تفسير ايات 35و36 سوره احزاب

إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ

وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ

أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا ﴿۳۵﴾

وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَن يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُّبِينًا ﴿۳۶﴾

ترجمه فولادوند: مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان با ايمان و مردان و زنان عبادت ‏پيشه و مردان و زنان راستگو و

مردان و زنان شكيبا و مردان و زنان فروتن و مردان و زنان صدقه ‏دهنده و مردان و زنان روزه ‏دار و

مردان و زنان پاكدامن و مردان و زنانى كه خدا را فراوان ياد مى ‏كنند خدا براى [همه] آنان آمرزشى و پاداشى بزرگ فراهم ساخته است

و هيچ مرد و زن مؤمنى را نرسد كه چون خدا و فرستاده ‏اش به كارى فرمان دهند براى آنان در كارشان اختيارى باشد و هر كس خدا و فرستاده ‏اش را نافرمانى كند

قطعا دچار گمراهى آشكارى گرديده است

کلمات کلیدی:اطاعت؛خدا،تبعیت،رسول؛مومنین

آیه 35:
در این آیات صفات برجسته مومنان واقعی مطرح شده و از آنها خواسته شده که در برابر حکم خداورسول او تسلیم محض شوند.
شان نزول:
گفته اند وقتی که اسماء بنت عمیس همسر جعفربن ابیطالب با شوهرش از حبشه بازگشت به دیدار همسران پیامبر(ص) آمد سوال اولی که مطرح کرد این بود:آیا چیزی از آیات قرآن در باره زنان نازل شده است؟آنها گفتند:نه!ازآنجا خدمت پیامبر(ص) آمد و عرض کرد ای رسول خدا !جنس زن گرفتار خسران و زیان است.پیامبر(ص) فرمود:چرا؟عرضه داشت بخاطر اینکه در اسلام و قرآن فضیلتی در باره آنها همانند مردان نیامده است. اینجا بود که آیه فوق نازل شد و اطمینان داد که زن ومرد در پیشگاه خدا از نظر قرب و منزلت یکسانند.مهم آن است که از نظر اعتقاد و عمل و اخلاق اسلامی واجد فضیلت باشند.
از آنجا که تفاوت مقامات معنوی انسان به میزان تقوا وعمل صالح بستگی دارد، لذا این آیات در تعقیب وظایف همسران پیامبر(ص) به صفات برجسته یک زن و یک مرد الهی می پردازد و از اوصاف اعتقادی واخلاقی و فضائل انسانی آنها نام می بر.
در پایا ن این آیه پاداش این زنان و مردانی که وصف آنها را بیان کرد چنین بیان می کند. خدا برای آنها مغفرت و پاداش بزرگی فراهم ساخته است.
در امور کسب کمال ،زن ومرد یکسانند وتنها در امور مدیریتها و کارهای اجتماعی ،تقسیم کار زن و مرد به لحاظ توانمندیهای جسمی و روحی باهم تفاوت می کنند.کارهای سنگین اجتماعی و تامین هزینه منزل و جنگ و جهادوجبهه از زنان برداشته شده وبر عهده مردان گذاشته شده است .

ایه 36
شأن نزول:
اين آيه در مورد داستان ازدواج زينب بنت جحش (دختر عمّه پيامبر گرامى اسلام) با زيد بن حارثه برده آزاد شده پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نازل شده است .
برگزيده تفسير نمونه، ج‏3، ص: 613

قبل از زمان بعثت و بعد از آن كه خديجه با پيامبر صلّى اللّه عليه و آله ازدواج كرد خديجه برده‏اى به نام «زيد» خريدارى نمود كه بعدا آن را به پيامبر صلّى اللّه عليه و آله بخشيد و حضرت او را آزاد فرمود، و چون طائفه‏اش او را از خود راندند پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نام «فرزند خود» بر او نهاد.

هنگامى كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله تصميم گرفت براى «زيد» همسرى برگزيند از «زينب بنت جحش» كه دختر «اميه» دختر «عبد المطلب» (دختر عمّه‏اش) بود

براى او خواستگارى نمود «زينب» نخست چنين تصور مى‏كرد كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله مى‏خواهد او را براى خود انتخاب كند، خوشحال شد و رضايت داد، ولى بعدا كه فهميد خواستگارى از او براى «زيد» است، سخت ناراحت شد و سر باز زد، برادرش «عبد اللّه» نيز با اين امر به سختى مخالفت نمود.

در اينجا بود كه آيه نازل شد و به امثال زينب و عبد اللّه هشدار داد كه آنها نمى‏توانند هنگامى كه خدا و پيامبرش كارى را لازم مى‏دانند مخالفت كنند، آنها كه اين مسأله را شنيدند در برابر فرمان خدا تسليم شدند.

اما اين ازدواج ديرى نپاييد و بر اثر ناسازگاريهاى اخلاقى ميان طرفين، منجر به طلاق شد.
سپس پيامبر صلّى اللّه عليه و آله براى جبران اين شكست زينب در ازدواج، او را به فرمان خدا به همسرى خود برگزيد.
تفسير:

مى‏دانيم روح اسلام «تسليم» است، آن هم «تسليم بى‏قيد و شرط در برابر فرمان خدا» اين معنى در آيات مختلفى از قرآن با عبارات گوناگون منعكس شده است،

از جمله در اين آيه مى‏فرمايد: «هيچ مرد و زن با ايمانى حق ندارد هنگامى كه خدا و پيامبرش مطلبى را لازم بدانند اختيارى از خود در برابر فرمان خدا داشته باشند» (وَ ما كانَ لِمُؤْمِنٍ وَ لا مُؤْمِنَةٍ إِذا قَضَى اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَمْراً أَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ). آنها بايد اراده خود را تابع اراده حق كنند، همان گونه كه سر تا پاى وجودشان وابسته به اوست.
برگزيده تفسير نمونه، ج‏3، ص: 614

اين درست به آن مى‏ماند كه يك طبيب ماهر به بيمار بگويد در صورتى به درمان تو مى‏پردازم كه در برابر دستوراتم تسليم محض شوى، و از خود اراده‏اى نداشته باشى، اين نهايت دلسوزى طبيب را نسبت به بيمار نشان مى‏دهد و خدا از چنين طبيبى برتر و بالاترست.

لذا در پايان آيه به همين نكته اشاره كرده، مى‏فرمايد: «كسى كه نافرمانى خدا و پيامبرش را كند گرفتار گمراهى آشكارى شده است» (وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا مُبِيناً).
راه سعادت گم مى‏كند و به بيراهه و بدبختى كشيده مى‏شود.