فَإِذَا جَاءتِ الطَّامَّةُ الْكُبْرَى ﴿۳۴﴾

فولادوند: پس آنگاه كه آن هنگامه بزرگ دررسد


يَوْمَ يَتَذَكَّرُ الْإِنسَانُ مَا سَعَى ﴿۳۵﴾


مکارم: در آن روز انسان به ياد كوششهايش مي‏افتد.


وَبُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِمَن يَرَى ﴿۳۶﴾

فولادوند: و جهنم براى هر كه بيند آشكار گردد

فَأَمَّا مَن طَغَى ﴿۳۷﴾

فولادوند: اما هر كه طغيان كرد


وَآثَرَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا ﴿۳۸﴾


مکارم: و زندگي دنيا را مقدم داشته،


فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأْوَى ﴿۳۹﴾

فولادوند: پس جايگاه او همان آتش است

بنام خدا

در این فراز از ایات نیز مجددا فعل طغی بکار برده شده و گفته شده است که جهنم جایگاه کسی است

که طغیان کرده و زندگی دنیا را ترجیح داده است.

همانطور که در پست ارسالی در ایات 15-26 ذکر شد،در این سوره و سوره نبا بر انسانهای طغیانگر تاکید شده

وصفاتی برای انها ذکر شده و سمبل انها هم فرعون شمرده شده است.این ویژگیها تاکنون بشرح زیر بیان شدند:

1-به حساب وکتاب و قیامت امید ندارند 2-نشانه ها وفرستاده های خدارا بشدت تکذیب میکنند

3-زندگی دنیا را ترجیح میدهند(که با توجه به عدم اعتقاد به قیامت ،طبیعی است)

اقامت این افراد در جهنم قطعی است.ریشه این طغیان همچنانکه در سوره علق ذکر شده ،غرور و خود را بی نیاز دیدن است.

تفسیر آیات 34-39

(آیـه )ـ بـعد از اشاره به بعضى از دلائل معاد, در آیات

قبل , در اینجا باردیگر, به مساله رستاخیز و سـرنـوشـت خداترسان و هوى پرستان در آن روزبازمى

گردد, مى فرماید: ((هنگامى که آن حادثه بزرگ , رخ دهد)) نیکوکاران و بدکاران هرکدام به جزاى

اعمال خویش مى رسند (فاذا جات الطامة الکبرى ).

((طـامـه )) در ایـنـجـا اشـاره به قیامت است که مملو از حوادث هولناک مى باشد وتوصیف آن به

((کبرى )) تاکید بیشترى درباره اهمیت و عظمت این حادثه بى نظیر است .

سـپـس مـى افـزاید: ((در آن روز انسان به یاد کوششهایش مى افتد))(یوم یتذکر الا

نسان مـاسعى ).

اما این تذکر و یادآورى چه سودى براى او مى تواند داشته باشد.

اگـر تقاضاى بازگشت به دنیا و جبران گذشته کند دست رد به سینه او مى زنندو در پاسخ این تقاضا

((کلا )) (چنین نیست ) مى گویند.


و اگر توبه کند و از اعمالش پوزش طلبد فایده اى ندارد چرا که درهاى توبه دیگر بسته شده است .

آرى ! در آن روز حـجـابـها از قلب و روح انسان برداشته مى شود و همه حقایق مکنون بارز و

آشکار مى شود.

ـ و لـذا در ایـن آیـه مى افزاید: ((و (در آن روز) جهنم براى هر بیننده اى آشکار مى گردد))

(وبرزت الجحیم لمن یرى ).

جـهـنـم هـم اکـنون نیز وجود دارد بلکه طبق آیه 54 سوره عنکبوت ((کافران را ازهر سو احاطه کرده ))

اما حجابهاى عالم دنیا مانع رؤیت آن است ولى آن روز که روزظهور و بروز همه چیز است جهنم از همه آشکارتر

ظهور مى کند.

ـ سـپس به وضع حال مجرمان و افراد بى ایمان در صحنه قیامت اشاره کرده و با چند جمله کوتاه و

پرمعنى هم سرنوشت آنها را بیان مى کند و هم عوامل گرفتارى آنها را, مى فرماید: ((اما آن کسى که طغیان

کرده )) (فاما من طغى ).


ـ ((و زندگى دنیا را (بر همه چیز) مقدم داشته )) (وآثر الحیوة الدنیا).

ـ ((مسلما دوزخ جایگاه اوست )) (فان الجحیم هى الماوى ).

در جـمله اول اشاره به فساد عقیدتى آنها مى کند زیرا طغیان ناشى از خودبزرگ بینى است و خود بزرگ بینى

ناشى از عدم معرفة اللّه است .

کـسى که خدا را به عظمت بشناسد خود را بسیار کوچک و ضعیف مى بیند وهرگز پاى خود را از جاده

عبودیت بیرون نمى گذارد.

و جـمـله دوم اشاره به فساد عملى آنهاست چرا که طغیان سبب مى شود که انسان لذت زودگذر دنیا و

زرق و برق آن را بالاترین ارزش حساب کند و آن را بر همه چیز مقدم بشمرد.

ایـن دو در حـقیقت علت و معلول یکدیگرند: طغیان و فساد عقیده سرچشمه فساد عمل و ترجیح زنـدگى

ناپایدار دنیا بر همه چیز است و سرانجام این دوآتش سوزان دوزخ است که در جمله سوم به آن اشاره شده .

نکات ایات 34-39 از تفسیر تسنیم


حالا آن صحنه کوبنده که آمد شما چه می‌کنید در آنجا؟
﴿طَامّة﴾؛ یعنی کوبنده، فروبر، غرق‌کننده
>فَإِذا جاءَتِ الطَّامَّةُ< که اشراط قیامت است علایم قیامت است

آن روز >یَوْمَ یَتَذَکَّرُ الْإِنْسانُ ما سَعی‏< هر کاری که کرده آن روز به یادش می‌آید
و در آن روز >وَ بُرِّزَتِ الْجَحیمُ لِمَنْ یَری< جهنم خودش را خوب نشان می‌دهد.

در آیات دیگر فرمود که وقتی جهنم جهنمی‌ها را از دور ببیند فریاد می‌آورد: ﴿إِذا رَأَتْهُمْ مِنْ مَکانٍ بَعیدٍ سَمِعُوا لَها تَغَیُّظاً وَ زَفیراً﴾‎‎ رؤیت را به انسان‌ها نسبت نمی‌دهد؛ جهنم وقتی از دور تبهکار را ببیند فریاد می‌زند ﴿إِذا رَأَتْهُمْ﴾؛ یعنی «رأت جهنم» این جهنمی‌ها را از دور، ﴿سَمِعُوا لَها تَغَیُّظاً وَ زَفیراً﴾‎‎. >وَ بُرِّزَتِ الْجَحیمُ لِمَنْ یَری<؛

اما البته مؤمنین که وارسته زندگی می‌کردند >وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَی النَّفْسَ عَنِ الْهَوی ٭ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِیَ الْمَأْوی< وقتی که خودش را آزاد کرد؛ وجود مبارک حضرت امیر فرمود که من این را به بند کشیدم «هِیَ نَفْسِی أَرُوضُهَا بِالتَّقْوَی»به بند کشیدم آن وقت راحتِ راحت است هم در دنیا راحت است هم در آخرت.