی وملموس عاقبت منکران معاداست .

إِنَّ لِلْمُتَّقينَ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتِ النَّعيمِ ﴿34﴾ براى پرهيزگاران نزد پروردگارشان باغستانهاى پر ناز و نعمت است«34»
أَ فَنَجْعَلُ الْمُسْلِمينَ كَالْمُجْرِمينَ ﴿35﴾ پس آيا فرمانبرداران را چون بدكاران قرار خواهيم داد«35»
ما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿36﴾ شما را چه شده چگونه داورى مى‏كنيد«36»
أَمْ لَكُمْ كِتابٌ فيهِ تَدْرُسُونَ ﴿37﴾ يا شما را كتابى هست كه در آن فرا مى‏گيريد«37»
إِنَّ لَكُمْ فيهِ لَما تَخَيَّرُونَ ﴿38﴾ كه هر چه را برمى‏گزينيد براى شما در آن خواهد بود«38»

أَمْ لَكُمْ أَيْمانٌ عَلَيْنا بالِغَةٌ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ إِنَّ لَكُمْ لَما تَحْكُمُونَ ﴿39﴾ يا اينكه شما تا روز قيامت [از ما] سوگندهايى رسا گرفته‏ايد كه هر چه دلتان خواست‏حكم كنيد«39»
سَلْهُمْ أَيُّهُمْ بِذلِكَ زَعيمٌ ﴿40﴾ از آنان بپرس كدامشان ضامن اين [ادعا] يند«40»
أَمْ لَهُمْ شُرَكاءُ فَلْيَأْتُوا بِشُرَكائِهِمْ إِنْ كانُوا صادِقينَ ﴿41﴾ يا شريكانى دارند پس اگر راست مى‏گويند شريكانشان را بياورند«41»

چکیده :
فرازچهارم: 41ـ34 : خداوندباسوال های توبیخی، آرامش مکذبان رابهم می زند .

يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ ساقٍ وَ يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلا يَسْتَطيعُونَ ﴿42﴾ روزى كه كار زار [و رهايى دشوار] شود و به سجده فرا خوانده شوند و در خود توانايى نيابند«42»
خاشِعَةً أَبْصارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ وَ قَدْ كانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَ هُمْ سالِمُونَ ﴿43﴾ ديدگانشان به زير افتاده خوارى آنان را فرو مى‏گيرد در حالى كه [پيش از اين] به سجده دعوت مى‏شدند و تندرست بودند«43»

فَذَرْني‏ وَ مَنْ يُكَذِّبُ بِهذَا الْحَديثِ سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ ﴿44﴾ پس مرا با كسى كه اين گفتار را تكذيب مى‏كند واگذار به تدريج آنان را به گونه‏اى كه در نيابند [گريبان] خواهيم گرفت«44»
وَ أُمْلي‏ لَهُمْ إِنَّ كَيْدي مَتينٌ ﴿45﴾ و مهلتشان مى‏دهم زيرا تدبير من [سخت] استوار است«45»
أَمْ تَسْئَلُهُمْ أَجْراً فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ ﴿46﴾ آيا از آنان مزدى درخواست مى‏كنى و آنان خود را زير بار تاوان گرانبار مى‏يابند«46»
أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ ﴿47﴾ يا [علم] غيب پيش آنهاست و آنها مى‏نويسند«47»

چکیده :
فرازپنجم : 47ـ42 : شرایط سخت و سهمگین قیامت به تصویر می آید .

فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَ لا تَكُنْ كَصاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نادى‏ وَ هُوَ مَكْظُومٌ ﴿48﴾ پس در [امتثال] حكم پروردگارت شكيبايى ورز و مانند همدم ماهى [=يونس] مباش آنگاه كه اندوه زده ندا درداد«48»

لَوْ لا أَنْ تَدارَكَهُ نِعْمَةٌ مِنْ رَبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَراءِ وَ هُوَ مَذْمُومٌ ﴿49﴾ اگر لطفى از جانب پروردگارش تدارك [حال] او نمى‏كرد قطعا نكوهش شده بر زمين خشك انداخته مى‏شد«49»
فَاجْتَباهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحينَ ﴿50﴾ پس پروردگارش وى را برگزيد و از شايستگانش گردانيد«50»

وَ إِنْ يَكادُ الَّذينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ ﴿51﴾ و آنان كه كافر شدند چون قرآن را شنيدند چيزى نمانده بود كه تو را چشم بزنند و مى‏گفتند او واقعا ديوانه ‏اى است«51»

وَ ما هُوَ إِلاَّ ذِكْرٌ لِلْعالَمينَ ﴿52﴾ و حال آنكه [قرآن] جز تذكارى براى جهانيان نيست«52»

چکیده :
فراز ششم : 52ـ48 : ای رسول من! صبوری کن،
مقاوم باش .و مانند یونس مباش، با امتت مداراکن.



عصاره محتوای سوره مبارک قلم :

خداوند ضمن رد تهمت های کافران ، ازپیامبرش تجلیل می کند .
و از اومی خواهدکه هرگز ازمکذّبان اطاعت نکند ، زیرا که آنها دارای صفات زشتی هستند .
سپس داستان باغداران رامثال می زند که گروهی طاغی وظالم بودند .
آنگاه حکمت تفاوت مجرمین ومسلمین را درآخرت بیان می کند .
پس ازمحاکمه وتوبیخ وتهدیدمنکران معاد ، وقایع سخت وهولناک قیامت را به تصویر می کشد، ودرپایان رسولش رابه پایداری ومقاومت امر می فرماید .

صدق الله العلی العظيم
وصدق رسوله الامين وصلّ عليه وآله

ارایه شده توسط سرکار خانم زمانی

🍁🍁🍁تدبر در سوره تغابن🍁🍁🍁

. بسم الله الرحمن الرحيم

🌿پاراگراف اول؛ آيات ١ الي ٤

يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۱﴾
هر چه در آسمانها و هر چه در زمين است‏ خدا را تسبيح مى‏ گويند او راست فرمانروايى و او راست‏ سپاس و او بر هر چيزى تواناست (۱)
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنْكُمْ كَافِرٌ وَمِنْكُمْ مُؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴿۲﴾
اوست آن كس كه شما را آفريد برخى از شما كافرند و برخى مؤمن و خدا به آنچه مى ‏كنيد بيناست (۲)
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ ﴿۳﴾
آسمانها و زمين را به حق آفريد و شما را صورتگرى كرد و صورتهايتان را نيكوآراست و فرجام به سوى اوست (۳)
يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿۴﴾
آنچه را كه در آسمانها و زمين است مى‏ داند و آنچه را كه پنهان مى ‏كنيد و آنچه را كه آشكار مى داريد [نيز] مى‏ داند و خدا به راز دلها داناست (۴)


🌸عصاره فراز ؛. در عين بي نيازي خدا،اما همه موجودات تسبيح خدا را گويند و او خالق همه چيز و دانا به ظاهر و باطن هر چيز است و برخي از انسانها مؤمن و برخي كافرند
🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍂🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍂🍁


🌿🌿پاراگراف دوم؛ آيات ٥ الي ٧

أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُ فَذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ﴿۵﴾
آيا خبر كسانى كه پيش از اين كفر ورزيدند و فرجام بد كارشان را چشيدند و عذاب پر دردى خواهند داشت به شما نرسيده است (۵)
ذَلِكَ بِأَنَّهُ كَانَتْ تَأْتِيهِمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالُوا أَبَشَرٌ يَهْدُونَنَا فَكَفَرُوا وَتَوَلَّوْا وَاسْتَغْنَى اللَّهُ وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ﴿۶﴾
اين [بدفرجامى] از آن روى بود كه پيامبرانشان دلايل آشكار برايشان مى ‏آوردند و[لى] آنان [مى]گفتند آيا بشرى ما را هدايت مى ‏كند پس كافر شدند و روى گردانيدند و خدا بى ‏نيازى نمود و خدا بى ‏نياز ستوده‏ است (۶)
زَعَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنْ لَنْ يُبْعَثُوا قُلْ بَلَى وَرَبِّي لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ وَذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ ﴿۷﴾
كسانى كه كفر ورزيدند پنداشتند كه هرگز برانگيخته نخواهند شد بگو آرى سوگند به پروردگارم حتما برانگيخته خواهيد شد سپس شما را به [حقيقت] آنچه كرده‏ ايد قطعا واقف خواهند ساخت و اين بر خدا آسان است (۷)

🌸🌸عصاره فراز؛ياد آوري سرنوشت كافران پيشين و دچار عذاب الهي شدن آنها و نيز اشاره به سركشي كافران و غفلت آنها از قيامت
🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁


🌿🌿🌿پاراگراف سوم؛ آيات ٨ الي١٠

فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِي أَنْزَلْنَا وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۸﴾
پس به خدا و پيامبر او و آن نورى كه ما فرو فرستاديم ايمان آوريد و خدا به آنچه مى ‏كنيد آگاه است (۸)
يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۹﴾
روزى كه شما را براى روز گردآورى گرد مى ‏آورد آن [روز] روز حسرت [خوردن] است و هر كس به خدا ايمان آورده و كار شايسته‏ اى كرده باشد بديهايش را از او بسترد و او را در بهشتهايى كه از زير [درختان] آن جويبارها روان است درآورد در آنجا بمانند اين است همان كاميابى بزرگ (۹)
وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ خَالِدِينَ فِيهَا وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿۱۰﴾
و كسانى كه كفر ورزيده و آيات ما را تكذيب كرده‏ اند آنان اهل آتشند [و ] در آن ماندگار خواهند بود و چه بد سرانجامى است (۱۰)


🌸🌸🌸عصاره فراز؛ دعوت انسانها به سه اصل اعتقادي توحيد و نبوت و معاد. و اطاعت از رسول و قران كه نور معرفي شده و اشاره به سرنوشت مؤمن و كافر در روز قيامت

🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁


🌿🌿🌿🌿پاراگراف چهارم؛آيات ١١ الي١٣

مَا أَصَابَ مِنْ مُصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ يَهْدِ قَلْبَهُ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۱۱﴾
هيچ مصيبتى جز به اذن خدا نرسد و كسى كه به خدا بگرود دلش را به راه آورد و خدا[ست كه] به هر چيزى داناست (۱۱)
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ ﴿۱۲﴾
و خدا را فرمان بريد و پيامبر [او] را اطاعت نماييد و اگر روى بگردانيد بر پيامبر ما فقط پيام‏رسانى آشكار است (۱۲)
اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۳﴾
خدا[ست كه] جز او معبودى نيست و مؤمنان بايد تنها بر خدا اعتماد كنند (۱۳)



🌸🌸🌸🌸عصاره فراز؛همه امور به اذن خداوند است و دعوت به اطاعت از خدا و رسول او

🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁


🌿🌿🌿🌿🌿پاراگراف پنجم؛آيات ١٤ الي١٨

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِنْ تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۴﴾
اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد در حقيقت برخى از همسران شما و فرزندان شما دشمن شمايند از آنان بر حذر باشيد و اگر ببخشاييد و درگذريد و بيامرزيد به راستى خدا آمرزنده مهربان است (۱۴)
إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَاللَّهُ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ ﴿۱۵﴾
اموال شما و فرزندانتان صرفا [وسيله] آزمايشى [براى شما]يند و خداست كه نزد او پاداشى بزرگ است (۱۵)
فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنْفِقُوا خَيْرًا لِأَنْفُسِكُمْ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۱۶﴾
پس تا مى‏ توانيد از خدا پروا بداريد و بشنويد و فرمان ببريد و مالى براى خودتان [در راه خدا] انفاق كنيد و كسانى كه از خست نفس خويش مصون مانند آنان رستگارانند (۱۶).
إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ﴿۱۷﴾ ف
اگر خدا را وامى نيكو دهيد آن را براى شما دو چندان مى‏ گرداند و بر شما مى ‏بخشايد و خدا[ست كه] سپاس‏پذير بردبار است (۱۷)
عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴿۱۸﴾
داناى نهان و آشكار [و] ارجمند سنجيده‏ كار است (۱۸)


🌸🌸🌸🌸🌸عصاره فراز؛
دعوت به انفاق در راه خدا با توجه به اينكه مال و فرزند و همسر وسيله آزمايش انسانند و اينكه خداوند كار نيك را بي پاسخ نخواهد گذاشت
🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴



درس سوره؛🥀🥀🥀

اشاره به قدرت الهي و خالقيت خداوند داناي به اسرار است و اينكه كفر و ايمان بندگان به او سود و ضرري نميرساند و دعوت به پرستش چنين خدايي و اطاعت از فرستاده او ميكند وبا اشاره به قطعيت معاد، سرنوشت مؤمنين و كفار را از هم جدا ميداند و توصيه أكيد به انفاق مال در راه خدا دارد .


🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴

🌈🌈🌈نكته پاياني؛ علت نامگذاري اين سوره به تغابن به علت غبن و ضرري است كه گروه كافران در روز قيامت به آن دچار خواهند شد از اينرو يكي ديگر از نامهاي قيامت تغابن ميباشد .

🙏با تشكر

برغمدي

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر
هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا {1}
آيا زمانى طولانى بر انسان گذشت كه چيز قابل ذكرى نبود {1}
إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا {2}
ما انسان را از نطفه مختلطى آفريديم و او را مى‏آزماييم بدين جهت او را شنوا و بينا قرار داديم {2}
إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا {3}
ما راه را به او نشان داديم خواه شاكر باشد و پذيرا گردد يا ناسپاس {3}

⭐ فراز اول : آیه 1 تا آیه 3
⭐ عصاره فراز : خلقت انسان و آزمایش و هدایت انسان با نشان دادن راه رستگاری . که آدمی به سبب انتخابش یا شاکر میشود یا کفور

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَا وَأَغْلَالًا وَسَعِيرًا {4}
ما براى كافران زنجيرها و غلها و شعله‏هاى سوزان آتش آماده كرده‏ايم {4}
إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِن كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا {5}
به يقين ابرار و نيكان از جامى مى‏نوشند كه با عطر خوشى آميخته است {5}
عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا {6}
چشمه‏اى كه بندگان خدا از آن مى‏نوشند و [به دلخواه خويش] جاريش مى‏كنند {6}
يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا {7}
[همان بندگانى كه] به نذر خود وفا مى‏كردند و از روزى كه گزند آن فراگيرنده است مى‏ترسيدند {7}
وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا {8}
و به [پاس] دوستى [خدا] بينوا و يتيم و اسير را خوراك مى‏دادند {8}
إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاء وَلَا شُكُورًا {9}
ما براى خشنودى خداست كه به شما مى‏خورانيم و پاداش و سپاسى از شما نمى‏خواهيم {9}
إِنَّا نَخَافُ مِن رَّبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا {10}
ما از پروردگارمان از روز عبوسى سخت هراسناكيم {10}
فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا {11}
پس خدا [هم] آنان را از آسيب آن روز نگاه داشت و شادابى و شادمانى به آنان ارزانى داشت {11}
وَجَزَاهُم بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَحَرِيرًا {12}
و به [پاس] آنكه صبر كردند بهشت و پرنيان پاداششان داد {12}
مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا {13}
در آن [بهشت] بر تختها[ى خويش] تكيه زنند در آنجا نه آفتابى بينند و نه سرمايى {13}
وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا {14}
و سايه‏ها[ى درختان] به آنان نزديك است و ميوه‏هايش [براى چيدن] رام {14}
وَيُطَافُ عَلَيْهِم بِآنِيَةٍ مِّن فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا {15}
و ظروف سيمين و جامهاى بلورين پيرامون آنان گردانده مى‏شود {15}
قَوَارِيرَ مِن فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا {16}
جامهايى از سيم كه درست به اندازه [و با كمال ظرافت] آنها را از كار در آورده‏اند {16}
وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنجَبِيلًا {17}
و در آنجا از جامى كه آميزه زنجبيل دارد به آنان مى‏نوشانند {17}
عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا {18}
از چشمه‏اى در آنجا كه سلسبيل ناميده مى‏شود {18}
وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَّنثُورًا {19}
و بر گرد آنان پسرانى جاودانى مى‏گردند چون آنها را ببينى گويى كه مرواريدهايى پراكنده‏اند {19}
وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَمُلْكًا كَبِيرًا {20}
و چون بدانجا نگرى [سرزمينى از] نعمت و كشورى پهناور مى‏بينى {20}
عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِن فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا {21}
[بهشتيان را] جامه‏هاى ابريشمى سبز و ديباى ستبر در بر است و پيرايه آنان دستبندهاى سيمين است و پروردگارشان باده‏اى پاك به آنان مى‏نوشاند {21}
إِنَّ هَذَا كَانَ لَكُمْ جَزَاء وَكَانَ سَعْيُكُم مَّشْكُورًا {22}
اين [پاداش] براى شماست و كوشش شما مقبول افتاده است {22}

⭐ فراز دوم : آیه 4 تا آیه 22
⭐ درب فراز : در مورد جزای دو گروه فوق شرح میدهد . عذاب دردناک افرادکفور و پاداش ابدی برای عبادالله و ابرار

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼


إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنزِيلًا {23}
در حقيقت ما قرآن را بر تو به تدريج فرو فرستاديم {23}
فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا {24}
پس در برابر فرمان پروردگارت شكيبايى كن و از آنان گناهكار يا ناسپاسگزار را فرمان مبر {24}
وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا {25}
و نام پروردگارت را بامدادان و شامگاهان ياد كن {25}
وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا {26}
و بخشى از شب را در برابر او سجده كن و شب[هاى] دراز او را به پاكى بستاى {26}

⭐ فراز سوم : آیه 23 تا آیه 26
⭐ درب فراز : روی سخن با پیامبر (ص) است و فرمان به صبر و تسبیح خداوند در هر صبح و شام و عدم اطاعت از گنهکاران و کفوران است.

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

إِنَّ هَؤُلَاء يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَاءهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا {27}
اينان دنياى زودگذر را دوست دارند و روزى گرانبار را [به غفلت] پشت‏سر مى‏افكنند {27}
نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَشَدَدْنَا أَسْرَهُمْ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا {28}
ماييم كه آنان را آفريده و پيوند مفاصل آنها را استوار كرده‏ايم و چون بخواهيم [آنان را] به نظايرشان تبديل مى‏كنيم {28}

⭐ فراز چهارم : آیه 27 و آیه 28
⭐ درب فراز : اشاره به دنیادوستی گنهکاران و وعده الهی در مورد آنها است.

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَن شَاء اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا {29}
اين [آيات] پندنامه‏اى است تا هر كه خواهد راهى به سوى پروردگار خود پيش گيرد {29}
وَمَا تَشَاؤُونَ إِلَّا أَن يَشَاء اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا {30}
و تا خدا نخواهد [شما] نخواهيد خواست قطعا خدا داناى حكيم است {30}
يُدْخِلُ مَن يَشَاء فِي رَحْمَتِهِ وَالظَّالِمِينَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا {31}
هر كه را خواهد به رحمت‏خويش در مى‏آورد و براى ظالمان عذابى پردرد آماده كرده است {31}

⭐ فراز پنجم : از آیه 29 تا آخر سوره
⭐ درب فراز : اشاره به اینکه قرآن تذکری است که هرکس بخواهد بوسیله آن راه هدایت را می یابد و اراده خداوند بالاتر از هر چیزی است .

🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴

⭐⭐ درس سوره مبارکه انسان :

خداوند انسان را خلق کرد و با نشان دادن راه درست و نزول قرآن او را هدایت کرد و انسان با اختیار خود میتواند شاکر یا کفور باشد . خداوند با توصیف رفتار و کردار ابرار و پاداش آنها ، انسان را به انتخاب راه آنها تشویق میکند و به پیامبر (ص) هم در راه تبلیغ رسالتش فرمان به صبر و نماز و تسیبح و عدم اطاعت از گنهکاران میدهد .

🌸سوره نوح :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ أَنْ أَنْذِرْ قَوْمَكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (۱)

قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ (۲)

أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ وَأَطِيعُونِ (۳)

يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَيُؤَخِّرْكُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ أَجَلَ اللَّهِ إِذَا جَاءَ لَا يُؤَخَّرُ لَوْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (۴)
ِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

ما نوح را به سوى قومش فرستاديم كه قومت را پيش از آنكه عذابى دردناك به آنان رسد هشدار ده (۱)

[نوح] گفت اى قوم من من شما را هشدار دهنده‏ اى آشكارم (۲)

كه خدا را بپرستيد و از او پروا داريد و مرا فرمان بريد (۳)

[تا] برخى از گناهانتان را بر شما ببخشايد و [اجل] شما را تا وقتى معين به تاخير اندازد اگر بدانيد چون وقت مقرر خدا برسد تاخير بر نخواهد داشت (۴)

درس سوره :هلاکت قوم نوح پس از سالها دعوت به یکتاپرستی (از هر راه ممکن توأم با پیگیریهای مشفقانه)بعلت اصرار درعناد و استکبارورزی شدید

عصاره فراز اول :دعوت حضرت نوح به یکتاپرستی برای آمرزش گناهان بخاطر روز جزا

قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهَارًا(۵)
فَلَمْ يَزِدْهُمْ دُعَائِي إِلَّا فِرَارًا (۶)
وَإِنِّي كُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ وَاسْتَغْشَوْا ثِيَابَهُمْ وَأَصَرُّوا وَاسْتَكْبَرُوا اسْتِكْبَارًا (۷)
ثُمَّ إِنِّي دَعَوْتُهُمْ جِهَارًا (۸)
ثُمَّ إِنِّي أَعْلَنْتُ لَهُمْ وَأَسْرَرْتُ لَهُمْ إِسْرَارًا(۹)
فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا(۱۰)

[نوح] گفت پروردگارا من قوم خود را شب و روز دعوت كردم (۵)

و دعوت من جز بر گريزشان نيفزود (۶)

و من هر بار كه آنان را دعوت كردم تا ايشان را بيامرزى انگشتانشان را در گوشهايشان كردند و رداى خويشتن بر سر كشيدند و اصرار ورزيدند و هر چه بيشتر بر كبر خود افزودند (۷)

سپس من آشكارا آنان را دعوت كردم (۸)

باز من به آنان اعلام نمودم و در خلوت [و] پوشيده نيز به ايشان گفتم (۹)

و گفتم از پروردگارتان آمرزش بخواهيد كه او همواره آمرزنده است(۱۰)
درس سوره :هلاکت قوم نوح پس از سالها دعوت به یکتاپرستی (از هر راه ممکن توام با پیگیریهای مشفقانه)به علت اصرار در عناد و استکبارورزی شدید

عصاره فراز دوم :پیگیریهای مشفقانه ومداوم در دعوت از روشهای ممکن بطور علنی ، سری ، شبانه ، به وقت روز ، با صدای بلند حتی در زمانی که انگشت در گوش خود میکردند و یا جامه بر سر می کشیدند و یا اصرار در عناد و یا استکبار شدید داشتند

يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا (۱۱)
وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا (۱۲)
مَا لَكُمْ لَا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقَارًا (۱۳)
وَقَدْ خَلَقَكُمْ أَطْوَارًا (۱۴)
أَلَمْ تَرَوْا كَيْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا (۱۵)
وَجَعَلَ الْقَمَرَ فِيهِنَّ نُورًا وَجَعَلَ الشَّمْسَ سِرَاجًا (۱۶)
وَاللَّهُ أَنْبَتَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ نَبَاتًا (۱۷)
ثُمَّ يُعِيدُكُمْ فِيهَا وَيُخْرِجُكُمْ إِخْرَاجًا(۱۸)
وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ بِسَاطًا (۱۹)
لِتَسْلُكُوا مِنْهَا سُبُلًا فِجَاجًا (۲۰)

[تا] بر شما از آسمان باران پى در پى فرستد (۱۱)
و شما را به اموال و پسران يارى كند و برايتان باغها قرار دهد و نهرها براى شما پديد آورد (۱۲)
شما را چه شده است كه از شكوه خدا بيم نداريد (۱۳)
و حال آنكه شما را مرحله به مرحله خلق كرده است (۱۴)
مگر ملاحظه نكرده‏ ايد كه چگونه خدا هفت آسمان را توبرتو آفريده است (۱۵)
و ماه را در ميان آنها روشنايى‏ بخش گردانيد و خورشيد را [چون] چراغى قرار داد (۱۶)
و خدا[ست كه] شما را [مانند] گياهى از زمين رويانيد (۱۷)
سپس شما را در آن بازمى‏ گرداند و بيرون مى ‏آورد بيرون‏ آوردنى [عجيب] (۱۸)
و خدا زمين را براى شما فرشى [گسترده] ساخت (۱۹)
تا در راههاى فراخ آن برويد (۲۰)

درس سوره :هلاکت قوم نوح پس از سالها دعوت به یکتاپرستی (از هر راه ممکن توام با پیگیریهای مشفقانه)به علت اصرار در عناد و استکبارورزی شدید

عصاره فراز سوم :احتیاجات حضرت نوح ازنزول برکات ونعمات در پی پذیرش یکتاپرستی
و چرایی عدم پذیرش توحید از سوی آنها

قَالَ نُوحٌ رَبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِي وَاتَّبَعُوا مدر ُمَمْ يَزِدْهُ مَالُهُ وَوَلَدُهُ إِلَّا خَسَارًا (۲۱)
وَمَكَرُوا مَكْرًا كُبَّارًا (۲۲)
وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا(۲۳)
وَقَدْ أَضَلُّوا كَثِيرًا وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا ضَلَالًا (۲۴)
مِمَّا خَطِيئَاتِهِمْ أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا نَارًا فَلَمْ يَجِدُوا لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْصَارًا (۲۵)
وَقَالَ نُوحٌ رَبِّ لَا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْكَافِرِينَ دَيَّارًا (۲۶)
إِنَّكَ إِنْ تَذَرْهُمْ يُضِلُّوا عِبَادَكَ وَلَا يَلِدُوا إِلَّا فَاجِرًا كَفَّارًا (۲۷)
رَبِّ اغْفِرْ لِي و َلِوَالِدَيَّ و َلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَ لِلْمُؤْمِنِينَ و َالْمُؤْمِنَاتِ و َلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا (۲۸)

نوح گفت پروردگارا آنان نافرمانى من كردند و كسى را پيروى نمودند كه مال و فرزندش جز بر زيان وى نيفزود (۲۱)
و دست به نيرنگى بس بزرگ زدند (۲۲)
و گفتند زنهار خدايان خود را رها مكنيد و نه ودّ را واگذاريد و نه سواع و نه يغوث و نه يعوق و نه نسر را (۲۳)
و بسيارى را گمراه كرده‏ اند [بار خدايا] جز بر گمراهى ستمكاران ميفزاى (۲۴)
[تا] به سبب گناهانشان غرقه گشتند و [پس از مرگ] در آتشى درآورده شدند و براى خود در برابر خدا يارانى نيافتند (۲۵)
و نوح گفت پروردگارا هيچ كس از كافران را بر روى زمين مگذار (۲۶)
چرا كه اگر تو آنان را باقى گذارى بندگانت را گمراه مى كنند و جز پليدكار ناسپاس نزايند (۲۷ )
پروردگارا بر من و پدر و مادرم و هر مؤمنى كه در سرايم درآيد و بر مردان و زنان با ايمان ببخشاى و جز بر هلاكت‏ ستمگران ميفزاى (۲۸)

درس سوره : هلاکت قوم نوح پس از سالها دعوت به یکتاپرستی ( از هر راه ممکن توام با پیگیریهای مشفقانه) به علت اصرار در عناد و استکبارورزی شدید

عصاره فراز چهارم : شکایت حضرت نوح ونفرین کفار قومش که وجودشان نه در روی زمین برای مؤمتان مفید بود و نه حتی برای فرزندان خودشان و بالاخره درخواست عذاب

فراز بندی سوره مزمل (20 آیه)

فراز1
آیات 1-11
عصاره فراز1:خداوند به پیامبر(ص) می فرماید که برای دریافت گفتار سنگین وحی نیاز به تقویت خود از طریق عبادت شبانه (بیداری در شب، شمرده خواندن قرآن و..)و یاد کردن خدا و.. دارد و در مقابل تکذیب کنندگانش صبور باشد.

يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ {1}
اى جامه به خويشتن فرو پيچيده {1}
قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا {2}
به پا خيز شب را مگر اندكى {2}
نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا {3}
نيمى از شب يا اندكى از آن را بكاه {3}
أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا {4}
يا بر آن [نصف] بيفزاى و قرآن را شمرده شمرده بخوان {4}
إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا {5}
در حقيقت ما به زودى بر تو گفتارى گرانبار القا مى‏كنيم{5}
إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْءًا وَأَقْوَمُ قِيلًا {6}
قطعا برخاستن شب رنجش بيشتر و گفتار [در آن هنگام] راستين‏تر است {6}
إِنَّ لَكَ فِي اَلنَّهَارِ سَبْحًا طَوِيلًا {7}
[و] تو را در روز آمد و شدى دراز است {7}
وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلًا {8}
و نام پروردگار خود را ياد كن و تنها به او بپرداز {8}
رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكِيلًا {9}
[اوست] پروردگار خاور و باختر خدايى جز او نيست پس او را كارساز خويش اختيار كن {9}
وَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا {10}
و بر آنچه مى‏گويند شكيبا باش و از آنان با دورى گزيدنى خوش فاصله بگير {10}
وَذَرْنِي وَالْمُكَذِّبِينَ أُولِي النَّعْمَةِ وَمَهِّلْهُمْ قَلِيلًا {11}
و مرا با تكذيب‏كنندگان توانگر واگذار و اندكى مهلتشان ده {11}


فراز2
آیات 12-14
عصاره فراز2:خداوند اشاره ای به برخی از عاقبت مکذبین در قیامت و همچنین برخی از حالات وقوع قیامت را فرمودند.

إِنَّ لَدَيْنَا أَنكَالًا وَجَحِيمًا {12}
در حقيقت پيش ما زنجيرها و دوزخ {12}
وَطَعَامًا ذَا غُصَّةٍ وَعَذَابًا أَلِيمًا {13}
و غذايى گلوگير و عذابى پر درد است {13}
يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَكَانَتِ الْجِبَالُ كَثِيبًا مَّهِيلًا {14}
روزى كه زمين و كوهها به لرزه درآيند و كوهها به سان ريگ روان گردند {14}


فراز3
آیات 15-19
عصاره فراز3:خطاب خداوند به همه مردم از اینکه رسول را تصدیق و تأئید کنند و او را تکذیب نکنند و برخی از عقوبت سخت مکذبین را در قیامت اشاره فرمودند

إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شَاهِدًا عَلَيْكُمْ كَمَا أَرْسَلْنَا إِلَى فِرْعَوْنَ رَسُولًا {15}
بى‏گمان ما به سوى شما فرستاده‏اى كه گواه بر شماست روانه كرديم همان گونه كه فرستاده‏اى به سوى فرعون فرستاديم {15}
فَعَصَى فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْنَاهُ أَخْذًا وَبِيلًا {16}
[ولى] فرعون به آن فرستاده عصيان ورزيد پس ما او را به سختى فرو گرفتيم {16}
فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِن كَفَرْتُمْ يَوْمًا يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيبًا {17}
پس اگر كفر بورزيد چگونه از روزى كه كودكان را پير مى‏گرداند پرهيز توانيد كرد {17}
السَّمَاء مُنفَطِرٌ بِهِ كَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولًا {18}
آسمان از [بيم] آن [روز] در هم شكافد وعده او انجام يافتنى است {18}
إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَن شَاء اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا {19}
قطعا اين [آيات] اندرزى است تا هر كه بخواهد به سوى پروردگار خود راهى در پيش گيرد {19}


فراز4
آیات 20
عصاره فراز4:ذکر یک سری اعمال عبادی جایگزین از طرف خداوند برای مومنان که می خواستند مثل پیامبر به عبادت شبانه بپردازند ولی به دلایلی (مثل بیماری و جهاد و..) از عهده ان برنمی آمدند.

إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَى مِن ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِّنَ الَّذِينَ مَعَكَ وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ عَلِمَ أَن لَّن تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَيْكُمْ فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَن سَيَكُونُ مِنكُم مَّرْضَى وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضْلِ اللَّهِ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنفُسِكُم مِّنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِندَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ {20}
در حقيقت پروردگارت مى‏داند كه تو و گروهى از كسانى كه با تواند نزديك به دو سوم از شب يا نصف آن يا يك سوم آن را [به نماز] برمى‏خيزيد و خداست كه شب و روز را اندازه‏گيرى مى‏كند [او] مى‏داند كه [شما] هرگز حساب آن را نداريد پس بر شما ببخشود [اينك] هر چه از قرآن ميسر مى‏شود بخوانيد [خدا] مى‏داند كه به زودى در ميانتان بيمارانى خواهند بود و [عده‏اى] ديگر در زمين سفر مى‏كنند [و] در پى روزى خدا هستند و [گروهى] ديگر در راه خدا پيكار مى‏نمايند پس هر چه از [قرآن] ميسر شد تلاوت كنيد و نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد و وام نيكو به خدا دهيد و هر كار خوبى براى خويش از پيش فرستيد آن را نزد خدا بهتر و با پاداشى بيشتر باز خواهيد يافت و از خدا طلب آمرزش كنيد كه خدا آمرزنده مهربان است {20}


درس سوره :
خداوند به پیامبر (ص) می فرماید که برای دریافت گفتار سنگین وحی و انجام رسالت خود نیاز به تقویت خود از طریق عبادت شبانه و صبر و استقامت ورزی در مقابل تکذیب کنندگان را، دارد و همچنین خداوند به پیامبر و همه مومنان می فرماید که عاقبت تکذیب کنندگان رسولان در همه دورانها، عذاب سخت قیامت است و تکذیب کنندگان را به او واگذارد.
در این سوره، خداوند به برخی از نشانه های وقوع قیامت و عاقبت دوزخیان وعذاب سخت قیامت هم اشاره فرموده و به عنوان نمونه مکذبین رسولان، سرانجام فرعونیان را مثال زدند.